Η παρακάτω ανακοίνωση εκφωνήθηκε στο πλαίσιο του Δειθνούς Συνεδρίου για την πρόσληψη του Αρχαίου Ελληνικού Μύθου, που διοργάνωσε το ερευνητικό πρόγραμμα «Ο ηρωικός μας αντίλογος με τις Ευμενίδες». Σύνοψη των εργασιών του συνεδρίου μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Το σύνολο των ανακοινώσεων αναρτάται στην ιστοσελίδα του Προγράμματος. Τα πρακτικά θα εκδοθούν από διεθνή εκδοτικό οίκο εντός του 2016.
Το πρόγραμμα «Ευμενίδες» χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και συντονίζεται από το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Η ανακοίνωση εξετάζει δύο παρακείμενα ποιήματα από τη συλλογή του Κυριάκου Χαραλαμπίδη «Κυδώνιον Μήλον» (2006), τα οποία περιλαμβάνονται στην ενότητα «Ιστοριόμυθοι». Πρόκειται για τα ποιήματα “Αἰσχύλου Εὐφορίωνος ἀλκή”, σσ. 45–6) και “Ἡ ὑαλουργία τῶν Σουλτάνων”, σσ. 47–9. Τα ποιήματα αυτά, στα οποία με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο ο Αισχύλος παίζει πρωτεύοντα ρόλο, υιοθετούν μια τεχνική που απαντά συχνά στην ποίηση του Χαραλαμπίδη από το 1995 και εξής. Συγκεκριμένα, αρκετά ποιήματα της περιόδου αυτής αποτελούν «λεκτικές αντιπαραθέσεις» με αυθεντίες του ελληνικού παρελθόντος (ποιητικές ή μη). Η φόρμουλα που χρησιμοποιείται σε κάθε περίπτωση είναι απλή: ο ποιητής σέβεται την παραδοσιακή αυθεντία αλλά διαφωνεί και ανασκευάζει με μεθοδικότητα ό,τι η αυθεντία αυτή έχει να καταθέσει για το ειδικό θέμα που τον απασχολεί κάθε φορά. Η αντιπρόταση που προκύπτει από τον διάλογο προσδίδει καινούριο νόημα στην παράδοση και συνεπώς την ανακαινίζει. Ο «ανταγωνιστής» σε αυτή την ιδιότυπη ποιητική refutatio ενίοτε κατονομάζεται· εξίσου συχνά όμως παραμένει απροσδιόριστος, καθώς η ταυτότητά του εύκολα μπορεί να εννοηθεί. Αμφότερα τα ποιήματα που εξετάζονται στην ανακοίνωση ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία. Οι ανταγωνιστές του Χαραλαμπίδη δεν χρειάζεται να κατονομαστούν. Στην πρώτη περίπτωση, πρόκειται σαφώς για τον Κ. Π. Καβάφη και το εμβληματικό του ποίημα «Νέοι της Σιδώνος, 400 μ.Χ.»· στη δεύτερη, πρόκειται για τον Αισχύλο και τους «Πέρσες» του, με τον Ηρόδοτο επίσης να κινείται στο παρασκήνιο και τον Σεφέρη να αποτελεί σιωπηρή αλλά εξίσου αισθητή παρουσία. Με άλλα λόγια, το ποίημα «Αισχύλου Ευφορίωνος αλκή» συνιστά διακειμενικό διάλογο με αντικείμενο τον αρχαίο τραγικό, που εξελίσσεται σε ένα ποίημα ποιητικής. Αντιθέτως, η «Υαλουργία των Σουλτάνων» συνομιλεί με την αρχαία αυθεντία με τρόπο ευθύ και άμεσο· εν προκειμένω όμως στον διάλογο εμφιλοχωρεί και μια τρίτη, μοντέρνα φωνή, καθώς κι ένα σύγχρονο, ιδιαιτέρως επώδυνο, αντικείμενο προβληματισμού.
Πηγή:https://antonispetrides.wordpress.com
