Του Νίκου Τσούλια

     Στην αρχή κάποιες αόριστες και γενικές φήμες έκαναν την εμφάνισή τους εκεί στα όρια που αναπτύσσεται η «εξωσχολική» επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών. Δημιουργήθηκε ένταση και το γεγονός έπαιρνε όλο και περισσότερη έκταση. Δεν ήταν μια συνηθισμένη αντιπαράθεση μεταξύ μαθητών, και αυτό διαφάνηκε από το περιεχόμενο των πληροφοριών που έγινε αντιληπτό αρχικά σε κάποιους καθηγητές.

     Στην εφηβεία όλα τα ζητήματα που τίθενται είτε ευρύτερα από την κοινωνία είτε από την ίδια τη ζωή της σχολικής κοινότητας αποκτούν μια άλλη διάσταση από τη συνηθισμένη. Διαθλώνται από την νοοτροπία της έντονης αμφισβήτησης και της ισχυρογνωμοσύνης, της απολυτότητας και της ανάγκης για επικράτηση. Και όταν τίθεται το θέμα του σεξουαλικού προσανατολισμού, τότε η όλη υπόθεση γίνεται ακόμα πιο σύνθετη. Προς τούτο συνεργούν η παντελής έλλειψη σεξουαλικής αγωγής στο σχολείο αλλά και η σχετική ιδεολογική θεώρηση που περιπλέκει το πρόβλημα.

     Ο Π. ήταν ομοφυλόφιλος και μια ομάδα αγοριών της Γ΄ Λυκείου τον απαξίωνε και τον περιθωριοποιούσε. Μάλιστα ένα τμήμα αυτής της ομάδας, που οι γονείς τους είχαν και θεσμικές κομματικές αναφορές στη «Χρυσή Αυγή», προχωρούσαν και σε εκδηλώσεις βίας. Το κλίμα αντιπαράθεσης μεταφέρθηκε και στους γονείς των μαθητών. Δύο μητέρες είχαν διαπληκτιστεί εκτός σχολείου για αυτό το ζήτημα υπερασπιζόμενες τις στάσεις των παιδιών τους.

     Πέραν της γενικής αντιμετώπισης του σχολείου, η οποία ήταν σαφής και με απόλυτο παιδαγωγικό και ορθολογικό περιεχόμενο, έφερα το ζήτημα σε ένα τμήμα της Γ΄ τάξης, στο οποίο ήταν και ο πυρήνας της ομάδας που απαξίωνε τον Π. Τους πρότεινα να το συζητήσουν με τη δική μου παρουσία στην αίθουσα να εξαντλείται αρχικά στη διευκόλυνση διεξαγωγής του διαλόγου. «Είσθε αρκετοί ήδη ενήλικες και οι υπόλοιποι είναι θέμα λίγου χρόνου για να ενηλικιωθείτε. Είσθε πολίτες με δικαίωμα ψήφου, που καθορίζει το μέλλον της πατρίδας μας και επομένως είσθε υποχρεωμένοι να παίρνετε θέση για κάθε κοινωνικό ζήτημα. Στο τέλος θα πω και τη δική μου άποψη».

     Στην αρχή η συζήτηση είχε ένταση και διακοπές. Δημιουργήθηκαν και δύο πυρήνες, η ομάδα των αγοριών που χρησιμοποιούσαν βία και μια ομάδα κυρίως κοριτσιών, και ο διάλογος πολώθηκε. Παρότρυνα όλους και όλες να συμμετάσχουν, για να προχωρήσει η συζήτηση και να μην οριοθετηθεί ως αντιπαράθεση χαρακωμάτων. Μου έκανε εντύπωση ο πλούτος των επιχειρημάτων της ομάδας που υπερασπίστηκε τον Π. Η αλήθεια είναι ότι διαπίστωσα για άλλη μια φορά κάτι που είχα εμπεδώσει από νωρίς στην εκπαιδευτική μου καριέρα, ότι το σχολείο και οι μαθητές είναι πηγή μάθησης αλλά και διαπαιδαγώγησης και των εκπαιδευτικών. Μάθαινα πολλά από το διάλογο.

     Διαμορφώθηκε ισχυρό κλίμα υπέρ της ελευθερίας των ατόμων, της διαφορετικότητας (και) στον σεξουαλικό προσανατολισμό και του σεβασμού κάθε ανθρώπου, και ένιωσα όμορφα γιατί ερμήνευσα την όλη εξέλιξη ότι ήταν καρπός και της διαπαιδαγώγησης που κάναμε οι εκπαιδευτικοί αλλά απόρροια του όλου σχολικού κλίματος. Η συζήτηση είχε ορθολογικό και παιδαγωγικό αποτέλεσμα. Η ομάδα των αγοριών της βίας είχε διασπαστεί και μπορώ να ισχυριστώ ότι όλοι είχαν αποδεχτεί τη δύναμη του ορθού λόγου και των ουμανιστικών αξιών.

     Το έδαφος ήταν έτοιμο να προχωρήσω λίγο πιο πέρα. Αναφέρθηκα στα δύο βασικά στοιχεία του «παιδαγωγικού μου παραδείγματος», της Αγάπης (με τις σχετικές αξίες της: της φιλίας και της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και του αλληλοσεβασμού, της κατανόησης και της ανεκτικότητας κλπ) και της Γνώσης (με την έννοια της ισχυρής παιδείας και μόρφωσης αλλά και της βαθιάς επίγνωσης και ερμηνείας της πραγματικότητας) ως πρώτιστοι πυλώνες για να διαμορφώσουν άποψη για τη ζωή και για να αναπτύξουν ισχυρή προσωπικότητα και πνεύμα ανεξαρτησίας.

     «Μα αν δούμε, κύριε, δύο αγόρια να φιλιούνται, θα τα αφήσουμε έτσι;». Ήταν ο Νίκος, ο άτυπος αρχηγός της ομάδας της βίας.

     «Θα σου πω δύο περιστατικά. Την πρώτη φορά που βρέθηκα στη Μινεσότα των Ηνωμένων Πολιτειών, είδα δύο νέους να φιλιούνται. Ένιωσα παράξενα, γιατί εκτός των άλλων έβλεπα την εικόνα για πρώτη φορά. Την ίδια περίοδο στο Ιράν οι κάτοικοι μιας γειτονιάς στην Τεχεράνη είχαν συλλάβει δύο νέους ομοφυλόφιλους που συζούσαν και τους λιθοβόλησαν στο δρόμο μέχρι θανάτου. Αν με ρωτούσες που ήθελα να ζω έχοντας ως επιλογή αυτές τις δύο εκδοχές προφανώς θα διάλεγα τη Μινεσότα».

     Είχαμε μπει πλέον στην επόμενη ώρα – και επειδή προέβλεπα την εξέλιξη, είχα φροντίσει να αφιερωθεί και αυτή στη συζήτηση. Ανέπτυξα τις πολύ ουσιαστικές αξίες για μια σύγχρονη προοδευτική κοινωνία: τη διαφορετικότητα, το δημιουργικό διάλογο, την αντιπαράθεση ιδεών και απόψεων σε κλίμα σύνθεσης και εμβάθυνσης των ανθρώπινων σχέσεων, τη συμβίωσή μας με αίσθημα αλληλοεπίδρασης και αλληλοσεβασμού, τη συλλογική δράση κλπ. Ήταν ένα μάθημα ξεχωριστό, ένα μάθημα που έμαθα πολλά από τον κόσμο της εφηβείας, που ένιωσα ότι λειτούργησα παιδαγωγικά.

anthologio.wordpress.com

 

 

https://www.facebook.com/manolis.manos.311/

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.