Είπαμε πολλά στα δύο προηγούμενα κείμενα σχετικά με τα μεγαθέματα του Αγαμέμνονα. Δεν είναι δυνατόν να αντιληφθούμε, όμως, πλήρως την ουσία αυτού του έργου, αν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι (α) πρόκειται απλώς για το πρώτο μέρος μιας τριλογίας και (β) ότι η τριλογία αποτελεί για μας την παλαιότερη τεκμηριωμένη αξιοποίηση δύο σπουδαιότατων θεατρικών συμβάσεων, που σφραγίζουν τη φυσιογνωμία της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας: της αξιοποίησης του τρίτου υποκριτή (η εισαγωγή του οποίου πιστώνεται στον Σοφοκλή) και της πλήρους ένταξης του σκηνικού οικοδομήματος στη σημειολογία της παράστασης. 

ΜΙΑ ΕΝΙΑΙΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ

Η επισήμανση ότι ο Αγαμέμνων δεν είναι αυτοτελές έργο δεν συνεπάγεται μόνο το προφανές: ότι δηλαδή η δολοφονία του Αγαμέμνονα δεν συνιστά το τέλος της αφήγησης. ΑΛΛΑ: Τα μεγάλα θέματα του Αγαμέμνονα (η Δίκη και ο φαύλος κύκλος της βίας, η Πειθώ, ο Οίκος και η Πόλις, το Άρρεν και το Θήλυ κλπ), συνεχίζουν να τυγχάνουν διαπραγμάτευσης και να εξελίσσονται αφηγηματικά στα άλλα δύο έργα. Και επίσης, τα τρία έργα συνέχονται μεταξύ τους με πολλούς άλλους θεατρικούς τρόπους, κυρίως μέσα από oπτικούς και άλλους παραλληλισμούς μεταξύ σκηνών (mirror scenes). Τέσσερα παραδείγματα τέτοιων «αντικατοπτρικών σκηνών» θα σας αναλύσω παρακάτω.

1. ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΟΥ ΑΔΗ

Κοιτάζοντας το σκηνικό οικοδόμημα, τον Οίκο του Ατρέα, στον οποίο πρόκειται σύντομα κι αυτή να μπει, για να συναντήσει τον θάνατό της, η Κασσάνδρα καταλαμβάνεται από βαθύ τρόμο: «Είναι μισόθεος ο οίκος αυτός», αναφωνεί (μισεί τους θεούς ή οι θεοί τον μισούν). «Έχει γνωρίσει πολλά κακά, φόνους μεταξύ συγγενών. Είναι σφαγείο ανθρώπων και το δάπεδό του είναι ραντισμένο με αίμα».

Ένα από τα στοιχεία που συνέχουν την τριλογία, ειδικά τα δύο πρώτα έργα της,είναι η λειτουργία των σκηνικών θυρών ως Πυλών του Άδη, όπου οι άνθρωποι μπαίνουν για να πεθάνουν με βίαιο τρόπο. Η Κλυταιμήστρα, που έχει αποκληθεί «Μάνα του Άδη» φυλάσσει το πρόθυρο (είναι επίσης δωμάτων κύων, σκύλα πυλωρός) και ελέγχει την κίνηση από τα έξω προς τα μέσα – την ελέγχει απόλυτα, μέχρι που συναντή την αντίσταση της Κασσ.

Πηγή: Ολόκληρο το άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε στο http://antonispetrides.wordpress.com

Προηγούμενο άρθροΤο Χρεος ( Π8, 6 Απριλιου 1941 )
Επόμενο άρθροΑναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος ΦΠΨ του καθηγητή κ. Jens Halfwassen
Ο Αντώνης Κ. Πετρίδης (γεν. 1975) είναι αριστούχος απόφοιτος κλασικής φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Cambridge (Trinity College). Υπηρετεί ως Επίκουρος Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πρόγραμμα “Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό” του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα κινούνται κυρίως γύρω από το αρχαίο ελληνικό θέατρο και την ελληνιστική λογοτεχνία. Από το 2009 ανήκει στην ομάδα που συνέγραψε και εποπτεύει την εφαρμογή του Νέου Αναλυτικού Προγράμματος για τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών στη Μέση Εκπαίδευση. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας έχει αναλάβει την πτυχή της Αρχαίας Γραμματείας από Μετάφραση στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου.

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.