Συρρίκνωση της δημόσιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης φέρνει η μεταρρύθμιση Γαβρόγλου

Του Δημήτρη Χρυσόπουλου, Φιλόλογου – Ιστορικού

«Αξίζει τελικά να σπουδάσω;»

 

 

Τελικά οι συζητήσεις με τους γονείς πάντοτε προσφέρουν γόνιμο έδαφος για προβληματισμό, ακόμη και για θέματα στα οποία οι περισσότεροι είμαστε απόλυτα κατασταλαγμένοι ως προς τις απόψεις μας. Πρόσφατα, λοιπόν, έτυχε μέσα στην κουβέντα που είχα με τον γονέα ενός μαθητή μου, να μου τεθεί το εξής ερώτημα: «Άραγε τελικά, αξίζει να σπουδάσει το παιδί μου;». Φαινομενικά η απάντηση μοιάζει δεδομένη, ταυτόχρονα όμως δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι την ίδια άποψη ασπάζονται άπαντες, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας.

 

Αρχικά, πρέπει να τονιστεί ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση στη χώρα μας βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σειρά προβλημάτων που υπονομεύουν την ποιότητα των παρεχόμενων σπουδών και συνάμα θέτουν σε αμφισβήτηση την πραγματική δυνατότητα των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων να επαναπροσδιορίσουν εγκαίρως τις στοχεύσεις τους, ώστε να αντεπεξέλθουν επαρκώς στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας.

Παρά, όμως, τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά Πανεπιστήμια, δεν θα πρέπει να παραβλέπονται τα σημαντικά οφέλη που μπορεί να αποκομίσει ένας νέος από τις σπουδές του. Οφέλη τα οποία διατηρούν την ιδιαίτερη αξία τους ακόμη κι αν στην πορεία ο νέος δεν εργαστεί στον τομέα των σπουδών του∙ φαινόμενο που τείνει να λάβει δραματικές διαστάσεις στη χώρα μας.

Οι πολίτες εξακολουθούν να θεωρούν την πανεπιστημιακή εκπαίδευση ως ένα αξιόλογο προσόν που, αν δεν διασφαλίζει πλήρως, τουλάχιστον διευκολύνει την επαγγελματική αποκατάσταση. Ωστόσο, σταδιακά καθίσταται σαφές πως η υποτιθέμενη εργασιακή ασφάλεια του δημοσίου δεν επαρκεί ως κίνητρο, καθώς οι διαρκώς μειούμενες απολαβές των δημοσίων υπαλλήλων κλονίζουν την παλαιότερη σκέψη πως το δημόσιο αποτελεί ιδανική επαγγελματική αποκατάσταση, ικανή να προσφέρει και ανάλογη κοινωνική καταξίωση.

Πλέον οι νέοι αντικρίζουν την πανεπιστημιακή εκπαίδευση ως μέσο άντλησης της κατάρτισης εκείνης που θα τους επιτρέψει να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους σε πιο δημιουργικές επιλογές, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες. Επιδιώκουν, κυρίως, την απασχόλησή τους σε ελεύθερα επαγγέλματα, χωρίς να εξαρτούν τη μελλοντική τους αποκατάσταση από κάποιου είδους κρατική παρέμβαση. Παραμένει, ωστόσο, ως διαρκές ζητούμενο η απεξάρτηση της ελληνικής οικονομικής δραστηριότητας από τις αντιπαραγωγικές επιλογές που την κρατούν δέσμια εξωγενούς βοήθειας και στήριξης.

Παράλληλα σκόπιμο κρίνεται να τονιστεί στο σημείο αυτό ότι οι περισσότεροι άνθρωποι αποκτούν πανεπιστημιακά πτυχία, αλλά συχνά δεν υπάρχει αντιστοιχία μεταξύ των επαγγελματικών προσόντων και των πραγματικών αναγκών της αγοράς εργασίας. Παρόλα αυτά, ακόμα κι αν κάποιος αντιμετωπίζει την κατάσταση απαισιόδοξα και θεωρήσει ότι το πτυχίο που κάποτε θα αποκτήσει δεν θα τον βοηθήσει στην αγορά εργασίας, γιατί θα αναγκαστεί να δουλέψει σε θέση κατώτερη των προσόντων που θα έχει αποκτήσει, ακόμα και τότε θα πρέπει να παραμείνει στην εκπαίδευση.

Ο λόγος είναι απλός: Κάποιος χωρίς προσόντα ή δεξιότητες θα μείνει εγκλωβισμένος σε θέσεις εργασίας που απαιτούν λίγα προσόντα ή δεξιότητες. Επιπλέον ο ανταγωνισμός για αυτές τις θέσεις εργασίας θα είναι πάρα πολύ σκληρός, τόσο από εκείνους που επίσης δεν έχουν αυξημένα προσόντα όσο όμως και από όσους έχουν τα προσόντα αυτά, αλλά δεν βρίσκουν άλλη δουλειά. Αντίθετα, εκείνος που έχει αποκτήσει πολλά προσόντα πάντα θα έχει τη δυνατότητα να βρει κάτι καλύτερο, θα έχει περισσότερες επιλογές.

Θα ήταν σημαντική, όμως, παράλειψη να μην επισημάνουμε και το γεγονός ότι στη σημερινή εποχή υπάρχει -σε μεγάλο βαθμό μάλιστα- η λανθασμένη αντίληψη ότι μορφωμένος είναι ο άνθρωπος που έχει πολλά πτυχία. Στην πραγματικότητα, η μόρφωση δεν καθορίζεται από τα πτυχία που έχουμε αλλά από τη συμπεριφορά! Συμπεριφορά που έχει διαμορφωθεί από το οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον στο οποίο έχουμε μεγαλώσει. Αξίες και ιδανικά που έχουμε υιοθετήσει από τους γονείς μας και βάσει αυτών πορευόμαστε στη ζωή!

Οι σπουδές, σίγουρα μας δίνουν τα απαραίτητα εφόδια και τις γνώσεις για να ανταπεξέλθουμε στο επάγγελμα το οποίο έχουμε επιλέξει. Όσο σπουδαίες και αν θεωρούνται, δεν μπορούν, όμως, να μας κάνουν απαραίτητα σωστό άνθρωπο! Η μόρφωση δεν αντικαθιστά τις αρχές που παίρνουμε από την οικογένεια μας όπως την ευγένεια, την ηθική, την αξιοπρέπεια. Για τους λόγους αυτούς είναι πολύ σημαντικό να αφήσουμε το στίγμα μας σε αυτή τη ζωή λόγω της προσωπικότητάς μας και όχι μόνο λόγω της επαγγελματικής μας καταξίωσης! Η μόρφωση δεν είναι θέμα τίτλων σπουδών, είναι θέμα ανατροφής!

Βασική, βέβαια, προϋπόθεση για να ισχύουν όλα τα παραπάνω είναι και να αγαπάμε αυτό το οποίο σπουδάζουμε! Το να σπουδάζεις, άλλωστε, ένα αντικείμενο γιατί το αγαπάς σε κάνει σε μεγάλο βαθμό χαρούμενο, παρά το γεγονός ότι η ελληνική κοινωνία έχει μία εντελώς διαστρεβλωμένη άποψη για τις σπουδές. Έτσι, λοιπόν, σκοπός των νέων δεν πρέπει να είναι να σπουδάσουν επειδή το «απαιτούν» οι καιροί, αλλά επειδή αγαπούν και θέλουν να ασχοληθούν πραγματικά με το αντικείμενο των σπουδών τους. Και φυσικά σε καμία περίπτωση, δεν πρέπει να «σπουδάζουμε γιατί έτσι κάνουν όλοι», υιοθετώντας μια άποψη που επικρατεί σε μεγάλο βαθμό στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία.

Συμπερασματικά πρέπει να αντιληφθούμε ότι οι σπουδές είναι πάρα πολύ σημαντικές για την πορεία της ζωής μας, καθώς μπορούν να την αλλάξουν σε κάποιο βαθμό, από την άλλη, όμως, δεν πρέπει να τις θεωρούμε ως τον ένα και μοναδικό στόχο, καθώς σίγουρα μέσα στην κοινωνία μας υπάρχουν και άνθρωποι που τα κατάφεραν να σταθούν επάξια δίχως σπουδές. Το πιο σημαντικό είναι να μη μένουμε στάσιμοι στη ζωή μας, διότι η στασιμότητα τις περισσότερες φορές οδηγεί στην παρακμή… και αυτό είναι -πραγματικά- χειρότερο ακόμη κι από το να μην έχεις σπουδάσει τελικά!

 

https://www.facebook.com/manolis.manos.311/
https://www.vivliopoleiopataki.gr/product/611895/vivlia-ekpaideush-ellhnikh-ekpaideush-geniko-lukeio/Neoellhnikh-Glossa-_-Logotexnia-G΄-GEL-Krithria-aksiologhshs/

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.