Του Νίκου Τσούλια

 

     Έχουμε συνηθίσει να συζητάμε την εκπαίδευση σε γενικό επίπεδο με αναφορά σε όλη τη χώρα. Και αυτή η αντίληψη, στο κοινωνικό και κυρίως στο πολιτικό πεδίο, έχει διαμορφώσει έναν χάρτη της εκπαίδευσης με απόλυτη ομοιομορφία. Ο συγκεντρωτισμός του εκπαιδευτικού μας συστήματος έχει ιστορικές καταβολές αλλά και εθνικά χαρακτηριστικά, αφού το σχολείο κατέστη στο διάβα του χρόνου ο σημαντικότερος παράγοντας διαμόρφωσης της εθνικής και της συλλογικής μας ταυτότητας.

     Συγκρίνοντας την ελληνική εκπαίδευση με τις αντίστοιχες των άλλων χωρών της Ευρώπης θα διαπιστώσουμε ότι αλλού δεν υπάρχει ομοιομορφία και συγκεντρωτισμός. Βέβαια παίζει ρόλο και το μέγεθος των χωρών, όσον αφορά αυτή τη θεώρηση, αρκεί να σκεφτούμε ότι τα κρατίδια στη Γερμανία έχουν μια σημαντική σχετική αυτονομία σε σχέση με την γενική γερμανική εκπαιδευτική πολιτική.

     Στη χώρα μας υπάρχει και άλλος παράγοντας. Οι εκπαιδευτικοί και το εκπαιδευτικό κίνημά τους είναι αντίθετοι στην οποιαδήποτε μετεξέλιξη του εκπαιδευτικού συστήματος με βάση μια διαφοροποιημένη εκπαίδευση με βάση την τοπική αυτοδιοίκηση. Ανησυχούν ότι μπορεί να είναι μια εξέλιξη ιδιωτικοποίησης της εκπαίδευσης και πάντως ότι θα προκαλέσει νέες μεγαλύτερες ανισότητες στη σχολική ζωή με βάση τις ιδιαίτερες οικονομικές δυνατότητες κάθε δήμου, κάθε περιοχής.

     Και είναι σωστές εκτιμήσεις. Ωστόσο, είναι αναγκαίο να θέσουμε τη σχετική συζήτηση σε ένα άλλο επίπεδο, εκείνο του περιεχομένου της σχολικής εκπαίδευσης. Άλλωστε, το αίτημα για την εισαγωγή στοιχείων τοπικής ιστορίας είναι ισχυρό, έχει προβληθεί από όλους και έχει μεγάλη αξία για τη μόρφωση των μαθητών μας. Η μετάδοση γνώσεων και αξιών, εθίμων και παραδόσεων από την ιδιαίτερη πατρίδα των εκπαιδευόμενων διαμορφώνει καλύτερα βιώματα και καλλιεργεί την αγάπη αλλά και την ευθύνη τους απέναντι στον τόπο που κάνουν τα πρώτα βήματα της ζωής τους, τα οποία έχουν και ισχυρό συναισθηματικό περιεχόμενο.

     Αλλά ο εμπλουτισμός της σχολικής ζωής δεν αφορά μόνο την ιστορία του γενέθλιου τόπου των παιδιών και των εφήβων. Υπάρχει έδαφος αλλά και ανάγκη για την εισαγωγή «εικόνων» από το παρόν και από το κυοφορούμενο μέλλον κάθε τόπου. Η οικονομία του, η παραγωγική του διάρθρωση και οι αναπτυξιακές του δυνατότητες, η κοινωνική του συγκρότηση, τα πολιτιστικά του στοιχεία, ο αθλητισμός, η τέχνη, οι επαγγελματικές προοπτικές του κλπ αποτελούν γόνιμο έδαφος για μια πληρέστερη και ισχυρότερη σύνδεση των νέων με την ιδιαίτερη πατρίδα τους.

     Δεν ξεκινάμε από το μηδέν. Τα περισσότερα σχολεία στα πλαίσια των πολιτιστικών δραστηριοτήτων αλλά και στα διάφορα ερευνητικά τους προγράμματα έχουν αναπτύξει θαυμαστό πλούτο γνώσης. Όλη αυτή η κινητικότητα – χωρίς να χάνει τίποτα από τον αυθορμητισμό της και τον πρωτοβουλιακό της χαρακτήρα – μπορεί να αποκτήσει πιο συστηματικά χαρακτηριστικά αλλά και να διαχέεται στην τοπική κοινωνία.

     Και εδώ είναι η σχετική ευθύνη του Δήμου. Όχι μόνο να αγκαλιάσει όλο αυτό το δυναμικό στοιχείο των μαθητών αλλά να το αναδείξει στους πολίτες και να του προσδώσει ευρύτερο μορφωτικό περιεχόμενο. Στα πλαίσια αυτά μπορεί να συλλέγει το εκπαιδευτικό και πολιτιστικό «αποτέλεσμα – υλικό» των μαθητών στην έντυπη, στην ψηφιακή ή σε όποια άλλη μορφή του και να δημιουργήσει μια ξεχωριστή «βιβλιοθήκη» που θα έχει τη «ματιά» των μαθητών απέναντι στην ιδιαίτερη πατρίδα τους.

     Ο Δήμος μας έχει και μια πολύ ξεχωριστή ιδιαιτερότητα. Είναι ο μοναδικός Δήμος της Ελλάδας που έχει στη γεωγραφική του επικράτεια τα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματά μας, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ). Πρόκειται για φοβερό πλεονέκτημα. Έτσι, για παράδειγμα, οι μαθητές των σχολείων μας μπορούν να τα επισκέπτονται – πιο συχνά και πιο οργανωμένα – για να μαθαίνουν το περιεχόμενο των σπουδών και τις επαγγελματικές προοπτικές των Σχολών και των Τμημάτων τους με απόλυτα υπεύθυνο τρόπο.

     Ωστόσο, σε αυτό το στοιχείο υπάρχει μεγαλύτερη δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ του Δήμου μας και των κορυφαίων πνευματικών μας ιδρυμάτων και πρέπει να ανοίξει αυτό το κεφάλαιο σε διερευνητικό επίπεδο και στη διενέργεια σχετικής μελέτης.

     Είναι φανερό ότι για να δώσουμε νέα πνοή στην εκπαίδευση του τόπου μας απαιτείται μια άλλη κουλτούρα στο Δήμο μας. Δεν αρκεί η οικονομική – ατελής και αυτή – στήριξη των σχολείων και η διαχείριση και η συνεχής βελτίωση των σχολικών κτιρίων και των υποδομών τους. Απαιτείται πρώτα από όλα η προαγωγή με συγκροτημένο τρόπο ουσιαστικής σύνδεσης γονέων – μαθητών και εκπαιδευτικών. Θα επανέλθουμε…

anthologio.wordpress.com

 

https://www.vivliopoleiopataki.gr/product/611895/vivlia-ekpaideush-ellhnikh-ekpaideush-geniko-lukeio/Neoellhnikh-Glossa-_-Logotexnia-G΄-GEL-Krithria-aksiologhshs/

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.