Ασκήσεις Γραμματικής σύμφωνα με τον νέο τρόπο αξιολόγησης

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ & ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ Α΄

Ο ενεργητικός Παρακείμενος και ο υπερσυντέλικος όλων των ρημάτων, εκτός από τα ουρανικόληκτα και τα χειλικόληκτα, έχουν χρονικό χαρακτήρα κ, και έτσι ο ενεργητικός παρακείμενος σχηματίζεται σε –κα και ο υπερσυντέλικος σε –κειν : (παιδεύω) πεπαίδευκα, ἐπεπαιδεύκειν.

 

Από τα αφωνόληκτα ρήματα τα οδοντικόληκτα σχηματίζουν  τον ενεργητικό παρακείμενο και τον υπερσυντέλικο όπως τα φωνηεντόληκτα, δηλαδή με το χρονικό χαρακτήρα κ. Όμως εμπρός από το χρονικό χαρακτήρα κ αποβάλλουν τον οδοντικό χαρακτήρα του ρηματικού θέματος: κομίζω (θέμα: κομίδ-) κεκόμικα, ἐκεκομίκειν.

 

Τα χειλικόληκτα και ουρανικόληκτα σχηματίζουν τον ενεργητικό παρακείμενο και τον υπερσυντέλικο χωρίς το χρονικό χαρακτήρα κ, αλλά τρέπουν το άφωνο ψιλόπνοο ή μέσο χαρακτήρα του ρηματικού θέματος στο αντίστοιχο δασύπνοο (δηλαδή το π ή το β σε φ και το κ ή γ σε χ).

Παραδείγματα :

κόπτω  (θέμα κοπ-)  κέκοφα ἐκεκόφειν

τρίβω   (θέμα τρίβ-) τέτριφα  ἐτετρίφειν

κηρύττω (θέμα κηρύκ-) κεκήρυχα  ἐκεκηρύχειν

τάττω  ( θέμα ταγ-)    τέταχα ἐτετάχειν

προσοχή: Όσα ρήματα έχουν ε εμπρός από το ρηματικό χαρακτήρα τρέπουν συνήθως το ε σε ο στον ενεργητικό παρακείμενο και υπερσυντέλικο:

κλέπτω (θέμα κλεπ-) κέκλοφα  ἐκεκλόφειν

τρέπω   (θέμα τρεπ-)  τέτροφα ἐτετρόφειν       αλλά πλέκω  πέπλεχα ἐπεπλάχειν.

 

Ο ενεργητικός Παρακείμενος και Υπερσυντέλικος των ρημάτων κλίνω, κρίνω και πλύνω σχηματίζεται αφού αποβληθεί ο ρηματικός χαρακτήρας ν: κέκλικα, ἐκεκλίκειν, κέκρικα, ἐκεκρίκειν, πέπλυκα, ἐπεπλύκειν.

 

Όσα ενρινόληκτα και υγρόληκτα ρήματα έχουν μονοσύλλαβο ρηματικό θέμα με φωνήεν ε, τρέπουν το ε σε α βραχύχρονο στον ενεργητικό Παρακείμενο και Υπερσυντέλικο:

σπείρω ( θέμα σπερ-) ἔσπαρκα   ἐσπάρκειν

στέλλω (θέμα στε-) ἔσταλκα  ἐστάλκειν

φθείρω  ( θέμα φθε-)  ἔφθαρκα ἐφθάρκειν

 

Ο Παρακείμενος και ο Υπερσυντέλικος του ρήματος τείνω σχηματίζονται με τροπή του ε σε α βραχύχρονο και αποβολή του χαρακτήρα ν: τέτακα, ἐτετάκειν.

 

Τα ρήματα βάλλω, κάμνω και τέμνω σχηματίζουν τον ενεργητικό Παρακείμενο και τον Υπερσυντέλικο,  αφού πρώτα γίνει μετάθεση του φωνήεντος και έκτασή του σε η:

βάλλω (βαλ- βλα- βλη) βέβληκα, ἐβεβλήκειν

κάμνω ( καμ-, κμα-, κμη-) κέκμηκα, ἐκεκμήκειν 

 τέμνω (τεμ-, τμε-, τμη-)    τέτμηκα, ἐτετμήκειν

 

 

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ Β΄

Μερικά συμφωνόληκτα ρήματα  σχηματίζουν τον ενεργητικό παρακείμενο και τον υπερσυντέλικο χωρίς το χρονικό χαρακτήρα κ ή χωρίς να τρέπουν το ψιλόπνοο ή μέσο χαρακτήρα του ρηματικού θέματος σε δασύπνοο.   Έτσι το ρήμα φεύγω σχηματίζει τον παρακείμενο και τον υπερσυντέλικο ως εξής: πέφευγα ἐπεφεύγειν. Το ρήμα λείπω σχηματίζει τους συγκεκριμένους χρόνους ως εξής: λέλοιπα, ἐλελοίπειν. Ο Παρακείμενος και ο Υπερσυντέλικος που σχηματίζονται με αυτόν τον τρόπο λέγονται ενεργητικός παρακείμενος  δεύτερος και ενεργητικός υπερσυντέλικος δεύτερος.

 

Ο ενεργητικός παρακείμενος δεύτερος και ο ενεργητικός υπερσυντέλικος δεύτερος κλίνονται όπως ακριβώς και οι πρώτοι, αλλά το φωνήεν ε του θέματος τρέπεται σε ο και το βραχύχρονο α εκτείνεται σε η ή α μακρόχρονο αν προηγείται ρ.

 

πάσχω (θ. πενθ-)    πέπονθα     ἐπεπόνθειν

πείθω  (θ. πειθ-)     πέποιθα       ἐπεποίθειν

τίκτω    (θ. τεκ-)      τέτοκα           ἐτετόκειν

γίγνομαι (θ. γεν-)  γέγονα           ἐγεγόνειν

φαίνω      (θ. φαν-) πέφηνα        ἐπεφήνειν

κράζω     ( θ. κραγ-)   κέκραγα    ἐκεκράγειν

 

 

Αρχαία Ελληνικά Γραμματική

 

 

 

 

 

 

https://www.facebook.com/manolis.manos.311/

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.