Α. ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
[8] ἔτι δέ, ὦ βουλή, εἴπερ ἵππευσα, οὐκ ἂν ἦν ἔξαρνος ὡς δεινόν τι πεποιηκώς, ἀλλ’ ἠξίουν, ἀποδείξας ὡς οὐδεὶς τῶν πολιτῶν κακῶς πέπονθε ὑπ’ ἐμοῦ, δοκιμάζεσθαι. ὁρῶ δὲ καὶ ὑμᾶς ταύτῃ τῇ γνώμῃ χρωμένους, καὶ πολλοὺς μὲν τῶν τότε ἱππευσάντων βουλεύοντας, πολλοὺς δ’αὐτῶν κεχειροτονημένους στρατηγοὺς καὶ ἱππάρχους. ὥστε διά μηδὲν ἄλλο ἡγεῖσθε ποιεῖσθαι με ταύτην τὴν ἀπολογίαν, ἢ ὅτι περιφανῶς ἐτόλμησάν μου καταψεύσασθαι. ἀνάβηθιδέ μοι καὶ μαρτύρησον.
[9] Περὶ μὲν τοίνυν αὐτῆς τῆς αἰτίας οὐκ οἶδ’ ὅ τι δεῖ πλείω λέγειν·δοκεῖ δέ μοι, ὦ βουλή, ἐν μὲν τοῖς ἄλλοις ἀγῶσι περὶ αὐτῶν μόνων τῶν κατηγορημένων προσήκειν ἀπολογεῖσθαι, ἐν δὲ ταῖς δοκιμασίαις δίκαιον εἶναι παντὸς τοῦ βίου λόγον διδόναι. δέομαι οὖν ὑμῶν μετ’ εὐνοίας ἀκροάσασθαί μου. Ποιήσομαι δὲ τὴν ἀπολογίαν ὡς ἂν δύνωμαι διὰ βραχυτάτων.
[10] Ἐγὼ γὰρ πρῶτον μέν, οὐσίας μοι οὐ πολλῆς καταλειφθείσης διὰ τὰς συμφορὰς καὶ τὰς τοῦ πατρὸς καὶ τὰς τῆς πόλεως, δύο μὲν ἀδελφὰς ἐξέδωκα ἐπιδοὺς τριάκοντα μνᾶς ἑκατέρᾳ, πρὸς τὸν ἀδελφὸν δ’ οὕτως ἐνειμάμην ὥστ’ ἐκεῖνον πλέον ὁμολογεῖν ἔχειν ἐμοῦ τῶν πατρῴων, καὶ πρὸς τοὺς ἄλλους ἅπαντας οὕτως βεβίωκα ὥστε μηδεπώποτέ μοι μηδὲ πρὸς ἕνα μηδὲν ἔγκλημα γενέσθαι.
ΙΙ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1.α. Να γράψετε τον υποθετικό συλλογισμό στον οποίο καταφεύγει ο Μαντίθεος σύμφωνα με το πρωτότυπο κείμενο. Ποιο είναι το περιεχόμενο του συλλογισμού και τι επιδιώκει με αυτόν;
(μονάδες 5)
β. Να γράψετε στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε μία από τις παρακάτω θέσεις, τη λέξη Σωστό, αν είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν είναι λανθασμένη.
(μονάδες 5)
1.Ο Μαντίθεος σύμφωνα με το κείμενο αναφέρει ότι αν είχε υπηρετήσει ως ιππέας δεν θα το αρνιόταν.
2.Ο Μαντίθεος στο σημείο αυτό του λόγου του σύμφωνα με το πρωτότυπο κείμενο της §10 απαντά στη δοκιμασία του για βουλευτής.
3.Ο ομιλητής αναφέρει πως σε κάθε τυπική δίκη ο απολογούμενος αναφέρεται σε γεγονότα που σχετίζονται όχι μόνο με όσα τον κατηγορούν αλλά και σε άλλα θέματα.
4.Στο πρωτότυπο κείμενο ο Μαντίθεος αναφέρει ότι η περιουσία με τον αδερφό του μοιράστηκε όπως όριζε το έθιμο για τον πρωτότοκο γιο.
5.Ο Μαντίθεος θεωρεί πως στοιχείο αθωότητάς του αποτελεί το γεγονός πως δεν έχει βλάψει κανέναν συμπολίτη του.
2.«ὁρῶ δὲ καὶ ὑμᾶς ταύτῃ τῇ γνώμῃ χρωμένους». Σε τι αναφέρεται ο Μαντίθεος και πώς το χρησιμοποιεί για να κερδίσει τη συμπάθεια των βουλευτών;
10 μονάδες
3.«ἐν µὲν τοῖς ἄλλοις ἀγῶσι, ´ἐν δὲ ταῖς δοκιµασίαις»: Τι εννοεί µε τις φράσεις αυτές ο Μαντίθεος και ποια είναι η σχέση τους µε την πορεία του λόγου του;
10 μονάδες
4.Ποια εικόνα σχηµατίζετε για τον Μαντίθεο, από όσα αναφέρει στην παράγραφο 10;
10 μονάδες
5. α) Να βρείτε από όλα τα κείμενα λέξεις ετυμολογικά συγγενείς με τις παρακάτω:
δειγματοληψία, απαθής, ηγεσία, προσποίηση, ενδεής, παράδοση, αδυναμία, διανομέας, περιουσιολόγιο, κατάσχεση
(5 μονάδες)
β) Να δώσετε ένα ομόρριζο επίθετο στα νέα ελληνικά για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις και μετά να σχηματίσετε από ένα ονοματικό σύνολο (π.χ. ελεύθερη είσοδος): βουλεύοντας, καταψεύσασθαι, ἀνάβηθι, ἀκροάσασθαί, βεβίωκα
(5 μονάδες)
10 μονάδες
6.Να αναφερθείτε στην αξία της «δοκιμασίας» όπως προβάλλεται μέσα από τα έργα του Λυσία (κείμενο αναφοράς- παράλληλο κείμενο)
Αυτά κυρίως να εξετάσετε· κι εκείνο να αναλογιστείτε, ότι δηλαδή αυτός που θέσπισε το νόμο για τη «δοκιμασία», τον θέσπισε κατεξοχήν για όσους άσκησαν εξουσία κατά τη διάρκεια της ολιγαρχίας, πιστεύοντας πως είναι παρανοϊκό αν εκείνοι, εξαιτίας των οποίων καταλύθηκε η δημοκρατία, θα κυβερνήσουν πάλι στην ίδια την πόλη και θα γίνουν κυρίαρχοι, στους νόμους και στην πόλη, την οποία διοικώντας λίγο νωρίτερα, τόσο αισχρά και βάναυσα την έβλαψαν. Ώστε πρέπει να μην «πάρετε στα αψήφιστα» τη διαδικασία της «δοκιμασίας» κι ούτε να υποβαθμίσετε την υπόθεση θεωρώντας την ασήμαντη, αλλά να έχετε τα μάτια σας ορθάνοιχτα· γιατί, από τη σωστή άσκηση της εξουσίας από τον κάθε άρχοντα χωριστά σώζεται το πολίτευμα και η πόλη. Και αν εξεταζόταν τώρα για να εγκριθεί η εκλογή του ως βουλευτή ή διότι, ανήκοντας αυτός στους ιππείς, την εποχή των τριάντα τυράννων είχε συμπεριληφθεί και γραφτεί το όνομά του στις ξύλινες πινακίδες, θα τον αποκλείατε (από το αξίωμα) χωρίς την ανάγκη παράστασης κατηγόρου. Τώρα, που αποδεικνύεται αναντίρρητα ότι όχι μόνο υπηρέτησε στην τάξη των ιππέων και όχι μόνο ότι χρημάτισε βουλευτής, αλλά ότι ήταν υπονομευτής της δημοκρατίας, δεν θα κάνατε ανοησία, αν δείξετε ότι δεν έχετε την ίδια γνώμη γι’ αυτόν;
Λυσίας, Περὶ τῆς Εὐάνδρου δοκιμασίας 9-10
10 μονάδες
Β. ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Η καταστροφή του αθηναϊκού εκστρατευτικού σώματος. Η τύχη των αθηναίων αιχμαλώτων.
Ξυναθροισθέντες δὲ οἱ Συρακόσιοι καὶ οἱ ξύμμαχοι, τῶν τε αἰχμαλώτων ὅσους ἐδύναντο πλείστους καὶ τὰ σκῦλα ἀναλαβόντες, ἀνεχώρησαν ἐς τὴν πόλιν. Καὶ τοὺς μὲν ἄλλους Ἀθηναίων καὶ τῶν ξυμμάχων ὁπόσους ἔλαβον κατεβίβασαν ἐς τὰς λιθοτομίας, ἀσφαλεστάτην εἶναι νομίσαντες τήρησιν, Νικίαν δὲ καὶ Δημοσθένη ἄκοντος τοῦ Γυλίππου ἀπέσφαξαν. Ὁ γὰρ Γύλιππος καλὸν τὸ ἀγώνισμα ἐνόμιζέν οἱ εἶναι ἐπὶ τοῖς ἄλλοις καὶ τοὺς ἀντιστρατήγους κομίσαι Λακεδαιμονίοις. Ξυνέβαινε δὲ τὸν μὲν πολεμιώτατον αὐτοῖς εἶναι, Δημοσθένη, διὰ τὰ ἐν τῇ νήσῳ καὶ Πύλῳ, τὸν δὲ διὰ τὰ αὐτὰ ἐπιτηδειότατον· τοὺς γὰρ ἐκ τῆς νήσου ἄνδρας τῶν Λακεδαιμονίων ὁ Νικίας προυθυμήθη, σπονδὰς πείσας τοὺς Ἀθηναίους ποιήσασθαι, ὥστε ἀφεθῆναι. Ἀνθ’ ὧν οἵ τε Λακεδαιμόνιοι ἦσαν αὐτῷ προσφιλεῖς κἀκεῖνος οὐχ ἥκιστα διὰ τοῦτο πιστεύσας ἑαυτὸν τῷ Γυλίππῳ παρέδωκεν.
Θουκυδίδου Ἱστορίαι 7.86.1-4
Λεξιλόγιο
- σκῦλα= λάφυρα
- λιθοτομία= λατομίο
- ἀγώνισμα= κατόρθωμα
- τήρησις= φυλακή
- κομίζω= μεταφέρω
Παρατηρήσεις
1.Να γράψετε τη μετάφραση του παρακάτω αποσπάσματος: Ξυναθροισθέντες… τήρησιν»
Μονάδες 10
2.Ποιο θεωρούσε ο Γύλιππος μέγιστο κατόρθωμα;
Μονάδες 10
3.Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους:
- τῶν αἰχμαλώτων: Δοτική ενικού
- ἀνεχώρησαν: Η υποτακτική στον ίδιο χρόνο και στο ίδιο πρόσωπο
- εἶναι: Ο ίδιος τύπος στον μέλλοντα
- τὸ ἀγώνισμα: Αιτιατική πληθυντικού
- τῇ νήσῳ: Κλητική ενικού/πληθυντικού
- τῶν ξυμμάχων: Δοτική ενικού/πληθυντικού
- ἐνόμιζεν: Ευκτική ενεστώτα στο ίδιο πρόσωπο
- ποιήσασθαι: Ο ίδιος τύπος στην ε.φ.
Μονάδες 10
4.Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων: ἐς τὴν πόλιν, Ἀθηναίων, ἀσφαλεστάτην, ποιήσασθαι, αὐτῷ.
Μονάδες 10
){kind=link}