Του Νίκου Τσούλια

      Η ελευθερία είναι – κατά τη γνώμη μου – η πιο ανθρωπιστική αξία που διατρέχει πολιτισμούς και ιστορίες, η απόλυτη έννοια της αυτοπραγμάτωσης του ανθρώπου, η νοηματοδότηση της ζωής του. Μόνο αυτή οδηγεί στην αυτογνωσία μας και στην ολοκλήρωση της προσωπικότητάς μας και της κοινωνικότητάς μας.

      «Ελευθερία ή θάνατος», φώναξαν οι αγωνιστές του 1821 και ορκίστηκαν την ψυχή τους σ’ αυτή την υπέρτατη αξία. «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή», θα διακηρύξει ο ήρωας της Επανάστασης και ο τιμητής των Γραμμάτων, Ρήγας Φεραίος. Την ελευθερία τους ποθούν σε κάθε γωνιά της Γης οι κατατρεγμένοι και οι αδικημένοι από τα κάθε λογής συστήματα εξουσίας. Η ελευθερία είναι άρρηκτη συνυφασμένη με τη δικαιοσύνη και την ισότητα σε κάθε κοινωνία, σε κάθε εποχή. Δεν νοείται καμιά χωρίς τις άλλες δύο!

      Ελευθερία είναι το μεγαλείο του έρωτα και της αγάπης, που σπάζει τα δεσμά της συμβατικότητας και της ανουσιότητας και σε οδηγεί στο σύμπαν της ταύτισης με τον άλλον / την άλλη. Ελευθερία είναι να θαυμάζεις τον ουρανό και να ονειρεύεσαι ό,τι θέλεις, είναι η σκέψη σου που δεν γνωρίζει όρια και περιορισμούς, είναι οι σταγόνες του νερού στα χείλη του διψασμένου, το ψωμί στο στόμα του πεινασμένου. Ελευθερία είναι καθετί που κάνει τον άνθρωπο άνθρωπο!

      Σε μια σύνθετη κοινωνία, όπως η σημερινή, η γλώσσα της εξουσίας τείνει να χειραγωγήσει πλήρως την ελευθερία του πνεύματος του ανθρώπου, και έχει διαμορφώσει το υλικό σύμπαν του καταναλωτισμού και της εμπορευματοποίησης μέσα στο οποίο έχει υποδουλώσει τον άνθρωπο. Ο σύγχρονος πολίτης δεν γνωρίζει ποια είναι η ελευθερία του, δεν μιλάει γι’ αυτή, δεν την ποθεί! Καταναλώνει τη ζωή του στο κυνήγι της ευημερίας, αλλά δεν ξέρει τι είναι ευημερία και ποιος του τη διαμορφώνει. Γίνεται γρανάζι του συστήματος, χειραγωγείται μέσα από τους κοινωνικούς του ρόλους και δεν νιώθει τη χαρά του εαυτού του, δεν ξέρει την ελευθερία – δεν την επιζητεί καν. Είναι ανελεύθερος, αλλά δεν το έχει συνειδητοποιήσει! Προσπαθεί να βρει ψήγματα ελευθερίας στις φαντασιώσεις του αλλά και εκεί δημιουργεί φενάκες, γιατί όταν η ζωή του είναι κίβδηλη, δεν μπορεί να διαμορφώσει αυθεντικά όνειρα. Τα όνειρά του είναι κι αυτά παγιδευμένα, γιατί είναι όνειρα ανέξοδα που δεν εμπνέουν, που δεν σε καλούν να αγωνιστείς, γιατί δεν ξέρεις για τι να αγωνιστείς.

      Η ελευθερία είναι η πιο παράξενη έννοια στο γλωσσικό μας κώδικα. Πρέπει να δώσεις μάχες και μάχες για να την κατανοήσεις, να ματώσεις για να καλλιεργήσεις την ανεξαρτησία του πνεύματός σου γιατί μόνο έτσι θα την ποθήσεις. Λίγοι, πολύ λίγοι άνθρωποι είναι ελεύθεροι. Είναι άνθρωποι της ποίησης και της τέχνης που εμπνέονται από μια Μούσα θεϊκή, από του ανθρώπου την αγωνία την υπαρξιακή, είναι άνθρωποι απλοί που δεν λατρεύουν το χρήμα, που δεν τρέχουν πίσω από την εξουσία και απαξιώνουν τις φανταχτερές χάντρες της. Είναι οι εραστές των Γραμμάτων που βιώνουν όλη τη ζωή τους ως αναζητητές του Πνεύματος του ανθρώπου. Είναι οι αγωνιστές που μάχονται στους κοινωνικούς αγώνες για τη δικαιοσύνη και την αδελφοσύνη. Είναι οι ερωτευμένοι, που πλάθουν το δικό τους όμορφο κόσμο, στον οποίο βασιλεύει η αγάπη – «το πρώτο πράγμα που έκανε ο θεός» (Σεφέρης).

      Η ελευθερία είναι υπόθεση του κάθε ανθρώπου και κάθε κοινωνίας. Είναι το σημείο συνάντησης του ανθρώπου και της κοινωνίας. Δεν δωρίζεται σε κανέναν, πρέπει να αγωνιστείς για να την κατακτήσεις. Αλλά δεν είναι μόνο προσωπική υπόθεση, γιατί πρέπει η κοινωνία να σου δίνει τη δυνατότητα να αγωνιστείς γι’ αυτή. Αυτό είναι και το νόημα του ανθρώπου ως κοινωνικού όντος, να δίνει και τον προσωπικό του και το συλλογικό του αγώνα ταυτόχρονα, γιατί ούτε ο ένας ούτε ο άλλος αγώνας από μόνος του μπορεί να οδηγήσει στην ελευθερία!

      Η ελευθερία είναι η μεγάλη δωρεά του ανθρώπινου είδους. Είναι ο πρώτος καρπός της συνείδησής μας. Είναι δωρεά ως σύλληψη, ως ανάγκη ψυχής και πνεύματος, ως πρόταγμα ζωής. Αυτή την ορμή της συνείδησής μας οφείλουμε να την ανακαλύψουμε. Γιατί πρέπει να επιθυμήσουμε πολύ την ελευθερία, να τη βιώσουμε σαν την ανάσα μας, να τη λατρέψουμε, να ματώσουμε γι’ αυτή. Η πραγματική ελευθερία δεν μπορεί να νοηθεί ούτε φυσικά να κατακτηθεί ως αποτέλεσμα μιας προσωπικής προσπάθειας. Αν δεν είναι ελεύθεροι όλοι οι άνθρωποι, κανένας δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι ελεύθερος.

      Το «βασίλειο της ελευθερίας» θα το κατακτήσουμε σ’ εκείνο το στάδιο της ιστορίας, όπου όλοι οι άνθρωποι θα έχουν τη δυνατότητα να αυτοπραγματωθούν, να γεύονται την ομορφιά της αγάπης, να βιώνουν την αδελφοσύνη ως καθολική πραγματικότητα. Ελευθερία είναι η μεγάλη ελπίδα του ανθρώπου, το συλλογικό του όνειρο, η ιστορική του αποστολή!

«Μπορείς να κόψεις όλα τα λουλούδια,
αλλά δεν μπορείς να εμποδίσεις την Άνοιξη να έρθει».

Δανάη Στρατηγοπούλου

anthologio.wordpress.com

 

https://www.facebook.com/manolis.manos.311/

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.