Η μουσική και γυμναστική εναρμόνιση κατά το πλατωνικό νόημα της ζωής – Κωνσταντίνα Γογγάκη(video)
Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ παρουσιάζουν την ομιλία της κας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑΣ ΓΟΓΓΑΚΗ, Επίκουρης Καθηγήτριας “Εισαγωγής στη Φιλοσοφία και Φιλοσοφίας του Αθλητισμού” του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα: «Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΛΑΤΩΝΙΚΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ». Η ομιλία, με πλήρη τίτλο: «Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΥΠΟ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΥ ΝΟΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ», είναι αυτούσια η επιστημονική εισήγηση στο 3ο Φιλοσοφικό Forum, με θέμα «Μουσική, Μαθηματικά, Αστρονομία και Φιλοσοφία», που διοργάνωσαν το Διεθνές Πολιτιστικό Κέντρο “Ανάδρασις” και η “Διεθνής Επιστημονική Εταιρεία Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας”, για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Φιλοσοφίας στις 23 Νοεμβρίου 2015, στην Αθήνα. Η ομιλία που αναρτούμε σήμερα κινηματογραφήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2017, στην Αθήνα.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΟΜΙΛΙΑΣ
Η ουσία της ζωής κατά τον Πλάτωνα συνοψίζεται στην τάση κάθε ζωντανής υπάρξεως να διαφυλάξει από το θάνατο τον εαυτό της και το είδος της, με την αναζήτηση της αθανασίας. Η επιδίωξη αυτή επιτυγχάνεται είτε με την αναπαραγωγή, είτε με την πνευματική δημιουργία. Για να κατακτήσει, πάντως, η ψυχή την ύπαρξη εκείνη η οποία θα είναι αντάξια του ανθρώπου, πρέπει να αποχωρισθεί από το θνητό σώμα. Ο ανώτατος στόχος της φιλοσοφικής παιδείας είναι να οδηγηθεί η ψυχή στη θέαση της ιδέας του αγαθού, η οποία αποτελεί τη θεμελίωση κάθε γνώσης. Προς τούτο προτείνονται συγκεκριμένα μαθήματα: η Μουσική, η Γυμναστική, τα Μαθηματικά και η Διαλεκτική. Η μουσική προηγείται χρονικά και απόλυτα από τη γυμναστική. Η σχολή του Πυθαγόρα ήταν εκείνη που πρώτη έθεσε τη σχέση μουσικής-ψυχής στην υπηρεσία της ανατροφής και της ψυχικής διάπλασης. Ο Πλάτων επιχειρεί να θεμελιώσει την τάση του ανθρώπου για ρυθμό και κίνηση στη φύση και στους θεούς. Παράλληλα δίνει έμφαση στην ισορροπία μεταξύ διανοητικής και σωματικής εκπαίδευσης, με σκοπό να διαπλαστεί το σωστό ήθος. Για την άριστη εκπλήρωση αυτών των όρων πρέπει να εκπαιδευτούν σωστά τα δύο ανώτερα μέρη της ψυχής, το λογιστικό με τη μουσική και το θυμοειδές με τη γυμναστική. Τη σύμμετρη κίνηση του σώματος την εξασφαλίζει κανείς με τη γυμναστική, ενώ για την ψυχή θα χρησιμοποιήσει τη μουσική και τη φιλοσοφία. Αυτή η στοχευμένη παρέμβαση θα τα οδηγήσει σε αρμονική συμφωνία. Και οφείλει να φροντίζει κανείς ώστε οι κινήσεις να είναι σύμμετρες μεταξύ τους. Αυτό αποτελεί την πραγματική καλοκαγαθία. Η μονομερής καλλιέργεια της γυμναστικής σε βάρος της μουσικής θεωρείται η κύρια αιτία της παρακμής της άριστης πολιτείας και της κατάπτωσης σε ολιγαρχία, στο πολίτευμα δηλαδή όπου επιβάλλουν το ήθος τους άνθρωποι βίαιοι, χωρίς παιδεία, που θα έχουν παραμελήσει την αληθινή Μούσα, αυτή που συντροφεύει ο λόγος και η φιλοσοφία.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΜΙΛΗΤΡΙΑΣ
Η Κωνσταντίνα Γογγάκη είναι Επίκουρη Καθηγήτρια στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διδάσκει Εισαγωγή στη Φιλοσοφία και Φιλοσοφία του Αθλητισμού. Βασικές Σπουδές: ΤΕΦΑΑ και Φιλοσοφική Σχολή Παν/μίου Αθηνών. Επίσης, έχει σπουδάσει στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου Ελλάδος. Είναι δύο φορές Υπότροφος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Københavns Universitet, στο Danmarks Højskole for Legemsøvelser (Φιλοσοφία του αθλητισμού) και στο Humanistiske Fakultet, Institute for Nygraesk og Balkanistik (Ευρωπαϊκή λογοτεχνία). Πραγματοποίησε Μεταπτυχιακές Σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή του Παν/μίου Αθηνών (Φιλοσοφία και Δραματική Ποίηση), και στη Φιλοσοφική Σχολή του Παν/μίου της Κοπεγχάγης (Σημειολογία των μύθων), και στο Τμήμα Νορβηγικής Φιλολογίας (Συγκριτική λογοτεχνία). Από το 1999 είναι εκλεγμένο μέλος ΔΕΠ του Παν/μίου Αθηνών. Είναι συγγραφέας των βιβλίων “Οι αντιλήψεις των αρχαίων Ελλήνων για τον αθλητισμό”, εκδ. Τυπωθήτω-Γ. Δαρδανός, Αθήνα 2003, και “Το ολυμπιακό ιδεώδες. Παγκόσμια κρίση και προοπτικές”, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2013.
