Ρατσισμός

ΚΕΙΜΕΝΟ: Το σταυροκόπημα της προγιαγιάς μας

Ο πολίτης σήμερα αποδείχνεται «άπολις», που θα πει: αποκλεισμένος από τα της πόλεως και της πολιτικής, τα «κοινά». Δεν το αντιλαμβάνεται, επειδή του έχουν περάσει σαν αυτονόητο ότι μετοχή στα κοινά είναι η πληροφόρηση για τα κοινά, η ενημερότητα. Τον βομβαρδίζουν, ώρες ατέλειωτες κάθε μέρα, με «ειδήσεις» εξόφθαλμης αναξιοπιστίας και μικρονοϊκής προπαγάνδας. Χώρια τα «πάνελ» πολιτικής ανάλυσης, όπου, για να εκπροσωπούνται όλα τα κόμματα, βιάζεται η νοημοσύνη, η σοβαρότητα, συχνά και η αισθητική του τηλεθεατή.

«Εξαρτημένο» άτομο από την πρέζα της «πληροφόρησης» ο άπολις πολίτης. Διολισθαίνει, χωρίς να το καταλαβαίνει, στην ψευδαίσθηση πως, αφού τον «πληροφορούν» για όλα, τον καθιστούν και μέτοχο (αυτόν τον αμέτοχο) σε όλα, ενεργό συντελεστή στα συμβαίνοντα. Οι επαγγελματίες πολιτικοί αποδείχνονται στις σημερινές «δημοκρατίες» περισσότερο επιτήδειοι στην εμπορική διάθεση παραισθησιογόνων από τους εμπόρους κοκαΐνης.

Η χειραγώγηση στην εξάρτηση μεθοδεύεται, ώστε να εξασφαλίζεται έμμεσα, από πλάγιους δρόμους: Πόσοι πολίτες έχουν ποτέ διερωτηθεί γιατί αυτό το τόσο πληθωρικό κρατικό ενδιαφέρον για το ποδόσφαιρο; Πόσοι σύγκριναν ποτέ τα σχολικά κτίρια που διαθέτει η χώρα με τα εντυπωσιακά ποδοσφαιρικά γήπεδα σε πόλεις και κωμοπόλεις; Γιατί, σε όλα τα κανάλια και με κάθε κυβέρνηση, το δελτίο πολιτικών ειδήσεων συνοδεύεται αυτονόητα από δελτίο αθλητικών ειδήσεων (κυρίως ποδοσφαιρικών) με κόστος καθόλου ευκαταφρόνητο;

Ξέρουν πολύ καλά οι επαγγελματίες εξουσιαστές ότι ο εθισμός της μάζας στην υποκατάσταση του πραγματικού από το φαντασιώδες, της πολιτικής μετοχής από την πολιτική «πληροφόρηση», αρχίζει «ανεπαισθήτως» με τον «φιλαθλητισμό». Ανέκαθεν ο θεατής από τις κερκίδες διολίσθαινε ευκολότατα στην ψευδαισθητική ταύτισή του με τον μονομάχο στην αρένα – ωρυόταν, παρότρυνε, απέτρεπε, υπόδειχνε, χειρονομούσε ξέφρενος. Σήμερα, υπάρχουν άνθρωποι (οι πιο αντιπροσωπευτικοί είναι ταξιτζήδες) που ολόκληρη τη μέρα (ή τη νύχτα) ζουν με το ραδιόφωνο αδιάκοπα ανοιχτό σε ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις με υστερικούς σχολιαστές, και αξιολογήσεις ή αγοραπωλησίες παικτών – τυπικό σύνδρομο ο συνδυασμός της ψευδαίσθησης του αγωνίσματος με τη μέθη του τζόγου.

Με την απίστευτη πληθώρα των γηπέδων και τον καταιγισμό «αθλητικών» ειδήσεων ο άπολις-πολίτης-θεατής εκπαιδεύεται για να διαμορφώσει ψυχισμό οπαδού. Γίνεται θεατής της ζωής του, των σχέσεων που συγκροτούν το γίγνεσθαι της ύπαρξής του. Δεν διεκδικεί τη μετοχή στη συλλογικότητα, τη χαρά της ευθύνης και δημιουργικής παρέμβασης στα κοινά, παραιτείται εν αγνοία του από το «φύσει κοινωνικόν» του ανθρώπου, εθίζεται στη νοοτροπία του ανδράποδου. Είναι έτοιμος να αγοράσει σκυλάκι, να ταΐζει τα γατιά της γειτονιάς – να εκλαμβάνει ως σχέση κοινωνίας της ζωής τα αντανακλαστικά του Παβλώφ.

Η ποδοσφαιρολαγνεία και η κατ’ ευφημισμόν «ζωοφιλία» υποστηρίζονται μεθοδικά από το σύστημα εξουσίας. Όλες οι κυβερνήσεις υπηρετούν πειθήνια την οργανωμένη σε συλλόγους ψυχοπαθολογία της ζωοφιλίας – είμαστε η μόνη χώρα της Ευρώπης που ζει με τις εφιαλτικές αγέλες των «αδέσποτων» σκυλιών μέσα στις πόλεις. Δεν είμαστε όμως οι μόνοι που συντηρούμε, με τεράστιο οικονομικό κόστος, και τους χώρους (γήπεδα) όπου συντελείται ο μεταβολισμός του κοινωνού πολίτη σε ακοινώνητον οπαδό. Καθόλου τυχαία, οι οπαδοί στις κερκίδες των γηπέδων εκτονώνονται απροσχημάτιστα και χωρίς χαλινάρι, όπως στο ψυχαναλυτικό ντιβάνι: Συντονίζουν ρυθμικά κραυγές και θορύβους σε μια ξέφρενη υστερία επιθετικής βωμολοχίας, κυρίως σε προτροπές σεξουαλικής επιθετικότητας. Ευπρεπείς αστοί ή γόνοι αστών, που όταν τους βλέπεις, μετά τον «αγώνα», να αποχωρούν σιωπηλοί, νηφάλιοι, μοναχικοί, απορείς και εξίστασαι πως οι ίδιοι, πριν λίγα μόλις λεπτά, μαίνονταν.

Πού πηγαίνει τελικά η ελλαδική κοινωνία, με ποιους τρόπους, ποια μέσα μπορεί να αναχαιτιστεί η εφιαλτική κατρακύλα της παρακμής; Η ιστορική πείρα και η ανθρωπολογική σπουδή βεβαιώνουν ότι μια τέτοια αποσαθρωτική δυναμική αυταπαξίωσης και αυτοκαταστροφής δεν αναχαιτίζεται, το κοινωνικό σώμα δεν γεννάει αντιστάσεις – έχει καταστραφεί η γλώσσα, έχει εξουδετερωθεί η παιδεία υποταγμένη στη χρησιμότητα, έχει διαλυθεί η κοινότητα, ακόμα και μέσα στην Εκκλησία η ανθρώπινη ποιότητα είναι εν διωγμώ. Η ορθολογική πρόβλεψη είναι: ή ιστορικός αφανισμός σε μερικές δεκαετίες ή υποδούλωση χωρίς εξωραϊσμούς «επιτροπείας» ή κατάλυση του Συντάγματος από διαδοχικά πειράματα αυταρχισμού που επωάζονται συνήθως στην παρακμή.

[…]

Στο μπογαλάκι για τη φυγή με το τελειωτικό τσουνάμι, θα περισώσουμε αυτά που αποκλείεται να βρούμε οπουδήποτε αλλού στη γη μάς ξεράσει το κύμα. Και τα μοναδικά και πολυτίμητα είναι η γλώσσα μας πίσω ώς τον Ομηρο, είναι το σχολειό ως αυταξία, όχι για την παραγωγή, είναι το σταυροκόπημα της ελπίδας: το «έχει ο Θεός» της προγιαγιάς μας.

 

Χρ. Γιανναράς, Καθημερινή, 17-12-2017 (συντομευμένη και διασκευασμένη επιφυλλίδα για τις ανάγκες του κριτηρίου)

 

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α. Να ενημερώσετε την τάξη σας για το περιεχόμενο του κειμένου (100-120 λέξεις)

Μονάδες 25

Β. 1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν (ΣΩΣΤΟ-ΛΑΘΟΣ) με βάση το περιεχόμενο του κειμένου.

α) Ο επιφυλλιδογράφος θεωρεί ότι ο πολίτης έχει την ψευδαίσθηση της ενεργής συμμετοχής στα συμβαίνοντα.

β) Οι πολιτικοί και τα ΜΜΕ χρησιμοποιούν τον αθλητισμό για την χειραγώγηση της μάζας.

γ) Στη σημερινή κυρίως εποχή ο πολίτης διαμορφώνει ψυχισμό οπαδού.

δ) Οι οπαδοί είναι άτομα από χαμηλά κοινωνικά στρώματα.

ε) Ο επιφυλλιδογράφος είναι αισιόδοξος για το μέλλον της ελληνικής κοινωνίας.

Μονάδες 10

 

 

Β.2.α. Να εντοπίσετε δυο τρόπους ανάπτυξης της 4ης παραγράφου του κειμένου («Ξέρουν πολύ καλά … μέθη του τζόγου».). Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.

Μονάδες 4

 

Β.2.β. Να δικαιολογήσετε τη χρήση εισαγωγικών στις παρακάτω λέξεις/φράσεις του κειμένου:

  • «άπολις»
  • «πάνελ»
  • «ειδήσεις»

Μονάδες 3

 

Β.2.γ. Το κείμενο ανήκει στο δημοσιογραφικό είδος της επιφυλλίδας. Να εντοπίσετε τρία χαρακτηριστικά που να το επιβεβαιώνουν.

Μονάδες 6

 

Β.2.δ. Να δώσετε ένα εναλλακτικό τίτλο στο κείμενο.

Μονάδες 2

 

Β2.ε. Να αναγνωρίσετε το είδος της σύνταξης που χρησιμοποιείται στο ακόλουθο χωρίο: «Όλες οι κυβερνήσεις υπηρετούν πειθήνια την οργανωμένη σε συλλόγους ψυχοπαθολογία της ζωοφιλίας». Να εξηγήσετε γιατί επιλέγεται από τον συγγραφέα και να τη μετατρέψετε στην αντίθετή της.

Μονάδες 4

 

Β2.στ. Να γράψετε μία συνώνυμη λέξη για καθεμιά από τις λέξεις του κειμένου με έντονη γραφή: διολισθαίνει, χειραγώγηση, ανδράποδου, πειθήνια.

Μονάδες 4

Β2.ζ. ψυχοπαθολογία, αξιολογήσεις: Να αναλύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους μέρη και να γράψετε από μία ομόρριζη λέξη (απλή ή σύνθετη).

Μονάδες 2

Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Σύμφωνα με τον επιφυλλιδογράφο: Ο πολίτης σήμερα αποδείχνεται «άπολις», που θα πει: αποκλεισμένος από τα της πόλεως και της πολιτικής, τα «κοινά». Ποια είναι τα αίτια αυτής της αποχής, αλλά και της γενικότερης αδιαφορίας και απάθειας σε οτιδήποτε απαιτεί ενεργητικότητα, συμμετοχή και ομοψυχία; Ποιες στρατηγικές χρησιμοποιούν οι φορείς εξουσίας και ποιες καταστάσεις εκμεταλλεύονται προκειμένου να κατευθύνουν και να αποπροσανατολίσουν την πλειοψηφία των πολιτών; Αναπτύξτε τις απόψεις σας σε ένα άρθρο που θα δημοσιευτεί στην ηλεκτρονική εφημερίδα του σχολείου σας. (500-600 λέξεις)

Μονάδες 40

Κατεβάστε το αρχείο: Κριτήριο αξιολόγησης-Το σταυροκόπημα της προγιαγιάς μας (Χειραγώγηση-μαζοποίηση)

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.