Σ. Φ. Ναυπακτίας: Ημερίδα για τη διδασκαλία της Ιστορίας

ΘΕΜΑ Α1

Να δώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω ιστορικών όρων:

α. Ορεινοί      β. σύνθημα «ανόρθωσης» (1909)      γ. κόμμα Γ. Θεοτόκη                   

                   ΜΟΝΑΔΕΣ 15

 

ΘΕΜΑ Α2

1.Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη:

 

α. Η ήττα της Ρωσίας στον Κριμαϊκό πόλεμο συνέβαλε στην αποδυνάμωση του ρωσικού κόμματος, ωστόσο το κόμμα αργότερα αποτέλεσε κυρίαρχος παράγοντας στην πολιτική ζωή.

β. Βασική θέση του Βενιζέλου ήταν η ελάφρυνση των μεσαίων αστικών στρωμάτων.

γ. Η Κοινωνιολογική Εταιρία ξεκίνησε από μερικούς διανοούμενους ως δεξιός μεταρρυθμιστικός σύνδεσμος.

δ. Βασική θέση του Σοσιαλιστικού Εργατικού  Κόμματος Ελλάδος ήταν η παροχή εκλογικού δικαιώματος στις γυναίκες.

ε. Ο Χαρίλαος Τρικούπης υποστήριζε τον εκσυγχρονισμό με κάθε κόστος.

 

  1. Να επιλέξετε την σωστή απάντηση, γράφοντας στο τετράδιο σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση το σωστό γράμμα.

 

  1. Η επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 υπήρξε:

α. γέννημα της παρακμής των ξενικών κομμάτων

β. αποτέλεσμα της επέμβασης των ξένων δυνάμεων στην εσωτερική πολιτική του   νεοσύστατου ελληνικού κράτους 

γ. καταλυτικός παράγοντας για τη διαμόρφωση των πολιτικών πραγμάτων

δ. αποτέλεσμα της δυναμικής παρουσίας του ρωσικού κόμματος

ii. Ποιο από τα ακόλουθα στοιχεία δεν αποτελούσε χαρακτηριστικό των κομμάτων στη δεκαετία του 1880;

α. ο μεγαλύτερος βαθμός της συγκρότησής τους σε σχέση με το παρελθόν

β. η διάλυσή τους μετά το θάνατο ηγέτη τους 

γ. η τυπική οργάνωση της βάσης τους

δ.  ο σημαντικός ρόλος που έπαιζε η οικογενειοκρατία στην κινητοποίηση των οπαδών

iii. Ποιο από τα ακόλουθα δεν υπήρξε χαρακτηριστικό των αντιβενιζελικών κομμάτων; 

α. ο συντηρητικός προσανατολισμός τους

 β. η εναντίωση τους στη διαρκή παρέμβαση του κράτους

 γ. η επικέντρωση της προσοχής τους στην επίλυση χρόνιων προβλημάτων

δ. η εξέλιξή τους σε κόμματα υπεράσπισης των συμφερόντων που κινδύνευαν από την  πολιτική των Φιλελευθέρων

iv. Σε ποια από τις ακόλουθες μερίδες δεν απευθυνόταν το πρόγραμμα του ραλλικού κόμματος;

α. στα μεσαία στρώματα των πόλεων

β. στους γαιοκτήμονες

 γ. στους μικροκαλλιεργητές

δ. στα κατώτερα στρώματα των πόλεων

 

 

v. Τα κόμμα της αντιπολίτευσης αναγνώριζαν στο βασιλιά:

α. το δικαίωμα της επέμβασής του σε όλους τους τομείς της εκτελεστικής εξουσίας

 β. το δικαίωμα άσκησης της νομοθετικής εξουσίας

 γ. το δικαίωμα να επιβάλλει τη δική του άποψη για την εξωτερική πολιτική

δ. το δικαίωμα να διορίζει με δική του βούληση τη Βουλή και τη Γερουσία

ΜΟΝΑΔΕΣ 10

 

 

 

ΘΕΜΑ Β1  

α. Να αναφερθείτε στα αίτια της κρίσης εμπιστοσύνης στα κόμματα μετά την χρεοκοπία του 1983.

β. Να αναφερθείτε στα αιτήματα του Στρατιωτικού Συνδέσμου όπως έγιναν γνωστά στο κίνημα του 1909 στο Γουδί.

ΜΟΝΑΔΕΣ 15

ΘΕΜΑ Β2

Τι γνωρίζετε για την εμφάνιση του κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα;

ΜΟΝΑΔΕΣ 10

 

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

ΘΕΜΑ Γ1

 

Αξιοποιώντας τις ιστορικές γνώσεις σας και τα παρακάτω κείμενα, να εξηγήσετε τις συνθήκες ανάδειξης της «νέας γενιάς» μετά την παρακμή των ξενικών κομμάτων και τα αιτήματα που αυτή προέβαλε.

 

Κείμενο Α΄

Περί το τέλος της βασιλείας του Όθωνος θα εμφανισθούν αι νέαι πολιτικαί δυνάμεις, προερχόμεναι εκ της μετεπαναστατικής γενεάς, η οποία, εμποτισμένη με τας εξελισσομένας εις την Ευρώπην φιλελευθέρας ιδέας, θα αναλάβη το έργον της ολοκληρώσεως της Δημοκρατίας. Αι δυνάμεις αυταί θα επιτύχουν και την έξωσιν του Όθωνος […]. Ο ελληνικός κεφαλής της Επαναστάσεως του 1862 ήσαν νέοι επηρεασμένοι βαθύτατα από τας φιλελευθέρας ιδέας. Εξ άλλου κατά την διαρρεύσασαν τριακονταετίαν, η πληθυσμική σύνθεσις της Ελλάδος είχεν υποστή τοιαύτην εξέλιξιν (…) ώστε υφίσταντο, πλέον, νέα κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά δεδομένα. Ακόμη και η αναλογία μεταξύ πληθυσμού της υπαίθρου και αστικών κέντρων είχεν ουσιωδώς μεταβληθή εις βάρος του πρώτου. Τέλος, είχεν αρχίσει να διαμορφούται ηγετική τάξις, τελείως διάφορος της προελθούσης εκ του αγώνος της ανεξαρτησίας .

 – (Γρηγόριος Δαφνής, Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα,  1821 – 1961, σσ. 54 και 59).

 

 

Κείμενο Β΄

Μετά το τέλος του Κριμαϊκού Πολέμου (…), το αντιδυναστικό ρεύμα δυνάμωσε, για να κορυφωθεί κατά την τριετία 1859-1862. Με αφορμή διώξεις εναντίον φιλελεύθερων διανοουμένων, όπως ο Αλεξ. Σούτσος (Φεβρουάριος 1859), και με ενεργό συμμετοχή της «χρυσής» φοιτητικής νεολαίας της εποχής (…) η αντιπολίτευση κατά του Όθωνα γενικεύτηκε, παρασέρνοντας μια πλειάδα ετερογενών πολιτικών και στρατιωτικών στοιχείων που, για διαφορετικούς λόγους, επιζητούσαν την απομάκρυνση της δυναστείας. –                                  

(Νίκος Κ. Αλιβιζάτος , Εισαγωγή στην  ελληνική συνταγματική ιστορία, σ. 71).

ΜΟΝΑΔΕΣ 25

 

ΘΕΜΑ Δ1

 

Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από τα κείμενα που σας δίνονται, να αναφερθείτε:

  α. στην ασάφεια του ελληνικού συντάγματος του 1864, ως προς την ανάθεση της εντολής για σχηματισμό κυβέρνησης, και στο πρόβλημα που αυτή προκαλούσε

 β. στη ρύθμιση με την οποία επιχειρήθηκε η επίλυση του προβλήματος και στις συνέπειές της στο κοινοβουλευτικό σύστημα 

 

ΚΕΙΜΕΝΟ Α:

 

 Λίγες μέρες μετά το όργιο της εκλογικής νοθείας, στις 29 Ιουνίου 1874, τυπώνεται στην εφημερίδα Καιροί το πολιτικό Κατηγορώ του Χαρίλαου Τρικούπη, υπό τον οικείο πλέον τίτλο «Τις πταίει;». […] [Σύμφωνα με τον Τρικούπη] αποκλειστικός υπεύθυνος της παρατεταμένης πολιτικής κρίσης που μαστίζει τον τόπο είναι ο θρόνος, «το στοιχείον εις το οποίον διά της διαστροφής των συνταγματικών ημών θεσμών συνεκεντρώθη ολόκληρος η εξουσία». Ο Τρικούπης αποδοκιμάζει οποιαδήποτε άλλη εκδοχή, που θα επέρριπτε ευθύνες στο λαό ή στα πολιτικά κόμματα: για το Μεσολογγίτη πολιτικό, το μεν έθνος βρίσκεται μπροστά στο δίλημμα «της υποταγής εις την αυθαιρεσίαν ή της επαναστάσεως», οι δε πολιτικοί είναι ανίκανοι να αντικρούσουν τον απόλυτα μοναρχικό τρόπο διακυβέρνησης που έχει επιλέξει το στέμμα, εκτός από αυτούς που συνηγορούν και υποθάλπουν τη βασιλική αυταρχικότητα. Η αιχμηρή πολιτική θέση του Τρικούπη ολοκληρώνεται με το εξής συμπέρασμα: ο σχηματισμός κυβερνήσεων πλειοψηφίας και η διαμόρφωση δικομματικού συστήματος είναι η μόνη θεραπεία της νόσου, αυτή που απομακρύνει το έθνος από την επαναστατική, λανθασμένη και ριψοκίνδυνη, κατά την άποψή του, προοπτική.

 

– Ν. Μαρωνίτη, «Η εποχή του Γεωργίου Α΄. Πολιτική ανανέωση και αλυτρωτισμός», Ιστορία του Νέου Ελληνισμού 1770-2000, τ.5, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2003, σ. 14.

 

 

ΚΕΙΜΕΝΟ Β:

 

Όπως πλήρης υπήρξεν ο προς τα δικαιώματα του λαού περί την εκλογήν των βουλευτών σεβασμός της κυβερνήσεώς μου, ούτως ενδελεχής θέλει είσθαι η παρ’ εμού αναγνώρισις των από του γράμματος και του πνεύματος του συντάγματος στηριζομένων προνομιών των εκλεκτών του Έθνους. Αι προνομίαι αύται της Βουλής ανταποκρίνονται προς καθήκοντα επιβαλλόμενα εις αυτήν. Απαιτών ως απαραίτητον προσόν των καλουμένων παρ’ εμού εις την κυβέρνησιν του τόπου την δεδηλωμένην προς αυτούς εμπιστοσύνην της πλειονοψηφίας των αντιπροσώπων του Έθνους, απεκδέχομαι* ίνα η Βουλή καθιστά εφικτήν την ύπαρξιν του προσόντος τούτου, ου άνευ αποβαίνει αδύνατος η εναρμόνιος λειτουργία του πολιτεύματος. –

 

 Βασιλικός λόγος στη Βουλή, 11 Αυγούστου 1875,  στο Βιβλίο μαθητή Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας,  Γ’ Τάξη Γενικού Λυκείου, Αθήνα, ΙΤΥΕ «Διόφαντος», 2015, σ. 79.

 ΜΟΝΑΔΕΣ 25

https://www.facebook.com/manolis.manos.311/

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.