Λωτοφάγοι

Κατά τη σχολική χρονιά 2013-14, στο πλαίσιο των Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων για τη διδασκαλία της Αρχαίας Γραμματείας από Μετάφραση, εισήχθηκε στο Γυμνάσιο, για πρώτη φορά στην ιστορία της κυπριακής εκπαίδευσης, η διδασκαλία της Παλαιάς Κωμωδίας. Συγκεκριμένα επιλέγηκε προς διδασκαλία η κωμωδία του Αριστοφάνη Νεφέλες. Κατά το σχολικό έτος 2013-14, το βιβλίο διδάχθηκε στην πρώτη, πρόχειρή του έκδοση. Έκτοτε προετοιμάζεται η οριστική, επαγγελματική έκδοση του βιβλίου. H έκδοση αυτή θα περιλαμβάνει πλούσιο φωτογραφικό υλικό από παραστάσεις του ΘΟΚ και του Εθνικού Θεάτρου.

Το ποίημα «Cambay’s Water» συμπεριλήφθηκε στη συλλογή «Πούσι» (1947) και αφιερώνεται στον Π. Π. Παναγιώτου. Ακούστε την έξοχη μελοποίηση του Θάνου Μικρούτσικου («Γραμμές των Οριζόντων», 1991) σε εκτελέσεις Γιάννη Κούτρα, Βασίλη Παπακωνσταντίνου και Λαυρέντη Μαχαιρίτσα. Ακούστε εδώ μια διαφορετική μελοποίηση από τον Βαγγέλη Σαμαράκη. Στη μελοποιημένη εκδοχή του ποιήματος παραλείπεται η πέμπτη στροφή.

Το καλοκαίρι είναι περίοδος κατά την οποία οι περισσότεροι από μας καταπιανόμαστε στο μέτρο του εφικτού με τη λογοτεχνία, συνήθως διαβάζοντας μυθιστορήματα και νουβέλες. Μετά την προηγούμενη, λοιπόν, χριστουγεννιάτικη δημοσκόπηση, η οποία αφορούσε στην ποίηση, με την έναρξη του καλοκαιριούοι “Λωτοφάγοι” επανέρχονται ζητώντας σας και πάλι να καταθέσετε την άποψη και τις προτιμήσεις σας. Το ερώτημα σε αυτή τη δεύτερή μας δημοσκόπηση είναι:

Sed postquam Roma egressus est, fertur saepe eo tacitus respiciens postremo dixisse, “Urbem venalem et mature perituram, si emptorem invenerit!” ΣΑΛΛΟΥΣΤΙΟΣ, Bellum Iugurthinum, 35.10 Ήταν παράξενη η ώρα εκείνη γεμάτη αφιονισμένη τρυφηλότητα μια γλύκα που έσπερνε ηλεκτρικούς σπασμούς στο πλήθος η ώρα που ταπείνωσαν τον πονηρό Ιουγούρθα που τον διασύρανε σιδηροδέσμιο στην αγορά – η πλέμπα ξόρκιζε τις μύγες και ξεφάντωνε με του ρουφιάνου Βόκχου τη δροσάτη μπαμπεσιά καταβροχθίζοντας τις φρένες του εχθρού και μακαρίζοντας τον θρίαμβο του Μαρίου.

Η διαταραχή των οικογενειακών σχέσεων αποτελεί κεντρικό διακύβευμα στην Ηλέκτρα του Σοφοκλή, καθώς προβάλλει ως σύμπτωμα — και ως συνεκδοχή — της γενικότερης διαφθοράς του Οίκου των Ατρειδών. Ακόμη ευρύτερα, συμβολίζει την αταξία που προκαλεί σε συμπαντικό πια επίπεδο, δηλαδή στο επίπεδο της ηθικής τάξης των πραγμάτων, ο ατέρμονος κύκλος της βίας και της αλληλοσφαγής. Η διαταραχή των οικογενειακών σχέσεων, χειρίστη εκδήλωση της οποίας συνιστά η αλλοίωση των φυσικών (και φυσιολογικών!) δεσμών ανάμεσα στον γονιό και το παιδί, εκδηλώνεται τουλάχιστον σε τρία επίπεδα στο έργο: (α) στο επίπεδο των ανθρωπίνων σχέσεων, (β) στο επίπεδο των κοινωνικών ρόλων και (γ) στο επίπεδο του ψυχισμού και του ήθους των δύο παιδιών του Αγαμέμνονα, ιδιαίτερα της Ηλέκτρας.

Αναφερθείτε συνοπτικά στα πιο σημαντικά στοιχεία που ορίζουν τη σχέση της διονυσιακής λατρείας με τις απαρχές της τραγωδίας και του σατυρικού δράματος. Η φύση του Διονύσου: Από πολλές απόψεις ο Διόνυσος είναι κατεξοχήν θεατρικός θεός, εφόσον βασικά συστατικά της θεϊκής του υπόστασης αλλά και της λατρείας του αποτελούν: (α) η έκσταση (δηλαδή η έξοδος από τα στενά όρια του εαυτού και η πρόσβαση σε μια άλλη πραγματικότητα, μια πλατύτερη σφαίρα ύπαρξης):