Κόσμος σύμπας, κόσμος όμορφος…
Του Νίκου Τσούλια
Σε ταξιδεύει σε μέρη μακρινά, σε καιρούς αλλοτινούς, σε ταξίδι μαγικό. Δεν οδηγείς εσύ την πορεία σου. Σε σταθερές οριζόντιες γραμμές κινείται η όρασή σου, αλλά το βλέμμα σου είναι χαοτικό και η σκέψη σου είναι παντού. Λέξεις και έννοιες, ιδέες και αφηγήσεις κατευθύνουν την προσωπική σου ρότα και χάνεσαι αν και φαινομενικά είσαι καθηλωμένος. Και η φαντασία σου είναι εκείνη που απελευθερώνεται για να βρει δρόμους δημιουργίας και έκφρασης, για να σπάσει δεσμά και περιορισμούς, για να μετασχηματίσει την πραγματικότητα με τα πιο αυθεντικά υλικά σου και να την κάνει οικεία και ονειρική.
Είσαι ολομόναχος σε έναν κόσμο που τη μια στιγμή τον αισθάνεσαι εντελώς ξένον και την άλλη νιώθεις ότι είναι ο απόλυτα δικός σου κόσμος. Φτερουγίζεις σε ένα πολυσύμπαν περνώντας μέσα από τις «σκουληκότρυπες» με απίστευτη ευκολία σε διαφορετικά κάθε φορά χωροχρονικά στερεώματα. Από το σκοτεινό Μεσαίωνα μπορείς να βρεθείς εν ριπή οφθαλμού στη μεταμοντέρνα εποχή και από εκεί στην αρχαιότητα και ξανά στην Αναγέννηση. Διεισδύεις στον μικρόκοσμο και συναντάς άτομα και σωματίδια αγγίζοντας τα ίχνη της «Μεγάλης Έκρηξης» και από εκεί το χέρι της επιστήμης σού ανοίγει μονοπάτια στο χάρτη του ουρανού και του πολύ μακρινού κοσμικού παρελθόντος. Είσαι παντού. Είσαι διασκορπισμένος. Μετέχεις του κόσμου όλου.
Μπορείς να συνοδοιπορείς με τον μεγάλο επικό αφηγητή βιώνοντας περιπέτεια και βάσανα, δοκιμασίες θεών και γοητείες γυναικών και εσύ μετασχηματιζόμενος στον ήρωα της οδύσσειας προσμένεις τη μεγάλη επιστροφή, το πέρασμα στο κατώφλι της εστίας. Μπορείς να παρακολουθείς κατά πόδας το φαντασμένο καβαλάρη, τον ερωτοχτυπημένο μονομάχο με το μακρινό κοντάρι παίζοντας με τις ονειροπολήσεις τις δικές του ανακατωμένες με τις δικές σου και δεν ξέρεις πού ακριβώς βρίσκεσαι. Μπορείς… Πολλά, ατέλειωτα «μπορείς»…
Κάθε φορά που αγγίζεις ένα κομμάτι του κόσμου αυτού δεν ξέρεις καταπού θα σιάξεις, τη μια βυθίζεσαι σε σκοτεινές ατραπούς και η ψυχή σου δοκιμάζεται αναίτια και την άλλη ξεπηδούν μπροστά σου ξέφωτα λουσμένα στο φως της έξαψης και γεύεσαι καρπούς παραδείσου. Βρίσκεις επινοημένους τόπους από άλλα πνεύματα και εσύ δεν μπορείς να εξηγήσεις πώς πολλές απ’ αυτές τις επινοήσεις ήταν ήδη και δικές σου. Συναντιέται η σκέψη σου με σκέψεις άλλων φωτεινών πνευμάτων και βιώνεις μια θέωση της ύπαρξής σου˙ ίσως γιατί τα ξένα αποτυπώματα είναι αιώνια ˙ ίσως γιατί είναι αποτυπώματα που συναντούν αμέτρητα άλλα πνεύματα από κάθε τόπο, από κάθε εποχή.
Είναι κόσμος παράξενος. Τα πρόσωπά του άλλοτε τα νιώθεις σκιές και φαντάσματα, άλλοτε είναι ολοζώντανα και αγγίζουν το βαθύτερο πυρήνα της ύπαρξής σου και άλλοτε είναι ιερά και γεύεσαι το μεγαλείο του θείου. Εδώ δεν λειτουργούν οι αισθήσεις. Πρέπει να ψυχανεμίζεσαι για να γευθείς τα συμβάντα, να είσαι σε ένταση πνεύματος, σε έκσταση υψηλών νοημάτων. Άλλοτε απαιτείται η ακρώρεια της συνείδησής σου για να αγγίξεις το νέο ξεχέρσωμα της ανθρώπινης γνώσης και άλλοτε είναι αναγκαία η οξυδέρκεια της πιο προωθημένης σκέψης σου για να αποκωδικοποιήσεις σύμβολα και υπαινιγμούς, αλληγορίες και φραστικά παιχνίδια.
Είναι κόσμος – κόσμημα, που κάνει την ύπαρξη ζωή και τη ζωή βίο. Είναι κόσμος για «αλλοπαρμένους», γιατί είναι πάντα καινούργιος κόσμος άρτι δημιουργημένος αν και πολλαπλά πολυκαιρινός από πνεύματα πρωτοποριακά και εμπνευσμένα. Εδώ γνωρίζεις τα ιερά τέρατα της ανθρώπινης σκέψης και πουθενά αλλού. Εδώ συναντιέσαι με εκατομμύρια άλλα βλέμματα, παλιά, τωρινά και μελλοντικά, και καταλαγιάζουν προβληματισμοί και αγωνίες, ερωτήματα και απορίες. Εδώ παίρνεις μέρος στο πιο ουσιαστικό πανηγύρι του ανθρώπου μετέχοντας στα σκιρτήματα του Λόγου και του Πνεύματος.
Ποιος μπορεί να φανταστεί πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς αυτόν τον κόσμο; Ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι ξέρει πώς θα ήταν το είδωλο του ανθρώπου χωρίς αυτόν; Ποιος έχει το κουράγιο να φανταστεί το σπιτικό του χωρίς να έχει τα ιερά αντικείμενα αυτού του κόσμου, τα μόνα αντικείμενα στη φύση που είναι εξαϋλωμένα και όταν τα «ξεφυλλίζει» ερωτοτροπεί με την ελευθερία του; Ποιος μπορεί να αναπαραστήσει εκείνους τους πρωτόγονους καιρούς, όπου το ανθρώπινο χέρι ξεκίνησε να αποτυπώνει σε βράχους και σε κάθε πρόσφορο υλικό την έκφραση της ψυχής του, την ορμή του πνεύματός του για να την βρουν οι σύντροφοί του και να δημιουργηθεί το μεγάλο ταξίδι του πνεύματος μας, του κόσμου του βιβλίου; Ποιος μπορεί να ξέρει αν ο κόσμος του ανθρώπου φτιάχνει τον κόσμο του βιβλίου ή αν ο κόσμος του βιβλίου φτιάχνει τον κόσμο του ανθρώπου; Ή μήπως είναι ο ίδιος κόσμος;
