Του Δημήτρη Χρυσόπουλου, Φιλόλογου – Ιστορικού
Το ότι η τράπεζα θεμάτων θα μας απασχολεί για τα επόμενα χρόνια ήταν γνωστό εδώ και μήνες… Αυτό, όμως, που δεν γνωρίζαμε ήταν αν τελικά η εφαρμογή της εγκαινιαστεί από φέτος, λόγω φυσικά της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί εξαιτίας του κορωνοϊού. Πλέον, όμως, δεν υπάρχει κανένα ερωτηματικό αφού η υπουργική απόφαση προβλέπει ότι οι φετινές προαγωγικές εξετάσεις της Α’ Λυκείου θα γίνουν με βάση αυτή…
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην υπουργική απόφαση, στην πρώτη φάση και πιο συγκεκριμένα για τοσχολικό έτος 2020 – 2021, η τράπεζα θεμάτων θα λειτουργήσει για τις προαγωγικές εξετάσεις της Α’ Λυκείου. Κατά τη δεύτερη φάση, δηλαδή για το σχολικό έτος 2021 – 2022, θα λειτουργήσει και για τις προαγωγικές εξετάσεις της Β’ Λυκείου με παράλληλο εμπλουτισμό των θεμάτων που αφορούν την Α’ Λυκείου. Παράλληλα, κατά την τρίτη φάση, δηλαδή για το σχολικό έτος 2022 – 2023, θα ολοκληρωθεί ο πρώτος κύκλος λειτουργίας της, καλύπτοντας και τις απολυτήριες εξετάσεις της Γ’ Λυκείου, με παράλληλο εμπλουτισμό των θεμάτων τόσο της πρώτης όσο και της δεύτερης τάξης του Λυκείου.
Τυχαία επιλογή θεμάτων
Πάμε τώρα σε αυτά που ενδιαφέρουν περισσότερο εκπαιδευτικούς και μαθητές και πιο συγκεκριμένα στην επιλογή των θεμάτων. Ειδικότερα, όπως προβλέπει η απόφαση, από την τράπεζα κληρώνονται είτε αυτοτελή θέματα είτε ενότητες θεμάτων που σε ποσοστό αντιστοιχούν στο πενήντα τοις εκατό της γραπτής δοκιμασίας για τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα στις προαγωγικές εξετάσεις της Α’ και Β’ τάξης κάθε τύπου Λυκείου και στις απολυτήριες εξετάσεις της Γ’ τάξης κάθε τύπου Λυκείου. Ως θέμα νοείται κάθε εξεταστικό αντικείμενο που βαθμολογείται με το 1/4 της εκατοντάβαθμης κλίμακας (25 μονάδες). Κάθε ενότητα θεμάτων βαθμολογείται με το 1/2 της εκατοντάβαθμης κλίμακας (50 μονάδες) και θεωρείται ότι αποτελείται από δύο θέματα.
Με απόφαση του Ι.Ε.Π., καθορίζεται σε ποια μαθήματα, κατά τη διενέργεια της κλήρωσης, επιλέγονται θέματα και σε ποια μαθήματα επιλέγεται ενότητα θεμάτων. Για τα θέματα που ορίζονται κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό από τον διδάσκοντα ή τους διδάσκοντες το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, περιλαμβάνονται στην Τ.Θ.Δ.Δ. ενδεικτικά θέματα. Επιπρόσθετα, κάθε Λύκειο καταρτίζει το πρόγραμμα των εξετάσεων για τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα από την Τ.Θ.Δ.Δ., το κοινοποιεί ηλεκτρονικά μία εβδομάδα πριν από την έναρξη των εξετάσεων στην οικεία διεύθυνση Δ.Ε. και ενημερώνει τη σχετική ιστοσελίδα της τράπεζας στο Ι.Ε.Π. Ακόμη, με βάση την απόφαση, προβλέπεται η αυτόνομη λειτουργία της τράπεζας θεμάτων για το Γενικό Λύκειο, το Λύκειο Ε.Α.Ε., το Επαγγελματικό Λύκειο και το Λύκειο ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ – Λ. στην ίδια δικτυακή βάση.
Την ημέρα των εξετάσεων, κατά συγκεκριμένο μάθημα και Λύκειο, ο διευθυντής και ο οικείος διδάσκων, με τη χρήση των κωδικών που διαθέτει το σχολείο, κληρώνουν (έως δύο ώρες προ της ενάρξεως της εξέτασης για όλα τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα και τρεις ώρες για τα μαθήματα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας /Αρχαίων Ελληνικών, των Αγγλικών και της Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας / Νέων Ελληνικών), με απόλυτη τυχαιότητα, το 50% των θεμάτων του μαθήματος στο οποίο θα εξετασθούν οι μαθητές και οι μαθήτριες. Σε περίπτωση που για τεχνικούς λόγους σε κάποιο Λύκειο δεν καταστεί δυνατή η κλήρωση των θεμάτων, ενημερώνεται ο οικείος διευθυντής εκπαίδευσης και η σχετική κλήρωση πραγματοποιείται στα γραφεία της διεύθυνσης. Τα θέματα αποστέλλονται στο σχολείο με τον προσφορότερο τρόπο.
Σε περίπτωση αναβολής προγραμματισμένης εξέτασης για οποιονδήποτε λόγο ή σε περίπτωση εξέτασης μαθητών που για λόγους ασθένειας δεν προσήλθαν στις προγραμματισμένες εξετάσεις, ενημερώνεται σχετικά η οικεία διεύθυνση Δ.Ε. και καθορίζεται από το σχολείο νέα ημερομηνία εξέτασης, σύμφωνα με τα παραπάνω, για την οποία ενημερώνεται το Ι.Ε.Π. Παράλληλα, στις προβλεπόμενες από τις ισχύουσες διατάξεις κατατακτήριες εξετάσεις, τα θέματα των προφορικών εξετάσεων καταρτίζονται από τους οικείους διδάσκοντες. Οι γραπτές εξετάσεις για τα μαθήματα της Ομάδας Α’ διεξάγονται σύμφωνα με τη διαδικασία των προαγωγικών ή απολυτήριων εξετάσεων.
Τέλος, οι μαθητές και οι μαθήτριες εξετάζονται στην ίδια εξεταστέα ύλη και στα ίδια θέματα με τους υπόλοιπους μαθητές (άρθρα 113 και 136 του ν. 4610/2019), ενώ στις επαναληπτικές εξετάσεις Σεπτεμβρίου, οι μαθητές και οι μαθήτριες εξετάζονται σε θέματα από την τράπεζα θεμάτων, όπως και στις εξετάσεις Ιουνίου.
Σε κάθε περίπτωση, όπως έχουμε τονίσει και κατά το παρελθόν μέσα από την πάντα φιλόξενη στήλη του «www.filologikos–istotopos.gr», η τράπεζα θεμάτων, κατά την άποψή μας, είναι ένα θετικό βήμα που θα βοηθήσει σε κάποιο βαθμό στην αναβάθμιση του Λυκείου, χωρίς φυσικά να αρκεί από μόνη της αφού πρέπει να γίνουν πάρα πολλές ακόμη αλλαγές ώστε να μιλήσουμε για ουσιαστική και αληθινή αναβάθμιση…
Παρόλα αυτά, νομίζω ότι θα ήταν πιο φρόνιμο να ισχύσει από το νέο σχολικό έτος διότι πιστεύω ότι δεν μπορεί να εξασφαλιστεί με κάποιο τρόπο πως διδάχτηκαν επαρκώς όλοι οι μαθητές την προβλεπόμενη ύλη των εξεταζόμενων μαθημάτων, δεδομένων των συνθηκών και των πολλών προβλημάτων της τηλεκπαίδευσης. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, επίσης, ότι σε κάποια σχολεία η τοποθέτηση εκπαιδευτικών έγινε πολύ αργότερα από την έναρξη της σχολικής χρονιάς, ενώ άλλα έκλεισαν λόγω κορωνοϊού πριν ακόμη ανασταλεί η λειτουργία όλων των σχολείων στο σύνολό τους…
Σε κάθε περίπτωση, και δεδομένων των συνθηκών, η εφαρμογή της τράπεζας θεμάτων σε μία χρονιά που κυλάει με πάρα πολλές δυσκολίες, θα επιφέρει μεγαλύτερο άγχος και προβλήματα… Το λογικό θα ήταν να οργανωθεί στο έπακρο με θέματα για κάθε τάξη του Λυκείου και στη συνέχεια, από τη νέα χρονιά, να τεθεί σε ισχύ… Κάθε αλλαγή, όσο θετική κι αν είναι, πρέπει να γίνεται στο σωστό χρόνο… Κι εν μέσω πανδημίας, με δύο μήνες τηλεκπαίδευση και πολλά προβλήματα, μάλλον αυτός δεν είναι ο σωστός χρόνος… Οψόμεθα!
