Μόνιμες Στήλες

Η ανακοίνωσή μου θα παρουσιάσει συνοπτικά ένα θέμα στην ποίηση του Καβάφη, κυρίαρχο στη σημασία του και εξελικτικό στη διάστασή του — με την έννοια ότι εκδιπλώνεται προοδευτικά,

Ανθρώπων έργο η ευτυχία… ανθρώπων έργο κι η δυστυχία. Κάπως έτσι, θα ξεκινήσω το σημερινό μου άρθρο, καθώς η ανθρώπινη ικανότητα είναι σε τέτοιο βαθμό μεγάλη, που μπορεί να χτίσει παλάτια, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Στα ελληνικά χρονικά βεβαίως, έχουμε διαπιστώσει πολλάκις, πως όσα χτίζει ο ελληνικός μας νους και η ελληνική μας ψυχή, είθισται να τα γκρεμίζει ο ελληνικός μας χαρακτήρας. Με την πεποίθηση όμως, πως κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί αυτή τη φορά, βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση, να σας παρουσιάσω ένα έργο μοναδικό, μεγαλειώδες και αδιαμφισβήτητα όμορφο.

Ευκαιρίας δοθείσης της αυριανής εθνικής επετείου, επέλεξα για σήμερα ένα θέμα, που στηρίζεται σε μόλις τρία γράμματα, όμως έχει τόση δύναμη, όση έχουν χίλια έργα. Αναμφίβολα, καμία λέξη δεν καθίσταται σημαντική, εάν αυτός που τη χρησιμοποιεί δεν είναι εμπράκτως αντάξιος των λόγων του. Στην υποθετική περίπτωση όμως, που ήταν δεδομένη για όλους, η έμπρακτη απόδειξη όσων λέμε, θα δούμε σήμερα, πόσο καθοριστικής σημασίας είναι τα «ΝΑΙ» και τα «ΟΧΙ», για τη ζωή μας και την εξέλιξη αυτής. Πόσο διαφορετικά θα ήταν άραγε τα πράγματα, αν αντί για «ΝΑΙ σε όλα», είχε ειπωθεί επί των δυσχερών ημερών μας, ένα βροντερό και εμπράκτως ωφέλιμο «ΟΧΙ», έστω κι από έναν εκπρόσωπό μας στο ελληνικό κοινοβούλιο;

«Όποιος γλιτώνει από ένα δάκρυ έναν άνθρωπο, υψώνει ένα μέτρο το μπόι της ανθρωπότητας…». Τάδε έφη ο Γιάννης Ρίτσος και αυτή η φράση αποκτά μεγαλύτερη αξία από κάθε άλλη, ιδίως επί των δυσχερών ημερών μας. Αναμφίβολα, είναι «πολυφορεμένη» η ανθρωπιά, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια, ότι είναι και πάντα εύστοχη ή αληθινή. Σε κοινωνίες, όπως η ελληνική εξάλλου, που τα περισσότερα γίνονται «για τα μάτια…», από δύσκολη έως ακατόρθωτη κρίνεται η ειλικρινής και αυτονόητη πράξη αλληλεγγύης μεταξύ ημών.

Η 19η Οκτωβρίου, πρόκειται να αποτελέσει ημέρα τιμής για την Ελλάδα, σε περίοδο μάλιστα, που το χρειαζόμαστε, πιο πολύ από ποτέ. Τόπος διεξαγωγής της εν λόγω τιμητικής εκδήλωσης είναι το Λονδίνο και συγκεκριμένα το Southbank. Πρόκειται για μία ημέρα γεμάτη διάλογο και τέχνη, που θα λάβει μορφή ηχηρής απάντησης, σε κάθε εσκεμμένη ισοπέδωση της χώρας μας. Τα καλοστημένα οικονομικά παιχνίδια εξάλλου, ουδεμία σχέση έχουν, με τον αναμφίβολο πλούτο, που η Ελλάδα διαθέτει.

Μπορεί να μην το αντιλαμβανόμαστε, όμως στην καθημερινή μας επικοινωνία χρησιμοποιούμε πολύ περισσότερες τούρκικες λέξεις απ' όσες ίσως πιστεύαμε. Μια ματιά στον ακόλουθο κατάλογο, που αποτελεί ένα... μικρό δείγμα, μπορεί να είναι ιδιαίτερα κατατοπιστική και ενδιαφέρουσα: αλάνι (αλήτης), αλάνα (ανοιχτός χώρος), γιαούρτι (πηγμένο γάλα), τσέπη (θυλάκιο), ταβάνι (οροφή), τζάκι (παραγώνι), μελτέμι (άνεμος ετησίας), μανάβης (οπωροπώλης), μπακάλης (παντοπώλης), γλέντι (διασκέδαση), καβγάς (φιλονικία), κέφι (καλή διάθεση), χατίρι (χάρη), ντέρτι (καημός), νταβαντούρι (σύγχυση), χασάπικο (κρεοπωλείο), ντουλάπι (ιματιοθήκη), χαμπάρια (νέα), γιαπί (οικοδομή), γιακάς (περιλαίμιο), γινάτι (πείσμα), γιουρούσι (επίθεση), γούρι (τύχη), γρουσούζης (κακότυχος), εργένης (άγαμος),