Τι ήταν αυτό που ονομάζουμε Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και ποια υπήρξε η σημασία του στην ιστορία του αρχαιοελληνικού και του παγκόσμιου πολιτισμού;

H ελληνιστική περίοδος θεωρούνταν παλαιότερα περίοδος παρακμής συγκριτικά με την “κλασική” περίοδο (5ος-4ος αι. π.Χ) και ειδικά με τον “χρυσό αιώνα του Περικλή”. Στην πραγματικότητα, υπήρξε περίοδος πολυποίκιλου εμπλουτισμού, εμβάθυνσης και διάδοσης του αρχαιοελληνικού πνεύματος και ανάπτυξης όλως ιδιαιτέρως της φιλοσοφίας και του συνόλου φάσματος των επιστημών, η οποία μπολιάζοντας τη Ρώμη έθεσε τις βάσεις του σύγχρονου κόσμου. Ένας από τους σημαντικότερους πολιτισμικούς πυλώνες της ελληνιστικής εποχής υπήρξε η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας.

Η Βιβλιοθήκη ιδρύθηκε είτε επί Πτολεμαίου Α᾽ του επιλεγομένου Σωτήρος είτε επί Πτολεμαίου Β᾽ του Φιλαδέλφου στα τέλη του 4ου ή στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. Αποδείχθηκε θεσμός μακρόβιος, ο οποίος ξεκίνησε μεν να παρακμάζει μετά την ήττα του Μάρκου Αντωνίου στο Άκτιο και την κατάλυση της ρωμαϊκής respublica (31 π.Χ.), αλλά άντεξε μέχρι τουλάχιστον τα τέλη του 4ου αιώνα μ.Χ. Δεν αποκλείεται μάλιστα να μην αφανίστηκε εντελώς παρά μόνο με τη σαρωτική επικράτηση των Αράβων στην Αίγυπτο τον 7ο αιώνα.

Η Βιβλιοθήκη δεν ήταν απλό αποθετήριο βιβλίων. Υπήρξε τμήμα ενός ευρύτερου σχηματισμού με το όνομα Μουσεῖον, το οποίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, τηρουμένων των αναλογιών, ως το πρώτο πανεπιστήμιο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το Μουσείο ήταν ένα οργανωμένο, άριστα εξοπλισμένο ερευνητικό κέντρο με όλη τη σύγχρονη σημασία της λέξης. Εκτός από αυτή καθαυτή τη Βιβλιοθήκη, η οποία στην ακμή της υπολογίζεται ότι στέγαζε μέχρι και μισό εκατομμύριο τόμους, το Μουσείο περιλάμβανε αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια, αναγνωστήρια, έναν περίπατον (δηλαδή χώρο στον οποίο περιφέρονταν συζητώντας, κατά τα πρότυπα της σχολής του Αριστοτέλη, οι ένοικοι και οι επισκέπτες), καθώς και καταλύματα, στα οποία κατοικούσαν και σιτίζονταν με πτολεμαϊκή χρηματοδότηση μερικοί από τους σημαντικότερους ποιητές, φιλολόγους και επιστήμονες της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής περιόδου. Το πλησιέστερο σύγχρονο ανάλογο της αρχαίας Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας είναι τα σημερινά αγγλικά πανεπιστημιακά κολλέγια της Οξφόρδης και του Καίμπριτζ, τα οποία ξεκίνησαν να αναπτύσσονται από τον 13ο αιώνα και εξής ως κοινόβια ερευνητών και διανοουμένων υπό την πατρωνεία των βασιλέων.

Η συνέχεια στη σελίδα antonispetrides.wordpress.com

Προηγούμενο άρθροΗμερίδα για τη Σχολή και το Πέρασμα
Επόμενο άρθροΝεοελληνική Γλώσσα Β´ Λυκείου: Θέματα Πανελληνίων 1999
Ο Αντώνης Κ. Πετρίδης (γεν. 1975) είναι αριστούχος απόφοιτος κλασικής φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Cambridge (Trinity College). Υπηρετεί ως Επίκουρος Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πρόγραμμα “Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό” του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα κινούνται κυρίως γύρω από το αρχαίο ελληνικό θέατρο και την ελληνιστική λογοτεχνία. Από το 2009 ανήκει στην ομάδα που συνέγραψε και εποπτεύει την εφαρμογή του Νέου Αναλυτικού Προγράμματος για τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών στη Μέση Εκπαίδευση. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας έχει αναλάβει την πτυχή της Αρχαίας Γραμματείας από Μετάφραση στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου.

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.