Μόνιμες Στήλες

Αναφερθείτε στις πιο σημαντικές εξελίξεις στην ιστορία των ὑποκριτῶν από τις αρχές του 5ου ως τον 4ο αιώνα. (απαρχές του είδους, καινοτομίες) Ο Θέσπις θρυλείται ως ο δημιουργός της τραγωδίας, εφόσον ως εξάρχων του διθυράμβου ὑπεκρίθη τῷ χορῷ, δηλαδή ενεπλάκη σε διάλογο μαζί του. Η παράδοση αποδίδει στον Αισχύλο την εισαγωγή του δεύτερου υποκριτή και στον Σοφοκλή την εισαγωγή του τρίτου. Η εισαγωγή του τρίτου υποκριτή έγινε οπωσδήποτε πριν τον 458, χρονολογία κατά την οποία ανεβαίνει η τριλογία του Αισχύλου Ορέστεια (458 π.Χ.).

Απαριθμήστε τις διαφορές ανάμεσα στα Μεγάλα Διονύσια και τα Λήναια ως προς (i) την οργάνωση και το πρόγραμμα των θεατρικών αγώνων· και (ii) ως προς τη σύνθεση του κοινού. Τα Λήναια λάμβαναν χώρα κατά τον μήνα Γαμηλιώνα (Ιανουάριος-Φεβρουάριος), ενώ τα Διονύσια κατά τον Ελαφηβολιώνα (Μάρτιος-Απρίλιος). Υπεύθυνος για τη διοργάνωση των Ληναίων ήταν ο ἄρχων βασιλεύς, ενώ για τα Διονύσια ο ἄρχων ἐπώνυμος. Το κοινό των Ληναίων ήταν αποκλειστικά αθηναϊκό, ενώ των Διονυσίων ήταν πανελλήνιο, αφού τον Γαμηλιώνα ήταν πια ξανά εφικτή η ναυσιπλοΐα.

Με τη σημερινή εγκαινιάζεται σειρά αναρτήσεων, η οποία εξετάζει κυρίως θεσμικά και οργανωτικά ζητήματα του αρχαίου θεάτρου. Οι αναρτήσεις έχουν τη μορφή των ερωταποκρίσεων. Οι ερωτήσεις που συμπεριλαμβάνονται έχουν κατά καιρούς τεθεί στις τελικές εξετάσεις της Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ 31: Αρχαίο Ελληνικό Θέατρου του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου, εξ ου και η αποσπασματικότητα-επιλεκτικότητα των πληροφοριών που παρέχονται.

Αφενός, o απόλυτος διαχωρισμός μεταξύ μύθου και ιστορίας είναι σύλληψη των πραγμάτων που ανάγεται στους νεότερους χρόνους, όχι στην αρχαία Ελλάδα. Αφετέρου, ο όρος ιστορική τραγωδία κινδυνεύει να δώσει την εντύπωση ότι πρόκειται για έργο το οποίο επιχειρεί να αφηγηθεί τα γεγονότα με την ακρίβεια, την αντικειμενικότητα και τη μεθοδολογία του ιστορικού ή έστω με τον τρόπο με τον οποίο ιστορικά έπη, όπως οι Κτίσεις, π.χ., επιχειρούσαν «να εξακριβώσουν μια εποχή». Οι Πέρσες δεν επιχειρούν σε καμία περίπτωση να κάνουν κάτι τέτοιο· ούτε και ανταποκρίνεται στη φύση της τραγωδίας τέτοιο εγχείρημα. Οι Πέρσες δεν δεσμεύονται να καταγράψουν την ιστορική αλήθεια με κάθε ακρίβεια και λεπτομέρεια· πάντως όμως δεν αλλοιώνουν (ούτε και θα ήταν δυνατό να το πράξουν) το γενικό περίγραμμα των γεγονότων και το πνεύμα της εποχής.

Συνεχίζουμε σήμερα τη σειρά των βίντεο με θέμα το αρχαίο θέατρο, τα οποία φτιάξαμε ως τμήμα του εκπαιδευτικού υλικού της Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ 31 του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου. Στη σειρά συμπεριλαμβάνονται ήδη ένα βίντεο για την Παράβαση στην Παλαιά Κωμωδία και ένα για τονΕπιρρηματικό Αγώνα. Το σημερινό βίντεο, που έχει διάρκεια δεκαπέντε περίπου λεπτών, αποτελείγενική εισαγωγή στην Παλαιά Κωμωδία ως θεατρικό είδος (η σειρά είναι λίγο ανάποδη, αλλά συγχωρέστε μας!).

To 2014 ανακηρύχθηκε δικαίως έτος Κώστα Μόντη, καθώς φέτος συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννηση και δέκα χρόνια από τον θάνατο ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες Κυπρίους ποιητές του 20ου αιώνα. Σήμερα, 3 Μαρτίου, την επέτειο της θυσίας του Γρηγόρη Αυξεντίου, οι “Λωτοφάγοι” τιμούν από κοινού τους δύο ανεκτίμητους αυτούς ανθρώπους χαρίζοντάς σας τη μικρή ποιητική ανθολογία που ακολουθεί. Περιλαμβάνει τα καλύτερα ποιήματα που έγραψε ο Κώστας Μόντης για τον Γρηγόρη Αυξεντίου.