Του Δημήτρη Χρυσόπουλου, Φιλόλογου – Ιστορικού

 Μια συχνή αιτία εντάσεων μεταξύ γονέων και παιδιού είναι όταν το παιδί δεν διαβάζει. Η αδιαφορία των παιδιών για το σχολικό διάβασμα έχει ως συνέπεια τις κακές σχολικές επιδόσεις.

Φτάνοντας λοιπόν σιγά – σιγά στην εποχή που μοιράζονται οι έλεγχοι προόδου και γίνεται η σχετική ενημέρωση των γονέων από τους δασκάλους, μέσα από την -πάντα- φιλόξενη στήλη του «www.filologikos-istotopos.gr» θα επιχειρήσουμε σήμερα να δούμε πως μπορούν οι γονείς να αντιμετωπίσουν το συγκεκριμένο ζήτημα.

Το σκηνικό μοιάζει να επαναλαμβάνεται και να αφορά κάθε σχεδόν σπίτι: «Είναι πολύ καλό παιδί, έχει πολλές δυνατότητες, αλλά δεν προσπαθεί αρκετά» ή «Θα μπορούσε να έχει καλύτερους βαθμούς, αλλά δεν μου έγραψε καλά στο τεστ».

Για κάποιους λοιπόν, το τέλος του τριμήνου / τετραμήνου δεν έχει και τόσο «αίσιο» τέλος και το ραβασάκι προόδου είναι ασκός του Αιόλου. Τι πρέπει όμως να κάνει ο γονέας αν το παιδί φέρει κακούς βαθμούς, για να το βοηθήσει να βελτιωθεί, χωρίς φυσικά αυτό να μισήσει το σχολείο;

Συνταγή επιτυχίας δεν υπάρχει, καθώς κάθε μαθητής είναι διαφορετικός. Υπάρχουν όμως ορισμένες τακτικές που πρέπει να αποφύγουμε και άλλες που μπορούμε να προτιμήσουμε, ούτως ώστε να έχει πράγματι ο μαθητής «καλή πρόοδο».

Παράγοντες της χαμηλής σχολικής επίδοσης

Αρχικά σκόπιμο κρίνεται να τονιστεί ότι για να μπορέσουμε να επιλύσουμε το συγκεκριμένο πρόβλημα, οφείλουμε πρώτα από όλα να διερευνήσουμε τους παράγοντες που οδηγούν στις χαμηλές σχολικές επιδόσεις.

Πιθανοί λοιπόν παράγοντες μπορούν κάλλιστα να είναι οι εξής:

  • Η αδυναμία ανταπόκρισης στις σχολικές απαιτήσεις λόγω γνωστικής ανωριμότητας κι έλλειψης γνώσεων από τις προηγούμενες τάξεις.
  • Η απουσία σωστού τρόπου διαβάσματος.

 

  • Η έλλειψη εσωτερικών κινήτρων για την μάθηση.
  • Η ίδια η εκπαιδευτική διαδικασία που συχνά απομακρύνεται από την γνώση και επικεντρώνεται αφενός στην αναπαραγωγή της πληροφορίας αφετέρου στην εξεταστική επιτυχία.
  • Η αναφερθείσα σημασία της εξεταστικής επιτυχίας που συνήθως χρειάζεται για την επίτευξή της κάποια ιδιωτική ενίσχυση οπότε και το πρόγραμμα του μαθητή εξαντλείται στο μάθημα με αποτέλεσμα την κούραση, την αδυναμία συγκέντρωσης και εν τέλει την κακή επίδοση.
  • Ο ρόλος του εκπαιδευτικού μέσα στο παιδαγωγικό σύστημα που συχνά δυσκολεύει τον μαθητή αντί να τον στηρίζει και να του εμπνέει την επιθυμία για μάθηση.

Φυσικά μέσα σε όλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλές φορές το ίδιο το οικογενειακό περιβάλλον συγκρίνει ή τιμωρεί τον «κακό» μαθητή χωρίς να επιτυγχάνει έτσι την κινητοποίησή του. Οι απαιτήσεις αυτές ενίοτε μπορεί να είναι πιο υψηλές ή και προσωπικές του γονιού και να μην υπόκεινται στις επιθυμίες και στους στόχους του ίδιου του παιδιού οπότε το να μην διαβάζει μπορεί να είναι η αντίδρασή του στην πίεση που νιώθει.

Αντιμετώπιση της κατάστασης

Η πρώτη και προφανής αντίδραση που βγαίνει σε κάθε γονέα βλέποντας τους βαθμούς του παιδιού είναι να του βάλει τις φωνές, να το τιμωρήσει και άλλα παρόμοια, άκρως αντιπαιδαγωγικά και μη ορθολογικά. Ο γονέας λοιπόν οφείλει να δείξει αυτοσυγκράτηση, να ηρεμήσει και να μην πει επάνω στα νεύρα του βαριές κουβέντες που θα μετανιώσει αργότερα.

Όταν αυτά γίνουν, πρέπει να πραγματοποιηθεί μια ήρεμη συζήτηση με το παιδί για να δώσει τη δική του οπτική των πραγμάτων για το θέμα, έχοντας ήδη προηγηθεί κουβέντα με τους δασκάλους του. Αν οι κακοί βαθμοί απλά αποτυπώνουν τις πραγματικές δυνατότητές του, ωφέλιμο θα ήταν ο γονέας να επικεντρωθεί στο τι θα μπορούσε να κάνει για να βοηθήσει το παιδί.

Αν το παιδί έχει πολλά κενά -κι αυτό επιβεβαιωθεί από τον δάσκαλο και όχι από την καρτέλα των βαθμών- τότε οι γονείς πρέπει να σκεφτούν σοβαρά το ενδεχόμενο των ιδιαιτέρων ή του φροντιστηρίου, δίνοντάς του έτσι την απαραίτητη αυτοπεποίθηση για να βελτιωθεί και να συμμετέχει στην εκπαιδευτική διαδικασία πιο ενεργά.

Επίσης πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο το παιδί να παρουσιάζει μαθησιακές δυσκολίες. Συχνά δεν εμφανίζονται εξαρχής αλλά σε μεγαλύτερες τάξεις του δημοτικού ή και στο γυμνάσιο. Εάν υπάρχει λοιπόν η υποψία ότι όντως το παιδί μπορεί να αντιμετωπίζει τέτοιο πρόβλημα καλό θα ήταν οι γονείς να πάρουν τη συμβουλή κάποιου ειδικού. Για παράδειγμα, τα παιδιά με σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής μπορεί να εμφανίσουν και μαθησιακές δυσκολίες. Αν, λοιπόν, το παιδί προσπαθεί αλλά παρόλα αυτά δεν αποδίδει, είναι σημαντικό να απευθυνθεί ο γονέας στους δασκάλους του προκειμένου να περάσει τα ειδικά τεστ.

Τέλος ας μην ξεχνάμε ότι οι βαθμοί δεν γίνεται εξ ορισμού να είναι δίκαιοι. Ένα σύστημα αξιολόγησης που βασίζεται σε μια κλίμακα 10, 20 αριθμών είναι «καταδικασμένο» να έχει αποκλίσεις και να μην μπορεί με απόλυτη δικαιοσύνη να αποδώσει την πρόοδο, τη συνεργασία, την επιμέλεια και την προσπάθεια 20, 30, 40 διδακτικών ωρών. Οι βαθμοί είναι απλώς μια σύμβαση για να συνεννοούμαστε. Το κυνήγι τους είναι ανούσιο, αφού τις περισσότερες φορές καταλήγει να γίνεται ένα παιχνίδι βαθμοθηρίας και όχι ένα κυνήγι γνώσης …

Καταλήγοντας, η ουσία μεταξύ των ενδοοικογενειακών σχέσεων βρίσκεται στην αποδοχή της ξεχωριστής ύπαρξης του κάθε μέλους, αποδεχόμενοι πρώτα από όλα τις προσωπικές επιθυμίες του παιδιού και την υποστήριξή του για την πραγμάτωσή τους. Η κινητοποίηση -ως προς την επάρκεια τουλάχιστον στις σχολικές απαιτήσεις- μπορεί να προκύψει όταν ο μαθητής αισθάνεται ότι δεν προσδιορίζεται μόνο από τη σχολική του επίδοση αλλά μπορεί να είναι αποδεκτός ως άτομο το οποίο και αξίζει αλλά και μπορεί να τα καταφέρει στη ζωή του (έστω κι αν αυτό δεν περιλαμβάνει τις σπουδές αλλά κάποια άλλη ενασχόληση).


Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.