Του Νίκου Τσούλια
Οι πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ερντογάν περί ήττας της Τουρκίας στη Συνθήκη της Λωζάνης επισημοποιεί ουσιαστικά την επεκτατική πολιτική και τον αναθεωρητισμό, που προωθεί η Τουρκία όλη την προηγούμενη περίοδο. Η χώρα μας έχει ήδη μαρτυρική εμπειρία από αυτή την βάρβαρη πολιτική με την Κατοχή της Βόρειας Κύπρου, με το βίαιο ξεριζωμό των Ελλήνων από τις άλλοτε ανθούσες περιοχές του ελληνισμού στη Σμύρνη, στην Κωνσταντινούπολη, στον Πόντο, στην Ίμβρο, στην Τένεδο. Παράλληλα έχουμε τις συνεχείς παραβιάσεις στον εναέριο χώρο μας στο Αιγαίο και την αμφισβήτηση της υφαλοκρηπίδας των νησιών μας.
Ο Τούρκος πρόεδρος θέλει να θυμάται την πάλαι ποτέ οθωμανική αυτοκρατορία θεωρώντας πως κάτι τέτοιο δημιουργεί και μια αίσθηση διεκδίκησης για κάτι περαιτέρω πέραν των σημερινών συνόρων. Αλλά η ιστορία δεν σταματάει όπου επιδιώκει ο τουρκικός επεκτατισμός και έχει άλλες, πολύ διαφορετικές διδαχές. «Ξεχνάει» η αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας ότι έχει έλθει ως κατακτητής στην περιοχή σκορπίζοντας την καταστροφή λαών και λαών. Θέλει να «ξεχνάει» ότι εδώ υπήρχε η λαμπρότητα του Βυζαντίου, η πιο μακρόχρονη αυτοκρατορία που υπήρξε ποτέ στο χάρτη του Δυτικού πολιτισμού. Εξακολουθεί να επιδιώκει την παραπλάνηση με τον τρόπο γραφής της ιστορίας της και προσπαθεί να μην αναφέρει ότι τα παράλια της Μικράς Ασίας είναι μια κοιτίδα του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Έτσι ακόμα και στους τουρίστες των περιοχών αυτών (της Εφέσου, της Μιλήτου κλπ κλπ) γίνονται προσπάθειες να προσπερνούν την πραγματικότητα με αποσιωπήσεις και διαστρεβλώσεις! Αλλά το μόνο που καταφέρνει είναι να γίνεται περιγέλαστη στα μάτια των επισκεπτών…
Αν η ομάδα εξουσίας της Τουρκίας θέλει να θυμάται το χάρτη των αλλοτινών εδαφών της, πρέπει να κατανοήσει ότι αν προσεγγίσουμε έτσι την ιστορία, θα πρέπει μάλλον να ονειρεύεται το απώτερο παρελθόν της στα βάθη της Ασίας. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι «δόξες και μεγαλεία» δεν μπορεί να είναι οι πόλεμοι και οι καταστροφές, οι γενοκτονίες και ξεριζωμοί λαών και εθνοτήτων. Και αν έχει στο μυαλό της κάποια τζαμιά στην Ελλάδα – τα οποία ουδόλως έχουν πειραχτεί -, δεν θα πρέπει να ξεχνά το τι βεβηλώσεις και βαρβαρότητες έχει κάνει και τι κάνουν στις χριστιανικές εκκλησίες του Πόντου, της Πόλης και της Μικράς Ασίας αλλά και στο σύμβολο της Ορθοδοξίας και του Παγκόσμιου πολιτισμού, την Αγιά Σοφιά.
Η ιστορία δεν διαβάζεται ούτε ερμηνεύεται καταπώς θέλει μια αντίληψη στρέβλωσης της πραγματικότητας. Η ιστορία κάθε λαού είναι η συλλογική του συνείδηση και έχει νόημα και αξία, προοπτική και μέλλον μόνο όταν η όποια ερμηνευτική πρόσληψή της στηρίζεται πάνω στην αλήθεια και όταν έχει στραμμένο το βλέμμα της στην προαγωγή της ειρήνης και της συνεργασίας των λαών. Η πολεμική διάθεση και η όποια αντίληψη αναθεωρητικότητας του στάτους στην περιοχή δεν είναι μόνο στοιχεία αστάθειας αλλά προσβάλλουν και υπονομεύουν ευθέως το Διεθνές Δίκαιο και την «καταστατική σύσταση» του σύγχρονου πολιτισμού.
Ο Ερντογάν πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι το μέλλον δεν ανήκει στους Σουλτάνους αλλά στις «ανοιχτές και δημοκρατικές κοινωνίες». Το ότι υπερηφανεύεται κάθε τόσο ότι έχει το δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ – μετά από εκείνον των ΗΠΑ – καταδεικνύει με τον πιο εμφαντικό τρόπο ότι δεν κατανοεί τις βαθιές διεργασίες που έχει επιφέρει η νεωτερικότητα στην ιστορία της ανθρωπότητας, ότι δεν αντιλαμβάνεται πού βρίσκεται η πραγματική δύναμη των κρατών. Βέβαια όταν η Τουρκία όχι μόνο δεν έχει βιώσει αλλά δεν θέλει ούτε καν να διδαχτεί από τους Διαφωτισμούς, από τον Κοινοβουλευτισμό και από τη Δημοκρατία της Ευρώπης και της Δύσης, παραδέχεται ότι δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Οι πολλαπλές παρεμβάσεις του στρατού στην πολιτική, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός και η κυρίως η πλήρης αντιδημοκρατική σύσταση και μακρά από κάθε έννοια πραγματικού κοινοβουλευτισμού θεμελίωση του τουρκικού κράτους, η καταπίεση του Κουρδικού έθνους και οι γενοκτονίες κατά Ελλήνων και Αρμενίων είναι η «μαύρη παρακαταθήκη» της πολιτικής που προωθεί ο Ερντογάν. Αυτές τις βαρβαρότητες κανένας φιλειρηνικός λαός δεν πρόκειται να τις ανεχτεί. Η Τουρκία για να δημιουργήσει ένα αισιόδοξο μέλλον για το λαό της έχει έναν μόνο δρόμο: της ειρήνης και της συνεργασίας με τους λαούς της περιοχής, του πλήρους εκδημοκρατισμού της, της εγκατάλειψης κάθε ιδέας επεκτατισμού, της αποδοχής του σημερινού στάτους και της αναγνώρισης των ιστορικών δικαιωμάτων του Κούρδων.
Η Τουρκία θα πρέπει να ξεκαθαρίσει την εθνική της στρατηγική. Θα επιλέξει τους δρόμους της Ευρώπης και του ειρηνικού μέλλοντος ή θα κινείται στις χαμένες οριστικά «δόξες» των Σουλτάνων και στις πολεμοκάπηλες πολιτικές; Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να ισορροπήσει σ’ αυτή τη βαθιά αντίφαση.
Προφανώς και δεν είναι θεωρητικό ζήτημα η επεκτατική πολιτική της Τουρκίας. Υπό άλλες συνθήκες η επιθετική συμπεριφορά δεν θα είχε μείνει μόνο στις παραβιάσεις.Σοβαρό πρόβλημα αποτελεί και το γεγονός ότι είναι αναξιόπιστοι συνομιλητές, κατά τη γνώμη μου, και έτσι τα περιθώρια βελτίωσης των σχέσεων και περιορισμού της προκλητικής συμπεριφοράς τους είναι εξαιρετικά δύσκολα.
Συμφωνώ με την παρατήρησή σας. Όμως η επεκτατικότητα της Τουρκίας δεν είναι θεωρητικό ζήτημα. Η κατοχή του Βόρειου τμήματος της Κύπρου από την Τουρκία είναι γεγονός, που θέλουμε να το ξεχνάμε… Επίσης οι παραβιάσεις και παραβάσεις του εναέριου χώρου μας είναι συστηματικές.
Θεωρώ ότι αν η Ελλάδα δεν είχε ευνοϊκούς συσχετισμούς δυνάμεων στο διεθνές σκηνικό με τη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα είχαμε περισσότερες προκλήσεις… Αυτό το θέτω υπόψη σ’ όλους τους αντιτιθέμενους (κόμματα και πρόσωπα) στη συμμετοχή μας αυτή.
Νίκος Τσούλιας
Ενδιαφέρον είναι και το παρακάτω άρθρο της Καθημερινής http://www.kathimerini.gr/877378/article/epikairothta/politikh/to-mhnyma-toy-erntogan-kai-oi-treis-apodektes-toy
Οι δηλώσεις αυτές του Σουλτάνου Ερντογάν προφανώς δείχνουν την πάγια επεκτατική πολιτική της Τουρκίας.Ίσως τώρα βέβαια να έγιναν περισσότερο για εσωτερικούς λόγους.Αυτό που διδάσκει πάντως και αυτή η ιστορία είναι ότι δεν είναι αξιόπιστος συνομιλητής.Δυστυχώς όμως πρέπει να πορευόμαστε με αυτό το δεδομένο.