Σε τροχιά… πανελλαδικών εξετάσεων έχουν μπει τα πανεπιστήμια της χώρας. Ωστόσο, γρίφος παραμένει ο αριθμός των εισακτέων στα Πανεπιστήμια και τα Τ.Ε.Ι. εφέτος, που δεν έχει ανακοινωθεί επισήμως από το υπουργείο Παιδείας, αλλά έχουν δοθεί στην δημοσιότητα μόνο οι προτάσεις του μαζί με τον σχεδιασμό της «Αθηνάς».
Παράλληλα, με τα πανεπιστήμια μπροστά σε μια νέα περίοδο που χαρακτηρίζεται από το βασικό δεδομένο της υποχρηματοδότησής τους αλλά και τον σχεδιασμό της «Αθηνάς» στο τελικό στάδιο του, οι πρυτάνεις των Α.Ε.Ι. συναντήθηκαν για μια ακόμη φορά σε Σύνοδό τους που έγινε στην Αθήνα.
Πάντως οι πρυτάνεις χαρακτήρισαν στο ψήφισμά τους «μονομερή» τον σχεδιασμό της «Αθηνάς» για την αναδιάρθρωση της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας.
Mε την «Αθηνά» ολοκληρωμένη, τον θόρυβο που προκάλεσε παρελθόν(;) και τα πανεπιστήμια μπροστά σε μια νέα περίοδο που χαρακτηρίζεται από το βασικό δεδομένο της υποχρηματοδότησής τους… «αναμετρήθηκαν» οι πρυτάνεις των ΑΕΙ στην 72η Σύνοδό τους που έγινε στην Αθήνα με οικοδεσπότη το Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Οι πρυτάνεις χαρακτήρισαν σε ψήφισμά τους «μονομερή» τον σχεδιασμό της «Αθηνάς» για την αναδιάρθρωση της ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ καυτηρίασαν με δηλώσεις τους τα θέματα υποχρηματοδότησης της έρευνας και του αριθμού των εισακτέων που προτείνεται από το υπουργείο Παιδείας εφέτος και είναι πολύ μεγαλύτερος από τον περυσινό σε αρκετά τμήματα (ειδικά της θετικής κατεύθυνσης και τα Πολυτεχνεία). Ειδικά τα θέματα της έρευνας κάλυψαν μεγάλο μέρος των συζητήσεων που έγιναν κατά τη διάρκεια των εργασιών της Συνόδου. Όπως επεσήμαναν οι πρυτάνεις των ΑΕΙ, παγωμένα είναι σήμερα όλα τα προγράμματα έρευνας στα ελληνικά πανεπιστήμια, σε περίοδο μάλιστα κατά την οποία η χώρα επιδιώκει να ενισχύσει κάθε μορφή ανάπτυξης. Μάλιστα, τα πανεπιστήμια κινδυνεύουν να βρεθούν και απολύτως απομονωμένα καθώς δεν έχουν πληρωθεί ούτε οι συνδρομές τους στα επιστημονικά περιοδικά.
Στη Σύνοδο συζητήθηκαν όμως και τα θέματα σχέσεων μεταξύ πρυτάνεων και των νέων Συμβουλίων στα Πανεπιστήμια, που αποτελούν έναν νέο θεσμό που δοκιμάζεται τώρα στην ανώτατη εκπαίδευση της χώρας. «Η Σύνοδος των Πρυτάνεων, κατά τη δεύτερη ακαδημαϊκή χρονιά που διανύει με την εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου και την τρίτη χρονιά με την εφαρμογή του δημοσιονομικού πλαισίου σταθερότητας, διαπιστώνει την αδυναμία ακόμη και της στοιχειώδους λειτουργίας και την απορρύθμιση του Ελληνικού Δημόσιου Πανεπιστημίου» αναφέρεται στο ψήφισμα που εκδόθηκε από τους πρυτάνεις των ΑΕΙ μετά τη λήξη των εργασιών της Συνόδου τους.
«Μια σημαντική και νέα διάσταση είναι αυτή της ασάφειας και σύγκρουσης αρμοδιοτήτων μεταξύ αφενός των Πρυτανικών Αρχών και της Συγκλήτου και αφετέρου των Συμβουλίων των Ιδρυμάτων που αναφύονται σε ακαδημαϊκά, διοικητικά και ερευνητικά θέματα. Η τροποποίηση του νόμου προκειμένου να ανασυσταθούν άμεσα τα Πρυτανικά Συμβούλια, να λειτουργήσουν οι Σύγκλητοι με ισότιμη συμμετοχή των Αντιπρυτάνεων και Αναπληρωτών Πρύτανη και να ρυθμιστεί η εκλογή των Αναπληρωτών Πρύτανη με καθολική ψηφοφορία, αποτελεί άμεση προϋπόθεση για τη διοικητική ευρυθμία των Πανεπιστημίων» αναφέρεται στο ψήφισμα.«Η επεξεργασία του κανονιστικού πλαισίου της διοίκησης των Ιδρυμάτων (Οργανισμός και Εσωτερικός Κανονισμός που κατατίθεται από τον Πρύτανη με τη γνώμη της Συγκλήτου στα Συμβούλια προς έγκριση) αποτελεί άμεση προτεραιότητα για τη Σύνοδο των Πρυτάνεων, προκειμένου να εξασφαλιστούν οι ακαδημαϊκές διαδικασίες, οι θέσεις και ο ρόλος του προσωπικού όλων των κατηγοριών, καθώς και η ακαδημαϊκή αυτοδιοικητική πρακτική της συμμετοχής της πανεπιστημιακής κοινότητας στη λήψη αποφάσεων» αναφέρουν οι πρυτάνεις. «Από τον Σεπτέμβριο του 2013 προβλέπεται η διαγραφή φοιτητών. Η Σύνοδος επαναλαμβάνει τη διαφωνία της στην αυτοδίκαιη διαγραφή που παραβιάζει τα νόμιμα δικαιώματα των ενδιαφερομένων και δημιουργεί κοινωνικό πρόβλημα, δεδομένου ότι αφορά στο 1/3 των φοιτώντων. Απαιτούνται άμεσες μεταβατικές ρυθμίσεις» τονίζουν στο ψήφισμά τους.«Επιπρόσθετα υπάρχει άμεση ανάγκη να αναγνωριστούν οι υποψήφιοι διδάκτορες που μετέχουν σε ερευνητικά έργα ΕΣΠΑ (ΘΑΛΗΣ και άλλα, κοινοτικά προγράμματα) ως υπότροφοι, εφόσον έχουν προταθεί από τους επιστημονικά υπευθύνους και τις σχολές με βάση τον κανονισμό των Πανεπιστημίων και τις προδιαγραφές των συγκεκριμένων προγραμμάτων ΕΣΠΑ. Τη δραστική μείωσητης χρηματοδότησης των Πανεπιστημίων και της φοιτητικής μέριμνας ακολουθεί η δραστική μείωση και χρηματοδότηση του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (Σ.Ε.Α.Β.), με αποτέλεσμα να περισταλεί δρα-ματικά η πρόσβαση των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων και τις ηλεκτρονικές πηγές βιβλιογραφίας και να αποδυναμωθεί ακόμα και από τις στοιχειώδεις προϋποθέσεις της η λειτουργία του Πανεπιστημίου» αναφέρεται στο ίδιο ψήφισμα.
Αθηνά και νέος Νόμος
«Ως προς την ποιότητα των σπουδών (δεδομένου ότι ο νόμος 4009/2011 και 4076/2012 επιτρέπει στα Συμβούλια να ανασυγκροτήσουν τη Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας) επισημαίνουμε ότι η διασφάλιση της ποιότητας δεν έχει χαρακτήρα τιμωρίας αλλά κοινωνικής λογοδοσίας. Η εξωτερική αξιολόγηση που έχει διεξαχθεί από όργανα εκλεγμένα με ακαδημαϊκές διαδικασίες, τις ΟΜΕΑ και την ΜΟΔΙΠ και ενεργούντα με ακαδημαϊκά κριτήρια, θα πρέπει να συνεχισθεί, ώστε να μην διακυβεύεται το ακαδημαϊκό κύρος και το περιεχόμενο της αξιολόγησης» ανέφεραν οι πρυτάνεις για τον νέο Νόμο Πλαίσιο.«Είναι ευθύνη της Πολιτείας να διασφαλίζει τα προσόντα που προσφέρουν τα προγράμματα σπουδών με την ανάλογη κατάταξή τους στο εθνικό πλαίσιο προσόντων. Αντιθέτως οι σημερινές εισηγήσεις του υπουργείου Παιδείας αγνοούν το πρόγραμμα σπουδών και αθροίζουν αυθαιρέτως επιμέρους προσόντα.
Χαρακτηριστικό της αντιμετώπισης των προγραμμάτων σπουδών είναι άλλωστε και ο τρόπος που υλοποιήθηκε το σχέδιο Αθηνά. Αναδείχθηκαν τα προβλήματα έλλειψης διαδικασιών και χρήσης δεδομένων και παρουσιάστηκε το παράδοξο του καθορισμού Σχολών και κατευθύνσεων τμημάτων μονομερώς από το Υπουργείο. Αυτό συνέβη δίχως τη γνώμη, τη γνώση και τις επεξεργασίες των συλλογικών οργάνων των ΑΕΙ, όπως άλλωστε συνέβη και με τον ορισμό του αριθμού των εισακτέων φοιτητών που καθορίζει το υπουργείο Παιδείας δίχως να λαμβάνονται υπ όψιν οι δυνατότητες των ίδιων των Πανεπιστημίων» τονίζουν.
«Το Ελληνικό Πανεπιστήμιο σήμερα χαρακτηρίζεται από τη συλλογική αριστεία που δεν είναι καινούργια και δεν μπορεί να οικειοποιηθεί κανείς, απαιτείται όμως να την αναγνωρίσει και να την αξιοποιήσει η Πολιτεία στον αναπτυξιακό σχεδιασμό της χώρας. Το Δημόσιο Πανεπιστήμιο παράγει πάνω από το 80% της έρευνας και καινοτομίας στη χώρα, γεγονός που επιβάλλει τη συμμετοχή του στον στρατηγικό σχεδιασμό των θεματικών προτεραιοτήτων της έρευνας ή στον σχεδιασμό της έξυπνης εξειδίκευσης των περιφερειών της χώρας (νέο ΕΣΠΑ 2014-2020). Παρά την επίλυση ορισμένων προβλημάτων που σχετίζονται με τη διαχείριση των προγραμμάτων ΕΣΠΑ, η απουσία ενιαίου και σταθερού διαχωριστικού πλαισίου δυσχεραίνει την ομαλή λειτουργία τους και εκθέτει σε κινδύνους το ανθρώπινο δυναμικό τους» τονίζουν στο ψήφισμά τους.
Πάντως, η Σύνοδος αναλαμβάνει επίσης πρωτοβουλίες διαλόγου με τα αρμόδια υπουργεία λόγω σοβαρών προβλημάτων που δημιουργούνται από τη διαχείριση του ΕΣΠΑ (που αφορά τα κοινοτικά κονδύλια χρηματοδότησης της έρευνας) «μεσα σε συνθήκες διαρκών νομοθετικών και διαχειριστικών αλλαγών», όπως αναφέρουν οι πρυτάνεις. «Οι τελευταίες δημιουργούν οξύτατα διαχειριστικά εμπόδια και καθυστερήσεις στην υλοποίηση του ίδιου του ΕΣΠΑ» προσθέτουν.
Διεθνοποίηση και …φήμες
«Όσον αφορά στην ενίσχυση του διεθνούς ρόλου των Ελληνικών Πανεπιστημίων, υπογραμμίζουμε ότι το Ελληνικό Πανεπιστήμιο έχει διεθνή αναγνώριση και μπορεί συντεταγμένα, με την υποστήριξη απαραίτητου οριζόντιου προγράμματος ΕΣΠΑ, να διευρύνει την παρουσία τουστην ευρύτερη περιοχή αναπτύσσοντας διεπιστημονικά, διαπανεπιστημιακά μεταπτυχιακά προγράμματα και διδακτορικές σπουδές, θερινά σχολεία και άλλες δραστηριότητες, που αποτελούν σημαντικά εργαλεία της επιρροής και της εξωστρέφειας όχι μόνο των Πανεπιστημίων αλλά και της χώρας» αναφέρει το ψήφισμα των πρυτάνεων των ελληνικών ΑΕΙ.«Η δυνατότητα συμμετοχής μας στον νέο ευρωπαϊκό χάρτη ERASMUS απαιτεί την έγκρισή του από τα Πανεπιστήμια, τη διατύπωση ιδρυματικής στρατηγικής διεθνών συνεργασιών και την προσαρμογή στη νέα ποιότητα υπηρεσιών. Η εγκαθίδρυση των υπηρεσιών αυτών προϋποθέτει επίσης ένα οριζόντιο ΕΣΠΑ, προκειμένου να μην αποκλειστεί το Ελληνικό Πανεπιστήμιο από τον ευρωπαϊκό χάρτη της Ανώτατης Εκπαίδευσης και οι Έλληνες φοιτητές από τις ευκαιρίες της κινητικότητας» τονίζουν.
Πηγή: edopanepistimio.uoa.gr
