Αγαπητή υποψήφια, αγαπητέ υποψήφιε, γεια σου!
Σε λίγες μέρες ολοκληρώνεται η διαδικασία υποβολής των μηχανογραφικών δελτίων για την εισαγωγή υποψηφίων των Πανελληνίων Εξετάσεων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση! Είναι ο Δημήτρης Περβολιανάκης και σήμερα είμαι μαζί σου, για να σου προσφέρω χρήσιμες οδηγίες και συμβουλές για μια επιτυχή και αποτελεσματική συμπλήρωση του μηχανογραφικού σου δελτίου, ώστε να αποφύγεις ενδεχόμενα σφάλματα και κακοτοπιές! 1. Κατανόησε την αξία του! Μην υποτιμάς τη διαδικασία του μηχανογραφικού! Η διαδικασία αυτή είναι πιο σημαντική ακόμα και από τις εξετάσεις! Ένα κακοσυμπληρωμένο μηχανογραφικό μπορεί να ακυρώσει τους καλούς βαθμούς που κέρδισες με την αξία σου, ενώ ένα έξυπνα συμπληρωμένο μηχανογραφικό μπορεί να σου χαρίσει περισσότερες πιθανότητες να πετύχεις στη σχολή που θέλεις! 2. Κάνε τη βασική προετοιμασία! Βασική προετοιμασία σημαίνει κυρίως να ξέρεις τι θες για τη ζωή και το μέλλον σου! Αλίμονο αν συμπληρώνεις μηχανογραφικό χωρίς να έχεις ένα στοιχειώδη επαγγελματικό προσανατολισμό! Αν οι βασικές απορίες σου την ώρα της συμπλήρωσης είναι «ποιες σχολές μού προτείνετε να βάλω» ή «ποια είναι η καλύτερη σχολή κατά τη γνώμη σας», τότε σίγουρα κάτι δεν έχεις κάνει σωστά στον επαγγελματικό σου προσανατολισμό! 3. Κάνε διαδικτυακή έρευνα! Ζεις στην εποχή του διαδικτύου! Αξιοποίησέ το και βρες στοιχεία για τη σχολή ή τις σχολές που σε ενδιαφέρουν! Το σημαντικότερο απ’ όλα: διάβασε τον οδηγό σπουδών της σχολής που επιθυμείς και δες τα βασικά μαθήματα που διδάσκονται! Αν, για παράδειγμα, δεν σου αρέσει η Φυσική, τότε καλύτερα να μην επιλέξεις μια σχολή που έχει ως βασικό μάθημα τη Φυσική! 4. Αναζήτησε εμπειρίες! Αναζήτησε ανθρώπους που φοιτούν στο παρόν ή έχουν φοιτήσει στο παρελθόν στη σχολή ή στις σχολές που σε ενδιαφέρουν! Είναι μάλλον οι καταλληλότεροι να σου περιγράψουν αυτό που θα συναντήσεις, όταν βρεθείς στο πανεπιστημιακό περιβάλλον! 5. Αναζήτησε βοήθεια από έναν ειδικό! Καταλαβαίνω ότι έχεις βαρεθεί να βλέπεις τον καθηγητή σου όλη τη χρονιά! Κάνε όμως μια υποχώρηση, μόνο και μόνο επειδή είναι για το συμφέρον σου! Ο καθηγητής του σχολείου ή του φροντιστηρίου ή έστω ένας ειδικός στο αντικείμενο (π.χ. ένας ειδικός επαγγελματικού προσανατολισμού) μπορεί να σε βοηθήσει να αποφύγεις τις κακοτοπιές και τα σφάλματα την ώρα που συμπληρώνεις το μηχανογραφικό σου! 6. Μην ξεχάσεις τους κωδικούς! Όταν απευθύνεσαι στον ειδικό που θα σε βοηθήσει, μην ξεχάσεις σπίτι τους αναγκαίους κωδικούς: α) τον κωδικό εξετάσεων που βρίσκεται πάνω στο εξεταστικό σου καρτελάκι και β) τον κωδικό εισαγωγής στην εφαρμογή που δημιούργησες στο σχολείο για δική σου χρήση! Είπαμε: ο ειδικός θα σε βοηθήσει να συμπληρώσεις το μηχανογραφικό σου, όχι να θυμηθείς τους κωδικούς! 7. Κάνε υπομονή! Η διαδικασία ενδέχεται να είναι χρονοβόρα και να μην ολοκληρωθεί με την πρώτη συνάντηση! Είναι πολύ συνηθισμένο να συμπληρώνει κανείς το μηχανογραφικό του και την επόμενη μέρα να έχει μετανιώσει για τις επιλογές του! Το καλύτερο είναι να φτιάξεις ένα πρόχειρο ή προσωρινό μηχανογραφικό, το οποίο θα μπορείς να τροποποιήσεις, αν χρειαστεί, τις επόμενες μέρες και όσες φορές το επιθυμείς, μέχρι να σιγουρευτείς ότι οι επιλογές σου είναι οι καλύτερες! 8. Μην ακούς πάντα τους γονείς σου! Η παρουσία των γονιών σου είναι υποχρεωτική την ώρα της συμπλήρωσης του μηχανογραφικού! Όμως, μην ξεχνάς ότι το μηχανογραφικό καθορίζει την δική σου ζωή και γι’ αυτό πρέπει να αντικατοπτρίζει τις δικές σου επιθυμίες και όχι τις επιθυμίες και τα ανεκπλήρωτα απωθημένα των γονιών σου! Το μοναδικό ζήτημα στο οποίο οι γονείς έχουν ένα σημαντικό λόγο είναι το οικονομικό! Στο θέμα αυτό έχεις κι εσύ βέβαια την υποχρέωση να τους λάβεις σοβαρά υπόψη! 9. Μην ακυρώνεις τον εαυτό σου! Αν για μια ολόκληρη χρονιά είχες όνειρο να περάσεις στην Κοινωνιολογία, μην αλλάξεις τώρα την επιλογή σου, μόνο και μόνο επειδή πέτυχες άριστους βαθμούς στις εξετάσεις και συγκέντρωσες περισσότερα μόρια! Αυτό που σκέφτεσαι για έναν ολόκληρο χρόνο έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι ορθό από την ιδέα της τελευταίας στιγμής! 10. Διάλεξε σχολή, όχι πόλη! Όταν συμπληρώνεις το μηχανογραφικό, επιλέγεις σχολή και σπουδές, όχι πόλη! Είσαι υποψήφιος φοιτητής ή υποψήφια φοιτήτρια, όχι τουρίστας! Με το ίδιο σκεπτικό, μην επηρεάζεσαι από τις ωραίες στιγμές που έζησες στη διάρκεια της πενθήμερης εκδρομής! Οι σπουδές διαρκούν πολύ περισσότερο από πέντε μέρες και – σε διαβεβαιώνω – μέσα σε λίγους μήνες θα έχεις βαρεθεί όλες τις καφετέριες και όλα τα νυχτερινά κλαμπ της πόλης των… ονείρων σου! 11. Κράτα αποστάσεις από τη σχέση! Την εβδομάδα που συμπληρώνεις το μηχανογραφικό σου, κλείσε το κινητό και απορροφήσου στο καθήκον! Βάλε τις επιθυμίες και τις επιλογές σου σε προτεραιότητα και πάνω από τη σχέση σου, διότι συνήθως οι σπουδές διαρκούν πολύ περισσότερο από μια σχέση! Εξάλλου, αν η σχέση είναι πράγματι δυνατή, σήμερα υπάρχουν οι τρόποι να την κρατήσεις και από απόσταση! 12. Μην «κολλάς» στη «φοιτητική ζωή»! Όταν συμπληρώνεις το μηχανογραφικό σου, απαγορεύεται να επηρεάζεσαι από τη λεγόμενη… «φοιτητική ζωή» της πόλης όπου θα σπουδάσεις! Αν η «φοιτητική ζωή» γίνει αυτοσκοπός για σένα, τότε κινδυνεύεις να μείνεις πίσω στις σπουδές σου και να ξοδέψεις άδικα τα χρήματα της οικογένειάς σου!
13. Μην υπολογίζεις τις περσινές βάσεις! Δεν έχει νόημα να κοιτάς τις περσινές βάσεις! Οι βάσεις αυτές δεν είναι τίποτε περισσότερο απ’ αυτό που είναι, δηλαδή… περσινές! Οι φετινές βάσεις έχουν σημασία για σένα! Και σκέψου ότι τις φετινές βάσεις τις διαμορφώνεις εσύ μαζί με τους άλλους συνυποψηφίους σου! 14. Αδιαφόρησε για τις προβλέψεις! Κάθε μέρα βομβαρδίζεσαι από τηλεοπτικές, έντυπες και διαδικτυακές προβλέψεις σχετικά με τις διακυμάνσεις των βάσεων! Καλύτερα να μην τις υπολογίζεις! Όσο ξέρεις εσύ σε ποια επίπεδα θα κυμανθούν οι φετινές βάσεις των σχολών, που σε ενδιαφέρουν, άλλο τόσο, πιθανότατα, γνωρίζει και αυτός που έχει δημοσιεύσει τις προβλέψεις του στο δήθεν έγκυρο εκπαιδευτικό site! 15. Δώσε αξία στις επιθυμίες σου! Αυτό που μετράει είναι η επιθυμία σου να σπουδάσεις ένα αντικείμενο που σε ενδιαφέρει! Δεν έχει αξία να περάσεις σε μια σχολή που δεν ταιριάζει στις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά σου μόνο και μόνο επειδή θέλεις να ικανοποιήσεις τους γονείς ή… τη ματαιοδοξία σου! 16. Μη σκέφτεσαι «ρατσιστικά»! Η ρατσιστική σκέψη απαγορεύεται, όταν συμπληρώνεις το μηχανογραφικό σου! Το να εισαχθείς σε ένα Τ.Ε.Ι. αντί για ένα Α.Ε.Ι. δεν θα ζημιώσει το… κύρος σου! Στο μηχανογραφικό μπορείς να βρεις καταπληκτικές σχολές με χαμηλά μόρια και με πολύ καλές πιθανότητες επαγγελματικής αποκατάστασης! Οι σπουδές στην Ιατρική ή τη Νομική σχολή δεν αποτελούν μονόδρομο για σένα! 17. Σκέψου τι θέλεις να κάνεις, όχι τι θα κερδίζεις απ’ αυτό! Τα χρήματα που θα κερδίζεις από το επάγγελμα που θα ασκήσεις δεν αποτελούν κριτήριο συμπλήρωσης του μηχανογραφικού ούτε βέβαια κριτήριο επιλογής επαγγέλματος γενικότερα! Καλύτερα να σκεφτείς αυτό που θέλεις να είσαι και να κάνεις μετά από δέκα χρόνια και όχι πόσα χρήματα θα κερδίζεις από το μελλοντικό σου επάγγελμα! 18. Μη σκέφτεσαι την αγορά εργασίας! Λάβε υπόψη σου όσα διαβάζεις για τα επαγγέλματα του μέλλοντος, αλλά μην τα παίρνεις τοις μετρητοίς! Κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά με βεβαιότητα πώς θα είναι η αγορά εργασίας όχι μόνο σε δέκα χρόνια από σήμερα αλλά ακόμα και σε μικρότερο χρονικό διάστημα! Το μέλλον σου δεν είναι… ποδοσφαιρικό στοίχημα και δεν επιτρέπεται να το κτίζεις λαμβάνοντας υπόψη σου επισφαλείς προβλέψεις! 19. Μην υποτιμάς το αδύνατο! Δεν έχει σημασία αν τα μόριά σου είναι κατά πολύ λιγότερα από την περσινή βάση της σχολής που επιθυμείς! Με τις φετινές βάσεις υπάρχει πάντα η πιθανότητα να «πιάνεις» τη σχολή που ονειρεύεσαι! Στο μηχανογραφικό σου θα δηλώσεις όλες τις σχολές που επιθυμείς και με τη σειρά προτίμησης που επιθυμείς, ώστε να μη χάσεις το όνειρό σου, στην περίπτωση που οι βάσεις πάρουν την… κατηφόρα! 20. Το μηχανογραφικό δεν είναι… στρατός! Άλλο μηχανογραφικό δελτίο και άλλο… φύλλο πορείας! Μην επιχειρήσεις να ιεραρχήσεις τις σχολές από την υψηλότερη προς τη χαμηλότερη βάση. Τέτοιου είδους ιεράρχηση δεν είναι ορθή! Είναι ορθότερο να ιεραρχήσεις τις επιθυμίες σου παρά τις βάσεις των σχολών! Αν επιθυμείς, για παράδειγμα, να εισαχθείς στο Νηπιαγωγών, πρέπει να το δηλώσεις πρώτο, ακόμα και αν πέτυχες 19.000 μόρια! 21. Οι εύκολες λύσεις εύκολα γίνονται… δύσκολες! Πριν λίγα χρόνια αρκετοί υποψήφιοι επέλεγαν τη σχολή τους με αποκλειστικό κριτήριο την απορρόφησή τους στον δημόσιο τομέα! Μέσα στις σημερινές συνθήκες αυτός ο τρόπος συμπλήρωσης του μηχανογραφικού δεν ωφελεί πλέον! Η ορθότερη λύση είναι να επιλέγονται επαγγέλματα που οδηγούν σε επαγγελματική αποκατάσταση όχι μόνο στον δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας! 22. Σχολές με προοπτική εξειδίκευσης! Πρέπει να κατανοήσεις ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση σήμερα δεν αποτελεί πλέον την οροφή αλλά ένα ακόμα σκαλοπάτι για ένα ανώτερο επίπεδο σπουδών σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Αυτή η πραγματικότητα κάνει επιτακτική την ανάγκη να επιλέξεις για προπτυχιακές σπουδές ένα αντικείμενο όσο γίνεται πιο γενικό που θα σου επιτρέψει να εξειδικεύσεις τις γνώσεις και τις δεξιότητές σου σε μεταπτυχιακό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη σου και τις ανάγκες της αγοράς εργασίας της στιγμής! 23. Όχι τσιγκουνιές! Όταν συμπληρώνεις το μηχανογραφικό σου, τοποθετείς στις πρώτες θέσεις προτίμησης όλες τις σχολές και τα τμήματα που σε ενδιαφέρουν άμεσα, αλλά καλό θα ήταν, αμέσως μετά, να προσθέσεις όσο το δυνατό περισσότερα τμήματα βρίσκονται στην περιφέρεια των ενδιαφερόντων σου! Στη περίπτωση που δεν εισαχθείς σε μία από τις βασικές σου επιλογές, τουλάχιστον να κατοχυρώσεις μία θέση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση που θα σου εξασφαλίσει ορισμένα στοιχειώδη προνόμια, όπως το φοιτητικό πάσο, υγειονομική περίθαλψη και πιθανές φοροαπαλλαγές! 24. Μη ξεχάσεις να το… οριστικοποιήσεις! Θεωρείται δεδομένο! Τόσο δεδομένο που μπορεί να… ξεχάσεις να οριστικοποιήσεις το μηχανογραφικό σου! Αν έχεις κερδίσει ικανοποιητικά μόρια και έχεις ακολουθήσει τους βασικούς κανόνες συμπλήρωσης του μηχανογραφικού, αλλά δεν βλέπεις το όνομά σου στους επιτυχόντες του Αυγούστου, τότε πιθανότατα έχεις κάνει τη μεγάλη… γκάφα! 25. Μην περιμένεις μέχρι την τελευταία στιγμή! Μην περιμένεις μέχρι την τελευταία στιγμή για την οριστικοποίηση του μηχανογραφικού σου! Φρόντισε να ολοκληρώσεις τη διαδικασία 2-3 μέρες πριν την τελική προθεσμία! Αν είσαι κλασικός Έλληνας και περιμένεις μέχρι την τελευταία στιγμή, είναι πιθανό να πέσεις πάνω σε υπερβολική επιβάρυνση του συστήματος και να ολοκληρώσεις την αποστολή σου μέσα σε συνθήκες… αγωνίας και εκνευρισμού! 26. Και μια τελευταία οδηγία extra bonus: κλείδωσε… τη γιαγιά στο σπίτι! Η παρουσία της γιαγιάς, της θείας και γενικά κάθε άλλου κοντινού συγγενή, πλην των γονέων, την ώρα της συμπλήρωσης του μηχανογραφικού είναι απολύτως αχρείαστη, περιττή – για να μην πούμε – και επιζήμια! Ειδικά η γιαγιά σου δεν επιτρέπεται, επ’ ουδενί λόγω, να πλησιάσει σε ακτίνα ενός χιλιομέτρου από το σημείο που εσύ δηλώνεις τις επιλογές σου! Δεν είναι μόνο τα… ευχολόγια και τα ξεματιάσματα που μπορεί να σε αποπροσανατολίσουν από το σκοπό σου, είναι και οι… «κατάρες» που θ’ ακούσεις, όταν θες να περάσεις σε μια σχολή στην άλλη άκρη της Ελλάδας και η γιαγιά σου θέλει να σ’ έχει κοντά της… Φίλη υποψήφια, φίλε υποψήφιε των Πανελληνίων Εξετάσεων, σου εύχομαι να βρεις το δρόμο, για τον οποίο έχεις προσπαθήσει πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια!
