Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ Λυκείου: Ριάλιτι σόου/τηλεπαιχνίδια (Σχεδιάγραμμα)

ΡΙΑΛΙΤΙ ΣΟΟΥ/ΤΗΛΕΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Ι. ΟΡΙΣΜΟΣ

Τηλεοπτική εκπομπή στην οποία καλούνται να εκθέσουν τα προσωπικά τους προβλήματα καθημερινοίάνθρωποι και στην οποία συμμετέχουν σύμβουλοι γάμου, ψυχολόγοι, νομικοί κ.ά., καθώς και απλοί άνθρωποι ως κοινό× οι εκπομπές αυτές κατηγορούνται συχνά για εξευτελισμό της ανθρώπινης προσωπικότητας και εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου για λόγους θεαματικότητας, ενώ από άλλους θεωρούνται ως ένα δημόσιο βήμα που δίνει την ευκαιρία να έρθουν στο προσκήνιο διάφορα προβλήματα και να ευαισθητοποιηθούν η κοινή γνώμη και οι αρμόδιοι φορείς.

Λεξικό Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Γ. Μπαμπινιώτη

ΙΙ. ΑΙΤΙΑ ΥΨΗΛΗΣ ΤΗΛΕΘΕΑΣΗΣ ΡΙΑΛΙΤΙ

• Η ρεαλιστική προβολή της καθημερινότητας και ταυτόχρονα η έκθεση της ιδιωτικής ζωής των συμμετεχόντων (ένταση, ανταγωνισμοί, πάθη, μίση, σκάνδαλα, δράμα) προσελκύει το ενδιαφέρον καιικανοποιεί την περιέργεια των τηλεθεατών.

• Η ευκολία ταύτισης – ψευδαίσθηση συμμετοχής. Υπάρχει μία αλληλεπίδραση, εφόσον οι τηλεθεατές είναι εκείνοι οι οποίοι πολλές φορές καθορίζουν το αποτέλεσμα και επηρεάζουν τις εξελίξεις μέσω της ψηφοφορίας.

• Παρακολουθώντας τις ζωές των άλλων με όλα τα παρεπόμενα, οι άνθρωποι ξεφεύγουν από τα δικά τους προβλήματα. Τα προβλήματα των άλλων επενεργούν λυτρωτικά, με αποτέλεσμα είτε να ξεχνούν τα δικά τους είτε να τα ελαχιστοποιούν.

• Η μείωση των ουσιαστικών ενδιαφερόντων, η υπερεργασία, η έλλειψη επικοινωνίας και η μοναξιά που μαστίζουν τη σύγχρονη εποχή, ωθούν τα άτομα στην επιδίωξη νόθων μορφών ψυχαγωγίας, απομακρύνοντάς τα από κάθε είδους γνήσια.

• Οι περιορισμένες δυνατότητες επιλογής άλλων ενδιαφερόντων προγραμμάτων (χαμηλής ποιότητας προγράμματα, μείωση νέων παραγωγών, πληθώρα επαναλήψεων) – μειωμένος τηλεοπτικός ανταγωνισμός, κάνουν τους τηλεθεατές να αναζητούν το καινούργιο, την πρόκληση.

• Η έλλειψη κριτικής ικανότητας, ο πνευματικός σκοταδισμός και η λανθασμένη διαπαιδαγώγηση από τους φορείς κοινωνικοποίησης, την οικογένεια και το σχολείο.

ΙΙΙ. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΡΙΑΛΙΤΙ ΤΗΛΕΠΑΙΧΝΙΩΝ

• Προβάλλουν αρνητικά πρότυπα συμπεριφοράς στη νεολαία που αποτελεί και το βασικό κοινό τηλεθέασης τους. Η αντίληψη «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» αποτελεί βασική σε ριάλιτι τύπου «survivor» που είναι ιδιαίτερα δημοφιλή και συγκεντρώνουν πολύ υψηλά νούμερα τηλεθέασης. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις το κοινό εθίζεται στην ηδονοβλεψία και στη δημοσιοποίηση ιδιωτικών στιγμών και προσωπικών δεδομένων στο βωμό του κέρδους και μιας πρόσκαιρης αναγνωρισιμότητας.

• Αξίες όπως η αξιοπρέπεια και αυτοσεβασμός παραβιάζονται ασύστολα σε πολλά ριάλιτι τηλεπαιχνίδια, καθώς οι συμμετέχοντες χάνουν την αίσθηση του μέτρου και αυτοεξεφτελίζονται σε δημόσια θέα άλλοτε σκόπιμα προσπαθώντας να κερδίσουν την εύνοια των τηλεθεατών και άλλοτε εν αγνοία τους. Σε πολλές περιπτώσεις ίσως αυτό γίνεται με την καθοδήγηση της παραγωγής για να πετύχουν υψηλά νούμερα τηλεθέασης και, άρα, περισσότερα κέρδη για την τηλεοπτική στέγη του παιχνιδιού.

• Υποβαθμίζεται η ποιότητα των τηλεοπτικών προγραμμάτων μέσω της προβολής τέτοιων εκπομπών. Η υψηλή τους τηλεθέαση και ο ανταγωνισμός μεταξύ των τηλεοπτικών καναλιών ουσιαστικά αναγκάζει τα κανάλια να τα εντάξουν στο πρόγραμμά τους, με συνέπεια να τα παγιώνει στη συνείδηση του κοινού ως ποιοτικές εκπομπές υποβαθμίζοντας, παράλληλα, την αισθητική του. Έτσι, το κοινό συγχέει λανθασμένα το φαίνεσθαι με το είναι και αλλοιώνονται τα αξιολογικά του κριτήρια.

• Ουσιαστικά οι συμμετέχοντες είναι έρμαια των κανόνων και όρων του παιχνιδιού τους οποίους υποχρεώνονται να τηρούν ευλαβικά, καθώς δεσμεύονται με συμβόλαια τα οποία υπογράφουν κατά την είσοδό τους στο παιχνίδι. Αυτό έχει ως συνέπεια οι συμμετέχοντες να είναι αναγκασμένοι να υιοθετήσουν συμπεριφορά που δεν εκφράζει το χαρακτήρα τους και την προσωπικότητά τους και παραβιάζει ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα.

• Το κοινό αποχαυνωμένο παρακολουθεί ευλαβικά τέτοιου είδους εκπομπές με συνέπεια να αδιαφορεί για άλλα σημαντικότερα κοινωνικά, οικονομικά ή πολιτικά θέματα που απασχολούν το κοινωνικό σύνολο. Η νωθρότητα αυτή που του προκαλούν τέτοιου είδους χαμηλής ποιότητας εκπομπές καθιστά τον πολίτη αδιάφορο και παθητικό θεατή του πολιτικοκοινωνικού γίγνεσθαι.

Κατεβάστε το αρχείο: Ριάλιτι σόου/τηλεπαιχνίδια – σχεδιάγραμμα