[ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΟΥ “Για την Ηλέκτρα του Σοφοκλή: (4) Η αντίθεση φίλοι-ἐχθροί“.]
Η πιο προφανής αντίθεση στην Ηλέκτρα είναι η αντίθεση ανάμεσα στον ενεργητικό, δραστήριο, αποφασιστικό και αυτεξούσιο αρσενικό Ορέστη, ο οποίος είναι αφοσιωμένος στο ἔργον, και την παθητική, αδρανή και περιορισμένη θηλυκή Ηλέκτρα, η οποία είναι παγιδευμένη στον ατελέσφορο λόγον. Κατά βάθος, βέβαια, η αντίθεση αυτή είναι εν μέρει έστω φαινομενική, καθώς ο θρήνος της Ηλέκτρας είναι ο ίδιος πράξη πνευματικής αντίστασης με μαγικές μάλιστα διαστάσεις (τη δυνατότητα να διεγείρει την οργή και άρα την εκδίκηση του νεκρού Αγαμέμνονα), οι οποίες ενισχύονται από την υποδόρια διασύνδεση του συγκεκριμένου σημείου στην τραγωδία του Σοφοκλή με τον μεγάλο κομμό τωνΧοηφόρων. Μην ανησυχείς, λέει στην Ηλέκτρα ο χορός, σε μια αποστροφή που θυμίζει έντονα τις Χοηφόρους: οὔτε γὰρ ὁ τὰν Κρῖσαν / βούνομον ἔχων ἀκτάν / παῖς Ἀγαμεμνονίδας ἀπερίτροπος / οὔθ᾽ ὁ παρὰ τὸν Ἀχέροντα θεὸς ἀνάσσω(180-4). Έστω με αυτή τη διευκρίνιση, πάντως, η αντίθεση συνεχίζει να ισχύει· είναι μάλιστα αντίθεση έκτυπη και συνδέεται όχι μόνο με τη στάση των δύο αδελφών απέναντι στους δολοφόνους του πατέρα τους, αλλά και με τον τρόπο κατά τον οποίο Ορέστης και Ηλέκτρα βιώνουν τον χρόνο, μια εξίσου κρίσιμη για την κατανόηση της τραγωδίας έννοια. Ο κρίκος που συνδέει τις έννοιεςλόγος, ἔργον και χρόνος είναι η έννοια του καιροῦ.
Ολόκληρο το άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε στο http://antonispetrides.wordpress.com
