Σύνοψη άρθρου: πρόκειται για μία καινοτόμο μέθοδο διδασκαλίας που εντάσσει στην εκπαιδευτική διαδικασία τρεις τουλάχιστον επιστήμες.

Διαφαίνεται ότι θα ενταχθεί στη μεθοδολογία της διδασκαλίας τα επόμενα χρόνια, στη χώρα μας.

 

  Hβιολόγος Ramaley Judith το 2001 καθιέρωσε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής μια ενοποιημένη διδασκαλία συμπεριλαμβάνοντας κλάδους των φυσικών επιστημών, της τεχνολογίας, της επιστήμης των μηχανικών και των μαθηματικών. Η εκπαιδευτική αυτή προσέγγιση αναφέρεται σήμερα με το ακρωνύμιο STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics).

  Στη διδασκαλία με μεθοδολογία STEM υπάρχει μετασχηματισμός της δασκαλοκεντρικής μεθόδου μάθησης σε ανακαλυπτική – διερευνητική μάθηση. Ο μαθητής εμπλέκεται δημιουργικά και συνεργατικά με τους συμμαθητές του, προκειμένου να δώσουν από κοινού λύσεις σε προβλήματα που τίθενται από τον εκπαιδευτικό. Καταργείται ο «παραδοσιακός» δάσκαλος και τη θέση του καταλαμβάνει η δημιουργία, η αναζήτηση, η έμπνευση, ο αναστοχασμός.Απαραίτητη προϋπόθεση στην εφαρμογή μεθοδολογίας STEMείναι η ύπαρξη μεθόδου επίλυσης προβλήματος (problemsolving).

  STEMείναι η σύγχρονη και καινοτόμος διδακτική προσέγγισηπου αξιοποιεί 4 κλάδους: Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική-Μηχανολογία και Μαθηματικά. Στη συνέχεια αναφέρεται παράδειγμα και θα γίνει απολύτως κατανοητό, τι είναι διδακτική με προσέγγιση των κλάδων S.T.E.M.

  Τη σημερινή εποχή στις Η.Π.Α. έχουν δημιουργηθεί κέντρα STEMσε όλα σχεδόν τα  Πανεπιστήμια.      Επίσης, υπάρχουν STEM μαθήματα σε σχολεία τηςδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και σε ειδικά σχολεία με κατεύθυνση STEMεκπαίδευσης.

  Δεν είναι τυχαίο στα αποτελέσματα του PISAπου ανακοινώνει το ΙΕΠ κάθε τρία χρόνια, ότι προηγούνται οι χώρες που έχουν συμπεριλάβει προγράμματα STEMστην εκπαιδευτική πολιτική τους. Η χώρα μας είναι στην κόκκινη περιοχή, ουραγός στον κατάλογο …

  Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πρωτοπόρες στον τομέα αυτό της εκπαιδευτικής καινοτομίας. Στην ιστοσελίδα του Λευκού Οίκου, ο πρώην Πρόεδρος BarackObamaεπισημαίνει ότι απαιτείται να εκπαιδευτεί πλήθος καθηγητών ειδικευμένων στο STEM:

  «One of the things that I’ve been focused on,as President, is how we create an all-hands-on-deck approach to science, technology, engineering, and math… We need to make this a priority to train an army of new teachers in these subject areas, and to make sure that all of us as a country are lifting up these subjects for the respect that they deserve».

PresidentBarackObama

Τρίτη ετήσια έκθεση επιστημών Λευκού Οίκου, Απρίλιος 2013.

Ο πρώην πρόεδρος Obama(2013) αναφέρει ότι υπάρχει ανάγκη στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής για 100.000 εκπαιδευτικούς ειδικευμένους στη STEMεκπαίδευση. Σε πράξη του ΙΕΠ(2015) παρατηρούμε την προτροπή για το σχεδιασμό αναλυτικών προγραμμάτων με βάση το STEM:

 

  «Η ένταξη (STEM) προτείνεται από όσους σχεδιάζουν αναλυτικά προγράμματα, τόσο γιατί εξυπηρετεί καλύτερα τη μάθηση μέσα από την ολιστική αντιμετώπιση προβλημάτων, όσο και γιατί γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στην επιστήμη και τις εφαρμογές της. Ως εκ τούτου ένα πλαίσιο διδασκαλίας των επιστημών αυτών μέσα από ένα μοντέλο ένταξης μπορεί να θεωρηθεί αποτελεσματικότερο για την προετοιμασία των εργαζομένων στο χώρο της τεχνολογίας και της επιστήμης του 21ου αιώνα».

 

  Ο κεντρικός στόχος του STEM είναι να ενημερώσει, όλους όσους σχετίζονται με το σχεδιασμό πολιτικών πάνω στην εκπαίδευση, για την εξαιρετικά σημαντική αξία που έχουν πλέον τα πεδία της επιστήμης, της μηχανικής και των μαθηματικών στην εκπαιδευτική διαδικασία, στην αγορά εργασίας και στις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις.

  Στην ιστοσελίδα του Λευκού Οίκου ο πρώην πρόεδρος Obama, στις 13 Μαρτίου 2015, δηλώνει ότι έχουν διατεθεί περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια με σκοπό την υποστήριξη των προγραμμάτων STEMστην εκπαίδευση, με το σύνθημα “εκπαιδεύστε να καινοτομούν”,«Educatetoinnovate».

  Στην έκθεση του ObservatoryonBorderlessHigherEducationαναφέρεται ότι πρέπει να εισαχθούν στις Η.Π.Α. 20 – 30% πτυχιούχοι ή κάτοχοι μεταπτυχιακών STEMαπό άλλες χώρες. Προτείνεται επίσης να δοθεί VISA(H-1B) σε μετανάστες που διαθέτουν MasterήPhdστο STEMπροκειμένου να εργασθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί αύξηση της ζήτησης σε αυτού του είδους τις θέσεις εργασίας. Η προώθηση της μεθοδολογίας STEMστην εκπαιδευτική διαδικασία γίνεται από διάφορους φορείς με «ανοικτά» σχολεία και σεμινάρια, για παράδειγμα, η E3STEM, η Ένωση Ελλήνων Φυσικών, η ΑΣΠΑΙΤΕ, το τμήμα Φυσικής του Α.Π.Θ., το κολλέγιο Ανατόλια, O.D.S., κ.ά.

  Στην περίληψη της έκθεσης των Atkinson and Mayo (2010) αναφέρεται ότι η καινοτομία έχει ισχυροποιήσει την οικονομία των Η.Π.Α.Επίσης διαβάζουμε ότι έχει αυξηθεί το βιοτικό επίπεδο των πολιτών με την εφαρμογή μεθοδολογίας STEMστην εκπαίδευση. Αναφέρουν επιτακτικά ότι είναι ώρα για νέες προσεγγίσεις με βάση την προώθηση της καινοτομίας στην εκπαιδευτική διαδικασία.   

  Το Scientixαποτελεί πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Σχολικού Δικτύου για την ενίσχυση της εκπαίδευσης των STEMτεχνικών στην Ευρώπη. Προς το παρόν το Scientixφιλοξενεί projectsπου έχουν σχέση με τη διδακτική στις φυσικές επιστήμες που υλοποιούνται με χρηματοδοτούμενα Ευρωπαϊκά Προγράμματα. Στην Ελλάδα το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων-Διόφαντος υποστηρίζει αυτό το έργο.

  Ο πρεσβευτής του Scientix, στην Ελλάδα, κ. Νίκου (2015), εκπαιδευτικός, αναφέρει για το STEM:

«Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2020 ένα εκατομμύριο περισσότεροι ερευνητές στις Φυσικές Επιστήμες θα χρειαστούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), αλλά η ζήτηση σε θέσεις που έχουν σχέση με τις Φυσικές Επιστήμες, την Τεχνολογία και τα Μαθηματικά (Science, Technology, Engineering, Mathematics) δεν θα μπορεί να καλυφθεί από τους αποφοίτους των αντιστοίχων σχολών».

  Σύμφωνα με την Beatty(2011) στο βιβλίο της SuccessfulSTEMEducationAWorkshopSummary, αναφέρει ότι σε πολλές περιλήψεις βιβλίων, σχετικά με την προετοιμασία των εκπαιδευτικών για να διδάξουν με μεθοδολογία STEM, υποδεικνύεται ότι πρέπει προηγουμένως να παρακολουθήσουν επιμόρφωση. Αυτό είναι απαραίτητο, ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότερη προετοιμασία στα μαθήματα που διδάσκουν. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να αναπτύξουν ένα project(portfolioή ερευνητική εργασία) και να γίνει πρακτική στη συγκεκριμένη  καινοτόμο εκπαιδευτική διαδικασία, προκειμένου να εκπαιδευτούν στη STEMεκπαίδευση.

 S.T.EM. και Προοπτικές

 

  Τη σημερινή εποχή στις Η.Π.Α. έχουν δημιουργηθεί κέντρα STEMσε όλα σχεδόν τα Πανεπιστήμια, επίσης υπάρχουν STEMμαθήματα σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ειδικά σχολεία με αυτήν την κατεύθυνση εκπαίδευσης.

   Οι οικονομικές προβλέψεις υποδεικνύουν την ανάγκη για ακόμη 1 εκατομμύριοπερισσότερους επαγγελματίες STEM από ό,τι οι ΗΠΑ θα παράγουν με τον τρέχοντα ρυθμό κατά την επόμενη δεκαετία, προκειμένου η χώρα να διατηρήσει την ιστορική της υπεροχή στην επιστήμη και την τεχνολογία. Αυτά τα δεδομένα περιλαμβάνονται σε έρευνες που εύκολα βρίσκουμε στο διαδίκτυο. Δείχνεται η αναγκαιότητα των προηγμένων χωρών σε αύξηση των STEMεργαζομένων.

 

   Το τελευταίο διάστημα παρατηρούμε στις γειτονιές της χώρα μας ότι αναπτύσσονται κέντρα εκπαίδευσης ρομποτικής, έχει αρχίσει η διεξαγωγή  σεμιναρίων, ημερίδων και διαγωνισμών από επιστημονικές ενώσεις εκπαιδευτικών.

Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας σε συνεργασία με την Ελληνική Εκπαιδευτική Ένωση STEM (E3STEM) διενήργησαν το πρώτο αξιόλογο πρόγραμμα εκπαίδευσης εκπαιδευτών STEMετήσιας διάρκειας. Μεγάλες εταιρείες δείχνουν εξαιρετικό ενδιαφέρον και γίνονται χορηγοί σε αυτές τις δράσεις της STEMεκπαίδευσης. Τα ερωτήματα που δημιουργούνται όμως είναι πολλά. Οι διοργανωτές, οι ομιλούντες, οι εκπαιδευτές τι εκπαίδευση διαθέτουν στη νέα αυτή διδακτική προσέγγιση; Μήπως πρέπει η πολιτεία να θεσμοθετήσει ένα σύγχρονο σύστημα σχεδιασμού και πιστοποίησης της STEMεκπαίδευσης για την δημιουργία μελλοντικών STEM εργαζομένων; Ίσως θα πρέπει άμεσα να θεσμοθετηθούν τα προσόντα εκπαιδευτών αλλά και οι προδιαγραφές των χώρων που μπορεί να γίνεται εκπαίδευσηSTEM. Είναι εύκολο διαδικτυακά να ανατρέξουμε στη διεθνή κοινότητα όπου έχουν συσταθεί επιτροπές σχεδιασμού και ταξινόμησης επαγγελμάτων STEM.

  Ο κεντρικός στόχος του STEM πιστεύομε ότι θα πρέπει να είναι η ενημέρωση όλων όσων σχετίζονται με τη δημιουργία πολιτικών πάνω στην εκπαίδευση, για την εξαιρετικά σημαντική αξία που έχουν πλέον τα πεδία της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών στην εκπαιδευτική διαδικασία, στην αγορά εργασίας και στις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις. 

  Την τελευταία δεκαετία παρατηρήθηκε παγκοσμίως μεγάλη ανησυχία όσον αφορά την έλλειψη εργαζομένων στον τομέα της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM) για την κάλυψη των αναγκών της αγοράς εργασίας.       

 

   Ίσως πρέπει το ΙΕΠ και το Υπουργείο παιδείας να αφήσουν στην άκρη την ακαμψία και την αρνητικότητα λόγω αμάθειας και να ζητήσουν τη βοήθεια των ειδικών ώστε να μελετήσουν το συγκεκριμένο θέμα προκειμένου να πορευθούμε σε μια κατεύθυνση με σαφή σχεδιασμό, στόχους και  όραμα προκειμένου να χρησιμοποιηθεί η μεθοδολογία STEMσαν ένα εργαλεία κατά της ανεργίας αλλά και της ανάπτυξης της εκπαιδευτικής διαδικασίας με τις καινοτομίες που επιφέρει στην εκπαιδευτική διαδικασία. Παγκοσμίως είναι αποδεκτό ότι είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν άμεσα “STEMworkers”.

 

Πολύδωρος Σταυρόπουλος

Μηχανολόγος Εκπαιδευτικός

MScSTEMστην εκπαίδευση

Παιδαγωγικό τμήμα ΑΣΠΑΙΤΕ

Επιθεωρητής Ασφάλειας, Υγείας και Ποιοτικού Ελέγχου

Μέλος του Δ.Σ. της ΕλληνικήςΕκπαιδευτικής Ένωσης STEM (E3STEM).

Αρθρογραφία: STEM 

https://www.facebook.com/manolis.manos.311/

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.