“Νόμιζε δέ τήν μέν Πατρίδα οἶκον, τούς δέ πολίτας ἑταίρους»
Αφορμή για το σημερινό άρθρο μου παρέσχε το δημοσίευμα της συντοπίτισσας, συμπατριώτισσας, συμπαραστάτριας στον κοινό αγώνα για τη νεο-αναγέννηση των νεο-Ελλήνων, Ιωνίδας ή Ιωνιάδας Φαίδρας Φραγκομανώλη – Κοκκόλα (“Ε”, φύλλο 26/9/2015) με τίτλο “Το Οδεμήσιο” αφιερωμένο στην πατρογονική μου εστία, στον Καζά (=επαρχιακή περιφέρεια) με τα 141 ή 146 χωριά και τους τρεις Δήμους,Οδεμήσιο (Οντεμίς) της Σμύρνης της Ιωνίας. Κοντά στο Οδεμήσιο υπήρχε η αρχαία πόλη Ύπ-αιπα*.
Οφείλω μεγάλας χάριτας στη Φαίδρα, που μου ταρακούνησε τη μνήμη και τη σκέψη για τις ένδοξες, αλησμόνητες πατρίδες και την Ιωνία*, που αποτελεί την κοιτίδα του Παγκόσμιου Πολιτισμού, αφού όλα ξεκίνησαν από την Ιωνία, το λίκνο όλων των επιστημών και των τεχνών.
Με την ευκαιρία αυτή θέλω να ενώσω τη φωνή μου με τη δική της και να συμπληρώσω ορισμένα στοιχεία, πληροφορίες που μου έδωσε αφορμή να αλιεύσω από τον ωκεανό/θησαυρό της Αρχαιοελληνικής Γραμματείας.
Θα ξεκινήσω από την ετυμολογία της πόλης Ύπ-αιπα, αφού, αυτόν το σκοπό και ιδέα υπηρετεί αυτή η στήλη.
Ο Αίλιος ο Ηρωδιανός, αρχαίος Έλληνας Γραμματικός από την Αλεξάνδρεια (2ος μ.Χ.) αναφέρει για τα Ύπ-αιπα = πόλις Λυδίας κτισθεῖσα ὑπό τό παρακείμενον ὄρος, τό Αἶπος.
Ο Γεωγράφος Στράβων (64 π.Χ. – 24 μ.Χ.) από την Αμάσεια του Πόντου (πατριωτάκι!) στο έργο του “Γεωγραφικά” αποτελούμενο από 17 βιβλία, ο πιο ακριβής και ποιοτικός “Παγκόσμιος Γεωγραφικός Άτλας” της εποχής του αναφέρει στο βιβλίο 13, 4, 7 στο λήμμα Ύπ-αιπα: δέ πόλις ἐστι καταβαίνουσιν ἀπό τοῦ Τμώλου πρός τό Καΰστρου Πεδίον. Ο Τμώλος αποτελούσε την καρδιά της αρχαίας Λυδίας. Πήρε το όνομά του το βουνό από τον μυθικό βασιλιά των Λυδών Τμώλο, γιο του Άρη και της Θεογόνης. Στην ελληνική μυθο-λογία (προφορική προ-ιστορία) ο Κάυστρος ήταν η προσωποποίηση του ποταμού Καΰστρου της Λυδίας, του σημερινού Κιουτσούκ Μεντερές της Ανατολίας.
Ο Κάυστρος ήταν γιος του Αχιλλέα και της βασίλισσας των Αμαζόνων, της Πενθεσίλειας. Γιος του ήταν ο Έφεσος, ο ιδρυτής της ομώνυμης πόλης. Ο Κάυστρος είχε και μια κόρη, τη Σεμίραμη, που την απέκτησε με την Δερκετώ. Η αρχαιότερη αναφορά βρίσκεται στον Όμηρο, Ιλιάς Β 461, «Ἀσίῳ ἐν λειμῶνι, Καϋστρίου ἀμφί ρέεθρα».
Ο Στράβων αναφέρει τη Σμύρνη ως «τήν καλλίστην τῶν πασῶν πόλεων», αλλά οι “στραβοί” Νεοέλληνες δεν διαβάζουν Στράβωνα για να ξε-στραβωθούν!
Ο φιλέλληνας ένθερμος περιηγητής Σατωβριάνδος, 1768-1848 αναφέρει τη Σμύρνη ως “το Παρίσι της Ανατολής”. Ο άνθρωπος που πίστευε πως η Γαλλία ήταν “η πρωτότοκος θυγάτηρ της Ελλάδος κατά τε την ανδρείαν, την ευφυΐαν και τας τέχνας”.
Ο Παυσανίας (= ο παύων/καταλύων την ανίαν και την άνοιαν, αλλά οι Νεοέλληνες είναι τόσο βυθισμένοι στη μακαρία βαρεμάρα/πλήξη τους που δεν θέλουν να ξυπνήσουν/αφυπνιστούν μπας και χάσουν τα κεκτημένα “προνόμια” τους!!!). «Οι Έλληνες δεν φροντίζουν την Ελλάδα και κοιμούνται αμέριμνοι πάνω στα λείψανά της» (Σατωβριάνδος).
Ο Μέγας περιηγητής και Γεωγράφος, 120 – 176/180, στο έργο του, αποτελούμενο από 10 βιβλία «Ελλάδος περιήγησις» αναφέρει στο 4ο βιβλίο του “τα Μεσσηνιακά» του, κεφ. 21, πως η Σμύρνη ήταν σύμβολο ανδρείας. Ο Αριστομένης, Σπαρτιάτης στρατηγός, στον πόλεμο Σπαρτιατών-Μεσσηνίων είπε στους στρατιώτες του να μιμηθούν «Σμυρναίων τά τολμήματα ἀναμιμνήσκοντες» τα ανδραγαθήματα των Σμυρναίων και να πολεμήσουν όπως αυτοί.
«Ἀφρήτωρ, Ἀθέμιστος, Ἀνέστιος ὅστις οὐ πρότερον τοῦ τῆς Σμύρνης κάλλους ἐρᾷ»
(=ακοινώνητος, άνομος/άδικος, άπατρις, όποιος δεν λιμπίζεται πρώτα την ομορφιά της Σμύρνης).
Στη μικρή πόλη Ύπ-αιπα της Λυδίας έλαβε χώρα ο πρώτος διαγωνισμός ύφανσης. Διαγωνίστηκε η Αράχνη*, η κόρη του βαφέα Ίδμωνα* με τη θεά Αθηνά, την προστάτιδα της υφαντικής τέχνης. Στο κέντημα της Αθηνάς απεικονίζονταν οι τύχες των θνητών, που τόλμησαν να προκαλέσουν τους θεούς. Το έργο της Αράχνης σατίριζε τους θεούς. Εξοργισμένη η θεά Αθηνά από την ύβρι και το θράσος της Αράχνης καθώς και από την απαράμιλλη ικανότητά της, την ανάγκασε να νιώσει τέτοια ενοχή/προσβολή, ώστε να κρεμαστεί. Σοκαρισμένη η Αθηνά πασπάλισε με ακόνιτο (δηλητηριώδες φυτό) το σώμα της Αράχνης μετατρέποντάς την σε αράχνη-έντομο και την καταράστηκε να ‘ναι πάντα κρεμασμένη καθώς θα ασκεί την παλιά της τέχνη «θα ταλαντεύεσαι σ’ ένα νήμα σ’ όλη του τη ζωή».
Η Αράχνη πέτυχε τρεις στόχους / διδάγματα:
― Πρώτον κατέβασε τους θεούς από τον ουρανό στη γη και τους ανάγκασε να παρουσιαστούν μπροστά της για να διαγωνιστούν ποια είναι η καλύτερη.
― Δεύτερον υποστηρίζοντας πως ήταν αυτοδίδακτη, τους δίδαξε πως οι άνθρωποι δεν έχουν να μάθουν τίποτα από τους θεούς, δεν τους χρειάζονται, τα καταφέρνουν και μόνοι τους, χωρίς αυτούς.
― Τρίτον η Αξιοπρέπεια του ανθρώπου είναι ισχυρότερη από την παντοδυναμία των θεών.
Τέλος ξεφυλλίζοντας το 5ο βιβλίο παραγρ. 27, εδάφιο 6 (Ηλιακά Α’ του Παυσανία) “για να διασκεδάσω την ανία μου” έπεσα σε μια νέα φλέβα χρυσού από το μεγάλο ορυχείο που λέγεται Αρχαία Ελληνική Γραμματεία: το άγιο φως έρχεται από τα Ύπ-αιπα!
«Ἔστι γάρ Λυδοῖς ἐπίκλησιν Περσικοῖς ἱερά ἔν τε Ἰεροκαισαρείᾳ καλουμένη πόλει, καί ἐν Ὑπ–αίποις, ἔν ἑκατέρῳ δέ τῶν ἱερῶν οἴκημα τε, καί ἐν τῷ οἰκήματί ἐστιν ἐπί βωμοῦ τέφρα· χρόα δέ οὐ κατά τέφραν ἐστίν αὐτῇ τήν ἄλλην. Ἐσελθών δέ ἐς τό οἴκημα ἀνήρ μάγος καί ξύλα ἐπιφορήσας αὖα ἐπί τόν βωμόν πρῶτα μέν τιάραν ἐπέθετο ἐπί τῇ κεφαλῇ, δεύτερα δέ ἐπίκλησιν ὅτου δή θεῶν ἐπᾴδει βάρβαρα καί οὐδαμῶς συνετά Ἕλλησιν, ἐπᾴδει δέ ἐπιλεγόμενος ἐκ βιβλίου. Ἄνευ τε δή πυρός ἀνάγκῃ πᾶσα ἁφθῆναι τά ξύλα καί περιφανῆ φλόγα ἐξ αὐτῶν ἐκλάμψαι.
(=οι Λυδοί που επονομάζονται Περσικοί έχουν ένα ιερό στην πόλη που λέγεται Ιεροκαισάρεια και άλλο ιερό στα Ύπαιπα· σε καθένα από τα ιερά αυτά υπάρχει ένα οικοδόμημα, μέσα στο οποίο είναι ένας βωμός με στάχτη πάνω που δεν έχει το συνηθισμένο χρώμα της στάχτης. Ενας μάγος μπαίνει στο οικοδόμημα, βάζει πάνω στο βωμό ξερά ξύλα, φορεί έπειτα στο κεφάλι τιάρα και ψάλλει μια επίκληση σε κάποιο θεό σε “βάρβαρη” γλώσσα τελείως ακατανόητη στους Ελληνες· την επίκληση που ψάλλει τη διαβάζει από βιβλίο. Πρέπει λοιπόν χωρίς φωτιά ν’ ανάψουν τα ξύλα και ν’ αναπηδήσει απ’ αυτά ζωηρή φλόγα).
Εμένα όλο το τελετουργικό μού θύμισε την τελετή αφής του αγίου φωτός στον Πανάγιο τάφο του ιερού Ναού της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα, κατά την ημέρα του Μεγάλου Σαββάτου.
Μπορεί και να κάνω λάθος στο συλλογισμό μου, όμως το κείμενο είναι ανόθετο και αδιάψευστο. Η περιγραφή ταιριάζει απόλυτα. Ο νοών νοείτω.
«Η ιστορία δεν είναι ένα φορτίο για τη ΜΝΗΜΗ, αλλά μια φώτιση για την ΨΥΧΗ και το ΝΟΥ».
* Ὕπ‑αιπα από τα ὑπό και αἶπος. το αἶπος = κρημνῶδες ὕψος, απότομος κορυφή. αἰπήεις, αἰπός, αἰπύς, αἰπεινός = ὑψηλός (υπήρχε κέντρο λατρείας της Αρτέμιδας Αναΐτιδος και τελούνταν αγώνες «τα Μεγάλα Αρτεμίσια».
* αράχνη: Ι) από το αναρριχώμαι, 2) από το αραιά ίχνη έχειν, από την αραιότητα των ποδιών της, 3) από το είς τον αέρα αίρειν τα ίχνη.
* ὁ, ἡ ἴδμων, ονος = ειδήμων, επιστήμων, έμπειρος – από το ρήμα οἶδα = γνωρίζω. Ίδμεν αντί ίσμεν α’ πληθ. πρόσ. του οἶδα, Ἰδμοσύνη = γνώση, επιστήμη, εμπειρία.
* Ο Ξούθος ήταν ένα από τα τρία παιδιά του Έλληνος και της Νύμφης Ορσηίδας (ὄρνυμι μέλλ. ὄρσω = θέτω σε κίνηση, σηκώνω, παρακινώ, διεγείρω), αδελφός του Αιόλου (του γενάρχη των Αιολέων) και του Δώρου (του γενάρχη των Δωριέων).
Ο Ξούθος (= ξανθός) παντρεύτηκε την Αθηναία Κρέουσα (= κρείουσα, αρχηγός, άρχουσα, κυρία, έξοχη) και έκαναν έναν γιο, “με τη βοήθεια του Απόλλωνα” τον Ίωνα, τον γενάρχη και επώνυμο ήρωα τωνΙώνων.
Γνωστός και μέγας γλωσσοκτόνος, θεωρεί τη λέξη Ίωνες < IaFones < μυκηναϊκά i-a-wo-ne αγνώστου ετύμου.
Εμείς αντίθετα τη θεωρούμε αιγαιοπελασγική και την ετυμολογούμε από: α) το ἰωή < ἵημι = φωνή, πνοή ίή με πλεονασμό το ω.
β) ἰά = πολεμική κραυγή όταν πολεμούσαν.
γ) από τη μετοχή ἰών, ἰοῦσα, ἰόν του ρήμ. εἶμι που σημαίνει θα πορευτώ, θα βαδίσω, Ἴωνες = οι προπορευόμενοι.
Πηγή:www.ebdomi.com
