Λωτοφάγοι

Ο ΕΤΕΟΚΛΗΣ ΚΑΙ Ο ΧΟΡΟΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ Η κομβική σκηνή της οπλενδυσίας του Ετεοκλή, που εκτυλίσσεται στους στίχους 677-719, συνιστά τη δεύτερη ανταλλαγή μεταξύ του βασιλιά και του χορού στην τραγωδία. Η σκηνή αποτελείται από έξι διακριτά μέρη. Ο βασιλιάς ενδύεται, τεμάχιο το τεμάχιο, την πολεμική του σκευή (τεύχεα ή χαλκός), ενώ ο χορός προσπαθεί με δραματικές παραστάσεις να τον αποτρέψει.

Ορισμένοι μελετητές θεωρούν ότι η τραγωδία «Επτά επί Θήβας» του Αισχύλου δομείται στη βάση της αντίθεσης ανάμεσα στον υστερικό χορό των νεαρών κοριτσιών από τη μια, που κυριεύεται από πανικό και θέτει σε κίνδυνο την άμυνα της πόλης, και τον ψύχραιμο, αποφασιστικό Ετεοκλή από την άλλη, που κρατά γερά στα χέρια του το δοιάκι του καραβιού της πολιτείας. Ισχύει το πιο πάνω; Αν ναι, σε ποιο βαθμό;

ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΝΟΜΙΜΟΦΡΟΣΥΝΗΣ Η κάθε λογής σύγκρουση βρίσκεται στην καρδιά της τραγωδίας. Αν στους Επτά κυριαρχεί το σχήμα Οίκος-Πόλις (και κατ᾽ επέκταση Άτομο-Κοινότητα), αλλού συγκρούονται: το μητρικό αίσθημα και η εκδικητική επιταγή (Μήδεια)

Οι δύο είσοδοι της Βασίλισσας (Άτοσσας) εισάγουν το Πρώτο και το Δεύτερο Επεισόδιο των Περσών αντιστοίχως. Κατά τη συνήθη πρακτική του Αισχύλου — πρακτική με ιδιαίτερη εφαρμογή στους Πέρσες — οι δύο αυτές σκηνές χαρακτηρίζονται από συμμετρία και παραπληρωματικότητα: η μία αποτελεί ουσιαστικά αντεστραμμένο είδωλο της άλλης.

Παρότι εμφανίζεται επί σκηνής μόνο στο τελευταίο μέρος του δράματος, ο Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης συνιστά το συνεκτικό στοιχείο της τραγωδίας του Αισχύλου Πέρσες, το στοιχείο εκείνο δηλαδή που συνδέει τα συστατικά μέρη της τραγωδίας (δομικές ενότητες, σύμβολα, πρόσωπα κτλ). Οι Πέρσες έχουν εύστοχα χαρακτηριστεί «δράμα νόστου»: όπως και στην περίπτωση της Οδύσσειας, ο απών ήρωας κυριαρχεί απολύτως παρά τη φυσική απόσταση που τον χωρίζει από τα επί σκηνής δρώμενα.

Οι δέκα πρώτοι στίχοι είναι το γενικό προοίμιο της Οδύσσειας (πρό + οἶμος: δρόμος, μονοπάτι, μτφρ. η πορεία της αφήγησης: προοίμιο είναι το κομμάτι που χαράσσει τον δρόμο της κατοπινής αφήγησης) και μέσα σε αυτούς ο ποιητής, αφού επικαλεστεί τη βοήθεια της θεάς της ποίησης, θα ορίσει το θέμα του: τον νόστο του Οδυσσέα.