Εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα
Για μαθητές και μαθήτριες της ΣΤ’ τάξης των Δημοτικών σχολείων και της Γ’ τάξης των Γυμνασίων – Ρύθμιση της πρόσβασης στα πέντε μουσικά τμήματα των υποψηφίων με την ειδική κατηγορία των Ελλήνων του εξωτερικού
Δημοσιεύθηκε η απόφαση σχετικά με τη διεξαγωγή σε εθνικό επίπεδο εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα για τους μαθητές και τις μαθήτριες της ΣΤ’ τάξης των Δημοτικών σχολείων και της Γ’ τάξης των Γυμνασίων, ενώ παράλληλα ανακοινώθηκε ρύθμιση σχετικά με την πρόσβαση στα πέντε μουσικά τμήματα των υποψηφίων με την ειδική κατηγορία των Ελλήνων του εξωτερικού.
Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
Αρχικά, πρέπει να τονιστεί ότι το σχολικό έτος 2023-2024 θα διενεργηθούν σε εθνικό επίπεδο εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα για τους μαθητές και τις μαθήτριες της ΣΤ’ τάξης των Δημοτικών σχολείων και της Γ’ τάξης των Γυμνασίων σε θέματα που περιέχονται στα προγράμματα σπουδών των γνωστικών αντικειμένων της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών. Σκοπός των εξετάσεων είναι η εξαγωγή πορισμάτων σχετικά με την πορεία της υλοποίησης των προγραμμάτων σπουδών και το βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο με βασική μονάδα ανάλυσης τις περιφερειακές διευθύνσεις εκπαίδευσης.
Συγκεκριμένα, επικεντρώνονται στην έγκυρη και αξιόπιστη διάγνωση των γνώσεων, των ικανοτήτων μάθησης και κριτικής σκέψης καθώς και των δεξιοτήτων των μαθητών και μαθητριών, στα γνωστικά αντικείμενα της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών, σύμφωνα με τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα, όπως αυτά αναφέρονται ή περιγράφονται στα σχετικά προγράμματα σπουδών. Σε κάθε περίπτωση, τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι ανώνυμα και δε λαμβάνονται υπόψη από τους/τις εκπαιδευτικούς κατά την αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών/τριών στα συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα.
Οργάνωση και συντονισμός
διεξαγωγής των εξετάσεων
Για την προετοιμασία και την εποπτεία της διεξαγωγής των εξετάσεων, συγκροτείται άμισθη επιστημονική επιτροπή με απόφαση του υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού (Υ.ΠΑΙ.Θ.Α.) μετά από εισήγηση της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε.) και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.).
Η επιστημονική επιτροπή έχει την επιστημονική ευθύνη και υποστήριξη της διενέργειας των εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα καθώς και την εποπτεία: (α) Της επικαιροποίησης του υπάρχοντος θεωρητικού πλαισίου, μετά από εισήγηση του προέδρου της, για τη διεξαγωγή των εξετάσεων προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της κριτικής σκέψης, (β) της συνακόλουθης επικαιροποίησης ορισμένων ερωτημάτων κλειστού και ανοικτού τύπου με ανάδειξη των διαστάσεων της κριτικής σκέψης, (γ) της διαμόρφωσης του περιεχομένου των ειδικών εντύπων (απαντητικών φύλλων) και (δ) της διαδικασίας διενέργειας των διαγνωστικών εξετάσεων και της υποστήριξης υλοποίησής τους.
Επιπρόσθετα, πρέπει να τονιστεί ότι η οργάνωση και ο συντονισμός της διεξαγωγής των εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα καθώς και η κάλυψη των πάσης φύσεως δαπανών που άπτονται των ανωτέρω υποχρεώσεων, ανατίθενται στο Ι.Ε.Π., ενώ τα θέματα επιλέγονται την ημέρα των εξετάσεων από το αποθετήριο θεμάτων (Τράπεζα Θεμάτων), το οποίο υπάρχει σε ειδική πλατφόρμα του Ι.Ε.Π. και η επιστημονική επιτροπή έχει την τελική ευθύνη διαμόρφωσής τους.
Υλοποίηση των εξετάσεων
σε επιλεγμένες σχολικές μονάδες
Κατά τα σχολικό έτος 2023-2024, οι εξετάσεις σε εθνικό επίπεδο πραγματοποιούνται σε αντιπροσωπευτικό δείγμα μαθητών και μαθητριών, το οποίο ορίζεται σε τουλάχιστον 6.000 μαθητές και μαθήτριες για τη ΣΤ’ Δημοτικού και έως 6.000 μαθητές και μαθήτριες για τη Γ’ Γυμνασίου. Οι συμμετέχουσες σχολικές μονάδες (τουλάχιστον 600 στον αριθμό) επιλέγονται βάσει στρωματοποιημένης δειγματοληψίας, κατόπιν σχετικής εισήγησης της επιστημονικής επιτροπής, με σκοπό τη συλλογή αντιπροσωπευτικών δεδομένων για το σύνολο της χώρας και ορίζονται με υπουργική απόφαση.
Επιπλέον, όπως αναφέρεται στην απόφαση, οι διευθυντές/ντριες Εκπαίδευσης έχουν την ευθύνη της ομαλής διεξαγωγής των εξετάσεων στις σχολικές μονάδες της διεύθυνσής τους και έχουν την υποχρέωση επίλυσης τυχόν διαδικαστικών προβλημάτων. Στην εξαιρετική περίπτωση που επιλεγείσα σχολική μονάδα αιτιολογημένα αδυνατεί να συμμετάσχει στις εξετάσεις (π.χ. τοπικοί εορτασμοί/αργίες, σοβαρά κωλύματα ασθένειας), αντικαθίσταται με ευθύνη της διεύθυνσης εκπαίδευσης από άλλη σχολική μονάδα με τα ίδια χαρακτηριστικά και ενημερώνεται το Ι.Ε.Π. και η επιστημονική επιτροπή.
Παράλληλα, με ευθύνη του/της διευθυντή/ντριας Εκπαίδευσης
για κάθε σχολική μονάδα που συμμετέχει στις εξετάσεις ορίζεται ένας/μία σύμβουλος εκπαίδευσης, ο/η οποίος/α καθοδηγεί και υποστηρίζει τις διαδικασίες για την ομαλή διεξαγωγή των εξετάσεων. Ο/Η διευθυντής/ντρια της σχολικής μονάδας, έχει την ευθύνη της διενέργειας των εξετάσεων στη συγκεκριμένη σχολική μονάδα, καθώς και του ορισμού δύο εκπαιδευτικών ως επιτηρητών σε κάθε αίθουσα εξετάσεων, εκτός της περίπτωσης των μονοθέσιων σχολείων, όπου ορίζεται ένας επιτηρητής.
Οι εξετάσεις διενεργούνται ταυτόχρονα στις επιλεγείσες σχολικές μονάδες, σε ημέρα και ώρα που θα οριστεί με απόφαση του υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού (Υ.ΠΑΙ.Θ.Α.) εντός του ωραρίου της σχολικής μονάδας. Ως εκ τούτου δεν προκαλείται περαιτέρω δαπάνη. Τα θέματα αποστέλλονται ηλεκτρονικά και, με ευθύνη του/της διευθυντή/ντριας της σχολικής μονάδας, εκτυπώνονται και διανέμονται σε έντυπη μορφή στους μαθητές και τις μαθήτριες.
Η χρονική διάρκεια της εξέτασης ορίζεται σε εβδομήντα πέντε (75) λεπτά ανά γνωστικό αντικείμενο, με ενδιάμεσο εσωτερικό ολιγόλεπτο διάλειμμα τριάντα (30) λεπτών. Προβλέπεται, επίσης, η συμπλήρωση σύντομου ανώνυμου ερωτηματολογίου συλλογής κοινωνικοδημογραφικών στοιχείων από τους μαθητές και τις μαθήτριες μετά το τέλος της εξέτασης. Οι απαντήσεις των μαθητών/τριών σημειώνονται σε ειδικά διαμορφωμένα έντυπα (απαντητικά δελτία), τα οποία αποστέλλονται νωρίτερα στις σχολικές μονάδες. Τα απαντητικά δελτία που συγκεντρώνονται σε κάθε σχολική μονάδα αποστέλλονται άμεσα στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) με σκοπό οι απαντήσεις να καταχωριστούν σε ειδικά διαμορφωμένη βάση δεδομένων, στην οποία έχει πρόσβαση και η επιστημονική επιτροπή.
Αξιοποίηση των αποτελεσμάτων
Στο σημείο αυτό πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι την ευθύνη της επεξεργασίας των δεδομένων και εξαγωγής των αποτελεσμάτων έχει η επιστημονική επιτροπή που προαναφέρθηκε, ενώ τα αποτελέσματα των εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα αξιοποιούνται από την Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε.) και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) για τη διατύπωση εισηγήσεων προς το υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, για προτάσεις βελτιώσεων στα προγράμματα σπουδών, στο εκπαιδευτικό υλικό, στη διδακτική μεθοδολογία, για προσεγγίσεις συμπεριληπτικής και αντισταθμιστικής εκπαίδευσης, καθώς και για την ανάπτυξη εστιασμένων επιμορφωτικών δράσεων. Επίσης, διαμορφώνονται και υποβάλλονται εν γένει προτάσεις εκπαιδευτικής πολιτικής για την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Ρύθμιση της πρόσβασης
στα 5 μουσικά τμήματα
των υποψηφίων με την ειδική
κατηγορία των Ελλήνων του εξωτερικού
Τέλος, από το υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού ανακοινώθηκε ότι η επιλογή των υποψηφίων που υπάγονται στις ειδικές κατηγορίες των τέκνων Ελλήνων του Εξωτερικού, των τέκνων Ελλήνων υπαλλήλων που υπηρετούν στο εξωτερικό και των Ελλήνων αποφοίτων ξένων λυκείων του εξωτερικού προκειμένου να εισαχθούν στα τμήματα: α) Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, β) Μουσικών Σπουδών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, γ) Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, δ) Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και ε) Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, από το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025 και εφεξής, γίνεται μέσω συμμετοχής τους σε εισαγωγικές εξετάσεις πανελλαδικού επιπέδου.
Οι υποψήφιοι μαθητές και απόφοιτοι, εξετάζονται πανελλαδικά στα μαθήματα: α) Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία, β) Μουσική Αντίληψη, Θεωρία και Αρμονία, γ) Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία και δ) σε ένα ακόμη μάθημα της ομάδας προσανατολισμού που επιλέγει ο υποψήφιος ως εξής: Ιστορία για τους υποψηφίους του πρώτου επιστημονικού πεδίου ΓΕ.Λ., Μαθηματικά για τους υποψηφίους του δεύτερου, Φυσική για τους υποψηφίους του τρίτου και Πληροφορική για τους υποψηφίους του τέταρτου επιστημονικού πεδίου ΓΕ.Λ..
Για την εξαγωγή της συνολικής βαθμολογίας των υποψηφίων, πολλαπλασιάζεται ο γραπτός βαθμός σε καθένα από τα τέσσερα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα, με συντελεστή βαρύτητας ως εξής: α) Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία με συντελεστή ένα και πενήντα (1,50), β) Μουσική Αντίληψη, Θεωρία και Αρμονία με συντελεστή ένα και πενήντα (1,50), γ) Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία με συντελεστή ένα (1,00) και δ) στο μάθημα της ομάδας προσανατολισμού που επιλέγει ο υποψήφιος με συντελεστή ένα (1,00). Τα τέσσερα ανωτέρω γινόμενα προστίθενται και προκύπτει έτσι ο συνολικός αριθμός μορίων κάθε υποψηφίου για κάθε τμήμα. Επιπρόσθετα, ο βαθμός κάθε πανελλαδικά εξεταζόμενου μαθήματος εκφράζεται στην εικοσάβαθμη κλίμακα με προσέγγιση δεκάτου.
Τέλος, προϋποθέσεις συμμετοχής των υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων στη διαδικασία επιλογής για εισαγωγή στα προαναφερθέντα τμήματα αποτελούν η επίτευξη στις πανελλαδικές εξετάσεις βαθμολογικής επίδοσης τουλάχιστον ίσης με το μισό της μέγιστης δυνατής βαθμολογίας στα μαθήματα α) Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία και β) Μουσική Αντίληψη, Θεωρία και Αρμονία καθώς και η συγκέντρωση τουλάχιστον τριάντα πέντε μορίων με άριστα τα εκατό.
