Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α´ Γυμνασίου: Ενότητα 2-Η εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα(Κριτήριο αξιολόγησης)

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α´ Γυμνασίου: Ενότητα 2-Η εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα(Κριτήριο αξιολόγησης)

Κείμενο

Ἐν Ἀθήναις τοὺς παῖδας μετ’ ἐπιμελείας διδάσκουσι καὶ νουθετοῦσι. Πρῶτον μὲν καὶ τροφὸς καὶ μήτηρ καὶ παιδαγωγὸς καὶ αὐτὸς ὁ πατὴρ ἐπιμελοῦνται ὅπως βέλτιστος γενήσεται ὁ παῖς, διδάσκοντες ὅτι τὸ μὲν δίκαιον, τὸ δὲ ἄδικον καὶ τόδε μὲν καλόν, τόδε δὲ αἰσχρόν ἐστι. Εἶτα δέ, ἐπειδὰν οἱ παῖδες εἰς ἡλικίαν ἔλθωσιν, οἱ γονεῖς εἰς διδασκάλων πέμπουσιν, ἔνθα οἱ μὲν γραμματισταὶ ἐπιμελοῦνται ὅπως γράμματα μάθωσιν καὶ τὰ γεγραμμένα ἐννοῶσι, οἱ δὲ κιθαρισταὶ τῷ κιθαρίζειν ἡμερωτέρους αὐτοὺς ποιεῖν πειρῶνται καὶ τὰς τῶν παίδων ψυχὰς πρὸς τὸν ῥυθμὸν καὶ τὴν ἁρμονίαν οἰκειοῦσι. Ἔτι οἱ παῖδες ἐν γυμνασίοις καὶ παλαίστραις φοιτῶσιν, ἔνθα οἱ παιδοτρίβαι βελτίω τὰ σώματα αὐτῶν ποιοῦσι, ἵνα μὴ ἀναγκάζωνται ἀποδειλιᾶν διὰ τὴν τῶν σωμάτων πονηρίαν.

Πλάτων, Πρωταγόρας 325c-326c

Ερμηνευτικές ερωτήσεις

1) Ποιοι είχαν την ευθύνη για τα πρώτα στάδια της αγωγής των παιδιών στην αρχαία Αθήνα;

2) Ποιες ειδικότητες δασκάλων εκπαίδευαν τα παιδιά στα σχολεία και τι μάθαιναν από τον καθένα;

Λεξιλόγιο

Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων τοποθετώντας κάθε φορά τη σωστή λέξη στη σωστή μορφή από τις παρακάτω. Μια λέξη περισσεύει.

γεωπόνος , απογείωση, απόγειο, γεωγράφος, επίγειος, γεωμετρία, γηγενής,

• Η _______________ του αεροπλάνου καθυστέρησε λόγω των ισχυρών ανέμων.
• Το τοπίο που αντικρίζαμε ήταν μαγευτικό. Έμοιαζε με _______________ παράδεισο.
• Αν και δεν μου αρέσει η _______________, έγραψα καλά στο διαγώνισμα.
• Ο _______________ πληθυσμός ήταν εξαιρετικά φιλόξενος, γεγονός που μας ώθησε να ξανάρθουμε.
• Αν και δοκίμασαν πολλές τακτικές κατάφεραν και έσωσαν τα λουλούδια με το φάρμακο που τους πρότεινε ο ______________.
• Έχοντας προσπαθήσει σκληρά πλέον βρίσκεται στο _______________ της καριέρας του.

Γραμματική

1) Να εντοπίσετε στο κείμενο τρία ουσιαστικά της α΄ κλίσης και τρία της β΄ κλίσης και να τα κατατάξετε στον πίνακα.

2) Να τονίσετε τις λέξεις και να δικαιολογήσετε τον τονισμό:

• πολεως
• λεξις
• ανθρωπος
• παιδαγωγος
• νησου
• δωρον
• μητηρ
• στρατιωτων
• εφαμιλλος
• ωριμος

3) Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο των ουσιαστικών που δίνονται στην παρένθεση

• Ἔλεγε τὴν (σωφροσύνη), εἶναι τὴν                  (αἰτία) τῆς _______________(εὐδαιμονία).
• Ἔνεμον τὰ ποίμνια ἐν ταῖς (νομή).
• Ὁρῶ τοὺς (λοχίας) μετὰ τῶν                   (ταμίας)
• Ἐν ταῖς________________(θάλασσα) ζῶσι θαυμαστὰ ὄντα
• Τῶν ___________(ὁπλίτης) τα ὃπλα οἱ νικηταί παρέλαβον.
• Ἐν τοῖς__________(ναός) τοὺς θεοὺς λατρεύουσιν.
• Πίετε ἐκ τοῦ______________(ποτήριον).
• Εἴθε προσδιδοίημεν παντί___________(δῶρον,δοτική ενικού) ἔπος  ἀγαθόν.
• Οἱ κυνηγέται τὰς___________(ἡ ἒλαφος) θηρεύουσιν.
• Ὁ ὄρνις ὁ ἐπὶ τῷ_____________(σκῆπτρον)καθήμενός ἐστιν ἀετός.

4) Να κάνετε χρονική αντικατάσταση.