Διακοπές Χριστουγέννων και…προετοιμασία με φόντο τις πανελλαδικές
Κάθε χρόνο οι διακοπές των Χριστουγέννων δίνουν την ευκαιρία στους υποψήφιους των πανελλαδικών εξετάσεων για ξεκούραση αλλά και ποιοτικό, οργανωμένο και εποικοδομητικό διάβασμα
Φτάσαμε, λοιπόν, και στα Χριστούγεννα… Η αγωνία μεγαλώνει, το ίδιο και το άγχος, τα μαθήματα σταματούν για λίγο, το διάβασμα, όμως, και οι επαναλήψεις συνεχίζουν να αποτελούν το «κλειδί» στο δρόμο για τις πανελλαδικές εξετάσεις… Στο πλαίσιο αυτό και μέσα από την πάντα φιλόξενη στήλη του «www.filologikos–istotopos.gr» θα προσπαθήσουμε να επισημάνουμε τα πιο σημαντικά σημεία στα οποία πρέπει να επικεντρώσουν οι μαθητές της κατεύθυνσης των ανθρωπιστικών σπουδών καθότι, πλέον, μπαίνουν σιγά σιγά στην τελική ευθεία.
Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
Αρχαία Ελληνικά
Ένα από τα μαθήματα το οποίο κάθε χρόνο δεδομένα δυσκολεύει τους υποψηφίους των ανθρωπιστικών σπουδών είναι αυτό των «Αρχαίων Ελληνικών» πόσο μάλλον από τη στιγμή που η μετάφραση του αδίδακτου κειμένου βαθμολογείται, πλέον, με είκοσι μονάδες στην εκατοντάβαθμη κλίμακα. Το μάθημα των «Αρχαίων Ελληνικών» της ομάδας προσανατολισμού ανθρωπιστικών σπουδών, εκτός φυσικά από την κλασική και χιλιοειπωμένη συμβουλή για μελέτη χρειάζεται και σωστή μεθοδολογία. Όπως είναι γνωστό τα θέματα στα Αρχαία είναι πολλά και διαφορετικής φύσεως. Συνεπώς, για να κατορθώσει ο υποψήφιος να απαντήσει επαρκώς αλλά και μέσα πάντα στα χρονικά περιθώρια των εξετάσεων οφείλει να είναι πάρα πολύ καλά προετοιμασμένος.
Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι μαθητές στο συγκεκριμένο μάθημα αγωνιούν για την επίδοση που θα έχουν στο λεγόμενο «αδίδακτο κείμενο», βασική προϋπόθεση για να επιτύχουν μια υψηλή βαθμολογία είναι να έχουν πάρει αρχικά όλες τις διαθέσιμες μονάδες του διδαγμένου κειμένου… Για το λόγο αυτό χρειάζεται διαρκής μελέτη των αρχαίων κειμένων, εμβάθυνση στα ερμηνευτικά και λεξιλογικά σχόλια κάθε ενότητας του σχολικού εγχειριδίου, άριστη γνώση της εισαγωγής και μεγάλη δουλειά στο πρακτικό σκέλος των ασκήσεων με επεξεργασία ερωτήσεων προσομοίωσης και παράλληλων κειμένων. Όσον αφορά το αδίδακτο κείμενο, απαραίτητη κρίνεται η πολύ καλή γνώση της γραμματικής και των συντακτικών φαινομένων της αρχαίας ελληνικής, η επεξεργασία πολλών κειμένων της αττικής πεζογραφίας κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας και φυσικά ο εμπλουτισμός του λεξιλογίου των μαθητών προκειμένου να μπορούν να ανταποκριθούν στη μετάφραση και την ερμηνευτική ερώτηση.
Δεδομένου, λοιπόν, ότι οι υποψήφιοι έχουν ήδη βγάλει μεγάλο μέρος της ύλης μέχρι τώρα, σκόπιμο κρίνεται να εκμεταλλευτούν τις διακοπές των Χριστουγέννων προκειμένου να κάνουν μία «δυνατή» επανάληψη στα όσα έχουν δει μέχρι σήμερα έτσι ώστε να προχωρήσουν στη συνέχεια δίχως να υπάρχουν κενά…
Ιστορία Προσανατολισμού
Ένα ακόμη μάθημα που «παιδεύει» κάθε χρόνο τους υποψηφίους των ανθρωπιστικών σπουδών είναι αυτό της Ιστορίας. Αναντίρρητα Ιστορία δεν είναι μόνο τα κείμενα, τα ονόματα και οι χρονολογίες του σχολικού βιβλίου. Οι μαθητές πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή σε παραθέματα, γελοιογραφίες, φωτογραφίες και ζωγραφικούς πίνακες, στατιστικά δεδομένα και εισαγωγές, αν θέλουν να κατανοήσουν πραγματικά την ιστορική συνέχεια και, συνεπώς, να αποδώσουν σωστά στις εξετάσεις. Η κριτική σκέψη είναι αδιαπραγμάτευτη και στο μάθημα αυτό, Ιστορία και «παπαγαλία» είναι απλά έννοιες ασύμβατες, παρότι χρειάζεται απομνημόνευση σε βασικές χρονολογίες, ονόματα και συνθήκες.
Μαγικές συνταγές, λοιπόν, δεν υπάρχουν! Για να έχει πιθανότητες επιτυχίας ο υποψήφιος στο συγκεκριμένο μάθημα οφείλει πρώτιστα να γνωρίζει πάρα πολύ καλά την ιστορική αφήγηση… Κι αν αυτό είναι το σχετικά εύκολο μέρος του μαθήματος, η επεξεργασία των ιστορικών πηγών είναι ένα ζήτημα που προκαλεί «πονοκέφαλο» στους περισσότερους… Εκτός, λοιπόν, από το διάβασμα του μαθήματος είναι αναγκαίο κάθε μαθητής να δουλεύει επαρκώς και με σωστή μεθοδολογία πάνω σε όσο το δυνατόν περισσότερες ιστορικές πηγές έτσι ώστε να μπορεί να συνδυάσει σωστά τις γνώσεις του με τα όσα αναφέρονται στις πηγές και να κρίνει παράλληλα την εγκυρότητα ή όχι αυτών! Συνοψίζοντας θα λέγαμε ότι όλα περιστρέφονται γύρω από τις λέξεις διάβασμα, κατανόηση, κριτική ικανότητα και σωστή μεθοδολογία, σε ένα μάθημα που ομολογουμένως οι απαιτήσεις έχουν ανεβεί κατά πολύ τα τελευταία χρόνια.
Βασικός στόχος, επομένως, των μαθητών για τις γιορτές των Χριστουγέννων πρέπει να είναι σε κάθε περίπτωση η επανάληψη των κεφαλαίων που έχουν διδαχθεί, δίνοντας έμφαση σε όσα μαθήματα για διάφορους λόγους δεν έχουν μάθει σωστά ή δεν τα έχουν κατανοήσει, ενώ παράλληλα ωφέλιμο θα ήταν να επεξεργαστούν ιστορικά παραθέματα κάνοντας πράξη τη μεθοδολογία που έχουν διδαχθεί. Η διαρκής επανάληψη στην Ιστορία είναι δεδομένο ότι προσφέρει ένα ακόμη σημαντικό «όπλο» στη φαρέτρα των μαθητών για να πετύχουν καλές βαθμολογίες και κατά συνέπεια τους στόχους τους.
Λατινικά
Σχετικά με το μάθημα των «Λατινικών» πρώτο και πάρα πολύ σημαντικό είναι να γνωρίζει κάθε υποψήφιος «τέλεια» τις μεταφράσεις ώστε να μπορέσει να πάρει όλες τις διαθέσιμες μονάδες της άσκησης, δίνοντας έμφαση φυσικά στο λεξιλόγιο κάθε ενότητας καθώς αν τις μαθαίνει μηχανικά και μόνο αποστηθίζοντας δίχως να αντιλαμβάνεται τι μεταφράζει, ελλοχεύει ο κίνδυνος να μην μπορεί να μεταφράσει τα συγκεκριμένα χωρία που θα ζητηθούν, τα οποία μπορεί να βρίσκονται σε οποιοδήποτε σημείο των κειμένων.
Επιπρόσθετα, οι διακοπές των Χριστουγέννων προσφέρουν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία στους υποψήφιους ώστε να κάνουν μία πάρα πολύ καλή επανάληψη στην εισαγωγή των Λατινικών και να μελετήσουν τα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα που έχουν ήδη διδαχθεί ώστε να καλύψουν παράλληλα και τα ενδεχόμενα κενά που μπορεί να υπάρχουν. Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουν να προχωρήσουν στην ύλη μετέπειτα δίχως προβλήματα καθώς δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αν δεν υπάρχει συνέπεια στην εκμάθηση και την κατανόηση της γραμματικής και του συντακτικού, είναι δεδομένο ότι το μάθημα θα τους δυσκολέψει ακόμη περισσότερο μετέπειτα.
Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία
Εξίσου απαιτητικό μάθημα που χρειάζεται συχνές επαναλήψεις είναι και αυτό της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας. Πρώτη και πολύ σημαντική κίνηση για τους μαθητές είναι η καλή γνώση της θεωρίας τόσο της Γλώσσας όσο και της Λογοτεχνίας. Παράλληλα με τη μελέτη της θεωρίας οι υποψήφιοι σκόπιμο κρίνεται να μην εστιάζουν μόνο στην «κλασική» θεματολογία αλλά να ασχολούνται και με ζητήματα επίκαιρα, που πολλές φορές απασχολούν την καθημερινότητά μας.
Επίσης, είναι σημαντικό καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς αλλά και κατά τη διάρκεια των διακοπών να εργαστούν με βάση τους τύπους ασκήσεων που έχει δώσει το Ι.Ε.Π., ενώ έμφαση πρέπει να δοθεί στην κατανόηση του κειμένου και στο γεγονός ότι οι απαντήσεις οφείλουν να είναι κειμενοκεντρικές. Επιπλέον, στη Λογοτεχνία χρειάζεται αρκετή εξάσκηση σε λογοτεχνικά κείμενα για να μπορούν να κατανοούν το περιεχόμενο, να εντοπίζουν το κεντρικό θέμα αλλά και να το αναδεικνύουν με κειμενικούς δείκτες. Τέλος, οι υποψήφιοι πρέπει να μελετήσουν, πέρα από τις σημειώσεις και τα βιβλία τους, διαγωνίσματα και ασκήσεις που έχουν κάνει μέχρι τώρα προκειμένου να παρατηρήσουν τα λάθη τους ώστε να τα αποφύγουν στις εξετάσεις.
Το διάστημα που απομένει πλέον μέχρι την έναρξη των εξετάσεων σίγουρα δεν είναι πολύ μεγάλο, δεν είναι όμως και αμελητέο… Αφήνουμε στην άκρη το άγχος, «γεμίζουμε» με θετικές σκέψεις και προσπαθούμε όσο περισσότερο μπορούμε να καλύψουμε κενά, να οργανώσουμε το χρόνο μας και να κάνουμε σωστή επανάληψη… Η επιτυχία, άλλωστε, για να επιτευχθεί εκτός από γνώσεις χρειάζεται και σωστή διαχείριση.
Στο δρόμο για τις πανελλαδικές εξετάσεις είναι δεδομένο ότι θα υπάρξουν εμπόδια, απογοητεύσεις και κακές στιγμές. Στο τέλος της «μάχης» αυτής, όμως, κερδισμένος δεν θα είναι μόνο όποιος έχει πετύχει, αλλά κάθε παιδί που θα έχει προσπαθήσει πραγματικά κάτω υπό αντίξοες συνθήκες, έστω κι αν δεν πέτυχε το στόχο του… Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να εκμεταλλευτούν οι υποψήφιοι τις ημέρες που έρχονται αφενός μεν για να «γεμίσουν» τις μπαταρίες τους, αφετέρου δε για ποιοτικό διάβασμα, δίχως πίεση χρόνου καθότι τα σχολεία θα είναι κλειστά για δύο εβδομάδες. Καλά Χριστούγεννα, με υγεία και ευημερία σε όλο τον κόσμο!
