Μόνιμες Στήλες

Για τέσσερα ακαδημαϊκά έτη (2008-11 και ξανά, μετά από διάλειμμα ενός χρόνου, το 2013), το Πρόγραμμα “Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό” του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου, στο πλαίσιο της δέσμευσής του για την προώθηση της Διά Βίου Μάθησης, αλλά και του Ελληνικού Πολιτισμού, διοργάνωσε προς όφελος του κοινού της Κύπρου (και όχι μόνο) τη σειρά επιστημονικών διαλέξεων “Τηλεγόνεια”. Οι πρώτοι δύο κύκλοι διαλέξεων χορηγήθηκαν και φιλοξενήθηκαν από τηνΕλληνική Τράπεζα. Οι άλλοι δύο, από το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου. Ο τίτλος «Τηλεγόνεια» παραπέμπει εκ πρώτης όψεως στο μεθομηρικό έπος του Ευγάμμωνος του Κηρυναίου, το οποίο αφηγείται τις περιπέτειες και εν τέλει τον θάνατο του Οδυσσέα μετά την επιστροφή του στην Ιθάκη. Στην πραγματικότητα, όμως, ο τίτλος της σειράς αποτελεί παρετυμολογικό παιγνίδι, που εδράζεται στα δύο συνθετικά της λέξης Τηλεγόνεια:

Η “Αντινομία”, που συμπεριλαμβάνεται στη συλλογή Τραβέρσο (1975) συντίθεται το 1974, όταν ο Καββαδίας υπηρετεί στο m/s Aquarius. Πρόκειται για το πιο σύντομο σε έκταση ποίημα από όλα όσα συμπεριλαμβάνονται στις τρεις καββαδιακές συλλογές. Είναι όμως ποίημα εξαιρετικά συμπυκνωμένο και ευθύβολο. Ο πρώτος στίχος του ― “ο έρωτάς σου μια πληγή και τρεις κραυγές” ― είναι εμβληματικός για την ερωτική θεματολογία στην καββαδιακή ποίηση εν γένει.

Ακούστε εδώ και τη διασκευή του κομματιού των “Ξέμπαρκων” από τα “Κίτρινα Ποδήλατα“. ΕΙΣΑΓΩΓΗ cyreniaTo ποίημα συμπεριλαμβάνεται στην τελευταία ποιητική συλλογή του Νίκου Καββαδία, Τραβέρσο (1975). Γραμμένο το 1951, λίγα μόλις χρόνια μετά τη δημοσίευση της συλλογής Πούσι (1947), το «Yara Yara» απηχεί ακόμη το κλίμα και τη θεματολογία αυτής της συλλογής. Πιο συγκεκριμένα, η σκηνοθεσία και η ατμόσφαιρα του ποιήματος θυμίζουν αρκετά τη «Στεριανή Ζάλη» από το Πούσι: καθώς το πλοίο βρίσκεται προσαραγμένο σε ένα μεγάλο λιμάνι, εν προκειμένω το λιμάνι του ποταμού Yara Yara (ή Yarra) στο Port Melbourne, προάστιο της Μελβούρνης της Αυστραλίας, το ποιητικό Εγώ αναπολεί με τρόπο ασύντακτο και συνειρμικό σκηνές και συναισθήματα που περιστρέφονται γύρω από τη ναυτική ζωή και την εμπειρία ενός χαμένου έρωτα.

Κατά τη σχολική χρονιά 2013-14, στο πλαίσιο των Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων για τη διδασκαλία της Αρχαίας Γραμματείας από Μετάφραση, εισήχθηκε στο Γυμνάσιο, για πρώτη φορά στην ιστορία της κυπριακής εκπαίδευσης, η διδασκαλία της Παλαιάς Κωμωδίας. Συγκεκριμένα επιλέγηκε προς διδασκαλία η κωμωδία του Αριστοφάνη Νεφέλες. Κατά το σχολικό έτος 2013-14, το βιβλίο διδάχθηκε στην πρώτη, πρόχειρή του έκδοση. Έκτοτε προετοιμάζεται η οριστική, επαγγελματική έκδοση του βιβλίου. H έκδοση αυτή θα περιλαμβάνει πλούσιο φωτογραφικό υλικό από παραστάσεις του ΘΟΚ και του Εθνικού Θεάτρου.

Το ποίημα «Cambay’s Water» συμπεριλήφθηκε στη συλλογή «Πούσι» (1947) και αφιερώνεται στον Π. Π. Παναγιώτου. Ακούστε την έξοχη μελοποίηση του Θάνου Μικρούτσικου («Γραμμές των Οριζόντων», 1991) σε εκτελέσεις Γιάννη Κούτρα, Βασίλη Παπακωνσταντίνου και Λαυρέντη Μαχαιρίτσα. Ακούστε εδώ μια διαφορετική μελοποίηση από τον Βαγγέλη Σαμαράκη. Στη μελοποιημένη εκδοχή του ποιήματος παραλείπεται η πέμπτη στροφή.

Το καλοκαίρι είναι περίοδος κατά την οποία οι περισσότεροι από μας καταπιανόμαστε στο μέτρο του εφικτού με τη λογοτεχνία, συνήθως διαβάζοντας μυθιστορήματα και νουβέλες. Μετά την προηγούμενη, λοιπόν, χριστουγεννιάτικη δημοσκόπηση, η οποία αφορούσε στην ποίηση, με την έναρξη του καλοκαιριούοι “Λωτοφάγοι” επανέρχονται ζητώντας σας και πάλι να καταθέσετε την άποψη και τις προτιμήσεις σας. Το ερώτημα σε αυτή τη δεύτερή μας δημοσκόπηση είναι: