Του Νίκου Τσούλια

 

     Εισαγωγικά, πιστεύω ότι κάνουμε λάθος που θεωρούμε την αγάπη ως στοιχείο του συναισθήματός μας ή πολύ περισσότερο του έρωτα και των θρησκευτικών διακηρύξεων ή και ακόμα ως μια «θεωρία» χωρίς υλική αναφορά. Η αγάπη είναι νόημα ζωής, τρόπος ζωής, πεδίο ολοκλήρωσης του εαυτού μας, ουσία της κοινωνικότητάς μας. Και αν δεν εκφράζεται και δεν αρτιώνεται σε αυτά, τότε απλά δεν υπάρχει.

     Ξεκινώντας την εκπαιδευτική μας διαδρομή στα πρώτα βήματά μας από τον παιδικό μας σταθμό και το νηπιαγωγείο επιζητούμε την αγάπη ως το βασικό στοιχείο στη σχέση εκπαιδευτικού και παιδιού, γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι πρώτιστη αρχή για το καλό ξεκίνημά μας είναι το να αγαπήσουμε το σχολείο και τη μάθηση – και για να συμβεί αυτό το μικρό παιδί πρέπει να νιώσει πρώτα αυτό την αγάπη που του δίνει το σχολείο, ο εκπαιδευτικός.

     Μεγαλώνοντας ο μαθητής, αρχίζουμε να βλέπουμε τα πράγματα διαφορετικά, και όχι αναιτιολόγητα. Αντιλαμβανόμαστε ότι η εκπαιδευτική και μορφωτική εξέλιξή του αλλά και η μετέπειτα επαγγελματική του πορεία – που είναι και το μείζον ή και μοναδικό ζητούμενο (!) – με τον έντονο ανταγωνισμό στην αγορά εργασίας συναρτάται σχεδόν μονοσήμαντα από το επίπεδο των γνώσεών του. Εδώ ακριβώς διαπράττεται το μέγα λάθος.

     Αντί, η γνώση να συμπληρώνει την αγάπη – μαζί με την κοινωνικοποίηση – στην πλήρη αρτίωση της προσωπικότητας του νέου, την αντικαθιστά πλήρως και το μόνο απομεινάρι της αγάπης είναι οι αυτοφυείς σχέσεις φιλίας μεταξύ των νέων. Εξορίζεται δηλαδή το βασικό στοιχείο της καλλιέργειας του συναισθηματικού μας κόσμου, χωρίς να αναλογιζόμαστε ότι η μη ολοκληρωμένη προσωπικότητα των νέων είναι πολύ πιο σημαντική από την πρόσκτηση ενός άλφα πεδίου γνώσεων. Ξεχνάμε ότι σήμερα οι γνώσεις παρέχονται πολύ εύκολα από την πληροφοριόσφαιρα και δεν χρειάζεται η απομνημόνευση στοιχείων και στοιχείων εγκύκλιας γνώσης όπως παλιότερα. Εκείνο που χρειάζεται είναι η ισχυρή γενική παιδεία και αυτές οι πνευματικές δεξιότητες (κριτική σκέψη, ορθολογισμός, δημιουργικότητα κλπ) που συνεργούν στην ελευθερία του πνεύματος και στην ερμηνεία της πραγματικότητας και του κόσμου.

     Η αγάπη είναι το μόνο πεδίο που οδηγεί στην καλλιέργεια των ουμανιστικών αξιών, στον εξανθρωπισμό του ανθρώπου, στη διαμόρφωση ισχυρών κοινωνικών δεσμών. Δίνει στη γνώση τον προσανατολισμό της και το νόημά της. Η γνώση χωρίς αγάπη μπορεί να οδηγήσει στη βαρβαρότητα και στο πνευματικό σκοτάδι. Η γνώση απελευθερώνει, όταν η αγάπη γίνεται σκοπός και ουσία της ζωής μας.

     Γιατί άραγε δεν αναρωτιόμαστε και κάτι άλλο; Η Παιδαγωγική καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορικής διαδρομής της είχε ως προμετωπίδα της, ως βασικό πεδίο άσκησής της, ως μόνιμη επωδό της, την αγάπη. Αστοί και μαρξιστές παιδαγωγοί, σύγχρονοι και παλιότεροι (Δελμούζος, Κουντουράς, Παπανούτσος, Γληνός, Ιμβριώτη, Φρέιρε, Ντιούι κλπ) συγκλίνουν με θαυμαστό τρόπο στο ανάδειξη της αγάπης ως μόνιμο πεδίο δράσης στην εκπαίδευση και στη ζωή μας.

     Και ερχόμαστε στη σημερινή εκπαιδευτική πραγματικότητα. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και οι διάφοροι εκπρόσωποι των φορέων του «στάζουν μίσος» για τους εκπαιδευτικούς και φυσικά δεν υπάρχει καν η έννοια της αγάπης για το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς. Ξεκινάνε και τελειώνουν την …φροντίδα τους για τους εκπαιδευτικούς στην αξιολόγησή τους (ούτε καν στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου) και ονειρεύονται μαύρες σκηνές από το παρελθόν. Να βαθμολογούνται οι εκπαιδευτικοί από «ειδικούς» μέσα στην αίθουσα κατά τη διάρκεια του μαθήματος! Τέτοια φρίκη και φαιδρότητα συνάμα γινόταν στις παλιές δεκαετίες με τον αλησμόνητο επιθεωρητισμό, που τότε μάλιστα υπηρετούσε και το βαθύ δεξιό κράτος με τα περίφημα πολιτικά φρονήματα.

     Είναι τόσο εμπαθείς και νυχτωμένοι, που δεν αναρωτιούνται το εξής απλό. Υπάρχει σε κανέναν άλλο κλάδο εργαζόμενων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στον οποίο σχεδιάζεται ή εφαρμόζεται ένα τέτοιο μέτρο, να παρακολουθούνται κατά τη διάρκεια της εργασίας των; Αλλά ας μην αγωνιούν, γιατί αυτή η χυδαιότητα της παρακολούθησης των εκπαιδευτικών κατά τη διάρκεια του μαθήματος με σκοπό την βαθμολόγησή τους δεν πρόκειται καν να ξεκινήσει, αφού κανένας εκπαιδευτικός δεν θα δεχτεί τον ευτελισμό του… Το κακό είναι ότι κάνουν φοβερή ζημιά στην εσωτερική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, που είναι τόσο αναγκαία στην εκπαίδευση.

     Αλλά έλλειμμα αγάπης στο σχολείο παρουσιάζεται και από μέρος και των γονέων και των εκπαιδευτικών. Επ’ αυτού σε άλλο άρθρο μας.

anthologio.wordpress.com

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.